TATU
Kiberxavfsizlik asoslari
CSF019-1
Bajardi:Ashuraliyev Doston
Tekshirdi:Qurbonaliyeva Dilshoda
22-raqam
1-Амалий машғулот Mavzu: Рискларни баҳолаш усуллари “Галстук-бабочка” таҳлил усули Dasturiy ta’minotni yangilash
Funksionallikning buzulishi
E
Ishonchlilikning buzlishi
Tizimning to’liqligi va yaxlitligining buzulishi
Dasturiy ta’minotning buzilishi
Ishlash tezligining pasayishi
Samaradorlikning pasayishi
Xavfsizlik choralari
Носозликларни таҳлил қилиш усули
Dasturiy ta’minotning buzulishi
Samaradorlikni pasayishi
Tizim
Himoya
Elektron hujjatlar himoyasis
Funksionallikni buzulishi
Viruslar
Boshqarish
Noaniq ishlashi
Tizim buzilishi
Himoya usullari
Himoya turlari
Sanoat standartlariga javob bermasligi
2-Topshiriq:
Familiya: Ashuraliyev
Ashuraliyev so'zini Vernam A5.1 shifrlash algoritmi va RSA shifrlash algoritmi orqali shifrlash va deshifrlash kompleks amalga oshirish:
Vernam A5.1 shifrlash algoritmi (5 sikl):
1. Shifrlash uchun Ashuraliyev so'zini matn (to'g'ri matn)ga o'girib kiriting: "Ashuraliyev".
2. Matnning har bir belgisini raqam tartibida ifodalang. Masalan, "A" = 65, "s" = 115, "h" = 104, "u" = 117, "r" = 114, "a" = 97, "l" = 108, "i" = 105, "y" = 121, "e" = 101, "v" = 118.
3. Shifrlash uchun shifrlash kalitini (kalit) generatsiya qiling. A5.1 algoritmi 5 siklidan iborat bo'ladi, va har bir siklda key1, key2, key3 nomli kalitlar va 19 ta bitdan iborat registrlar asboblar.
4. Matn bitlari bilan shifrlash kaliti bitlarini XOR operatsiyasi orqali shifrlang. Masalan, matn raqamlari 65, 115, 104, 117, 114, 97, 108, 105, 121, 101, 118 va shifrlash kaliti bitlari 01010101 10101010 01010101 101010101010101010 010101 10101010 01010101 10101010 01010101 bo'lsa, shifrlangan matn 01111110 00000011 01000010 01011101 01000001 00001011 01000001 00011111 00000000 00000011 00000001 bo'ladi.
5. Shifrlangan matnni o'qigan holda saqlang.
RSA shifrlash algoritmlari:
1. Shifrlash uchun Ashuraliyev so'zini matn (to'g'ri matn)ga o'girib kiriting: "Ashuraliyev".
2. Shifrlash uchun ikki ta asosiy son tanlash: n va e. n - ikki xonali tub son, e - tub son. Misol uchun, n = 77, e = 7.
3. Matnning har bir belgisini raqam tartibida ifodalang. Masalan, "A" = 65, "s" = 115, "h" = 104, "u" = 117, "r" = 114, "a" = 97, "l" = 108, "i" = 105, "y" = 121, "e" = 101, "v" = 118.
4. Matnning raqamlarini n ga qarab modul qiling. Shu natijaga shifrlangan matn deyiladi. Masalan, matn raqamlari 65, 115, 104, 117, 114, 97, 108, 105, 121, 101, 118 bo'lsa, shifrlangan matn (shifrlangan matn) 13, 13, 6, 62, 51, 58, 20 13, 13, 25 bo'ladi.
5. Shifrlangan matnni o'qigan holda saqlang.
Shifrlangan matnni deshifrlash uchun tartibni amalga oshirish:
Vernam A5.1 deshifrlash algoritmi (5 sikl):
1. Shifrlangan matnni o'qingan yuk holda oling. Misol uchun, shifrlangan matn 01111110 00000011 01000010 01011101 01000001 00001011 01000001 00011111 00000000 000000010.
2. Shifrlangan matnni shifrlash kaliti bilan XOR operatsiyasi orqali deshifrlang. Masalan, shifrlangan matn bitlari 01111110 00000011 01000010 01011101 01000001 00001011 01000001 00011111 00000000 00000000 00000000 00000001 00000001 kalit01 bit10fr 01 10101010 01010101 10101010 01010101 10101010 01010101 10101010 01010101 10101010 010101010 01010101 01010101, defr10101 bo'lsa, defr10101, 4, 97, 108 , 105, 121, 101, 118 bo'ladi.
3. Deshifrlangan matnni raqamlar tartibida ifodalang. Bu matn asl matn (ochiq matn) bo'ladi. Misol uchun, deshifrlangan matn raqamlari 65, 115, 104, 117, 114, 97, 108, 105, 121, 101, 118 bo'lsa, deshifrlangan matn "Ashuraliyev".
|