|
1-Amaliy ish. “Klient server” texnologiyasi. Amaliy qatlamning protokollari
|
| bet | 1/4 | | Sana | 01.10.2022 | | Hajmi | 126.64 Kb. | | #26632 |
Bog'liq 1 Amaliy Boboqulov Sh Dalolatnoma, Saf tayyorgarligi, қидирув ишлари тактикаси 8м-2м, MOLIYA BOZORI VA MOLIYAVIY TEXNOLOGIYALAR, 5237
Otabek Jo’rayev
М1-21
1-Amaliy ish. “Klient server” texnologiyasi. Amaliy qatlamning protokollari.
Ishdan maqsad. “Klient server” texnologiyasini o‘rganish, Amaliy qatlamning protokollari ishlash tizimini ko‘rib chiqish.
Nazariy qism.
Klient-server texnologiyasi: Hozirda Web-sahifaning rivojlanishi yanada interaktiv pog‘onasiga chiqqan. Web-saytlar asta sekinlik bilan ilovalar interfeysiga o‘xshab bormoqda. Bularning barchasi zamonaviy Web-dasturlash texnologiyasi yordamida amalga oshmoqda.
Web-dasturlash texnologiyalarini, dasturlarini asosan ikkita qismga ajratish mumkin: klient tomonidagi dasturlarlash (client-side) va server tomonidagi (server-side). Ushbu texnologiyalarni tushunish uchun avvalo bevosita "klient-server" texnologiyasini tushunish kerak. Web-sahifaning interaktiv dasturi ssenariy deb ataladi. Bunday atama dasturning natijasiga bog‘liq holda vujudga kelgan. Uning asosiy vazifasi Web-sahifasida foydalanuvchi holatiga, harakatiga «reaksiya» berishdir.
Shu tariqa ssenariylar klient tomonida bajariluvchi va server tomonida bajariluvchi ssenariylarga bo‘linadi. Klient tomonida bajariluvchi ssenariylar brouzer yordamida bajariladi. Server tomonida bajariluvchi ssenariylar esa Web-server yordamida bajariladi. (1-rasm)
Klient tomonidagi ssenariylar Klient tomonidagi ssenariylar foydalanuvchi tomonidan kiritilayotgan ma’lumotlarni to‘g‘riligini serverga murojaat qilmasdan tekshiradi. Ko‘p hollarda bu ssenariylar JavaScript va VBScript tillarida yoziladi.
JavaScript bu til Netscape va Sun Microsystems tomonidan yaratilgan bo‘lib, Web-sahifaning fo‘nksional imkoniyatlarini orttirish maqsadida qo‘llaniladi. JavaScript yordamida odatda ma’lumotli va muloqot oynalarini chiqarish, animatsiyalarni ko‘rsatish kabi vazifalarni bajarish mumkin. Bundan tashqari, JavaScript-ssenariy ba’zan o‘zi ishlab turgan brauzer va platforma tipini aniqlash mumkin. JavaScript-ssenariylar foydalanuvchi tomonidan kiritilayotgan ma’lumotlarni to‘g‘riligini tekshirishda ham qulay hisoblanadi.
|
| |
