|
1-A’meliy. “Awil xojalig`inda informatsiyaliq texnologiyalar” pa`ni maqseti va waziypalari. Mag`liwmatlardin` teoriyaliq tiykarlari
|
| Sana | 27.01.2024 | | Hajmi | 51,1 Kb. | | #146860 |
Bog'liq 1-ameliy axb.tex 8-sinf-informatika-1-variant, Mustaqil ishlar kiberxavfsizlik asoslari mustaqil ishi, O\'zbekiston Respublikasi iqtisodiyotining tarkibiy tuzulishining shakllanish omillari 2, MEHNAT POTENSIALI, 10-mavzu 6-22 youtube, Дон. Вопросник к атестации 2015 г., 19-сон мактаб паспорти (намуна), BREAK NEWS, Fizik kimyo 2023 lab (2) (5), Статистический анализ строительной организации - StudentLib.com, MOBIL QURILMALAR TAVSIFI, PYGAME. PYGAME KUTUBXONASI. O‘YIN MAYDONINI TAYYORLASH, 4, Abdullayeva Madina 1-A’MELIY. “AWIL XOJALIG`INDA INFORMATSIYALIQ TEXNOLOGIYALAR” PA`NI MAQSETI VA WAZIYPALARI. MAG`LIWMATLARDIN` TEORIYALIQ TIYKARLARI 1. Mag`lıwmatlardın` teoriyalıq tiykarları, mag`lıwmatlardı kodlastırıw.
Jumıstan maqset: Jeke kompyuterlar quramındagi ishki simvollardi tavsiflashni u`yreniw. Anıq kodlastırıw sistemesın tanlashda qoyılatug`ın talaplarni u`yreniw.
I. METODIKALIQ KURSATMALAR
Zamago`y kompyuterlar nafaqat raqamli, balki alfavit-raqamli mag`lıwmatlardı ham qayta islew imkaniyatiga iye. Bunday alfavit-raqamli mag`lıwmatlar o‘z quramında sonlardan tashqari sintaksis ha`riplerni va matematik simvollarni, basqa belgilerdi ham o‘z ishine aladı.
Barlıq simvollardin` komplekssi - mashinadin` kiriw alfavitini tashkil etedi.
Alfavit-sanlı mag`lıwmatlardı kiritiw, qayta islew va shıg`arıw protsessleri anıq kodlastırıw sistemesın tanlashni taqozo etedi.
Alfavit-sanlı simvollarni kodlastırıwda 8 razryadli baytlardan ken` paydalanıladı. Sebebi 8-razryadli baytdan paydalanib 28=256ta turli simvollarni kodlastırıw mu`mkin. Bunday imkaniyat zamago`y kompyuterlardin` to‘la alfavitini tavsiflash imkaniyatini beredi.
Zamago`y kompyuterlarda simvollarni kodlastırıwda ASSII (Amerikada 1963 jılda islep shıg`ılg`an mag`lıwmatlardı ayirboshlovchi standartkod) kodları qollanıladı.
Jeke kompyuterlarda ishki simvollarni ASCII kodları arqalı tavsiflashda olardı kodli keste ko`rinisinde an`latıw qulaydir. Kodli keste simvollarınng sha`rtli belgilanishi, ishki kodli bog‘lanish orasidagi moslikni an`latadı. A`dette kodlar o‘n oltilik yamasa o‘nlik sonlar arqalı ko`rinislanadi.
Kodli keste-to`mendegi simvollar toparini su`wretlewi lozim:
- BASQARIWchi simvollar;
- arifmetik a`mellerding belgiları;
- rakamlar va jazıw belgiları;
- lotin alifbosinin` xarfları;
- psevdografikalıq simvollar;
- matematik simvollar.
Bosmaga shıg`arıwshı qurilmani BASQARIW ushın arnawlı maqsetlarda paydalanılg`an BASQARIW simvolları qollanıladı. Arifmetik a`mellerding jazıwli belgiları - ba’zi bir arnawlı simvollar hamda raqamlar, sonın`dek tekstli va sanlı mag`lıwmatlardı su`wretlew ushın zarurdir.
Lotin alifbosinin` xarfları og`an moslashgan algoritmik tillardin` tekstli mag`lıwmatların su`wretlew ushın xızmet qiladi. Sonın`dek, olardan mashinaga bog‘lik bolg`an va mashinaga bog‘lik bolmag`an algoritmik tillardin` tekstların an`latıw ushın paydalanıw mu`mkin. Milliy alifbo ha`riplerı esa turli tillarda tekstli mag`lıwmatlardı ko`rinislab berish ushın xızmet kiladi.
Psevdografikalıqli simvollar o‘z na`wbetinde tekstli rejimda a`piwayı grafikalıqli ko`rinislerdi ko`rsetiwda qollanıladı. Bunday simvollar ja`rdeminde monitor ekranida va bosmaga shıg`arıwshı qurilmalarda a`piwayı figuralar, shtrixlar va to‘rtmu`yeshlarni sızıw mu`mkin.
Matematik va boshka arnawlı simvollar (jıyındısı, tenglik, ag`a va teng, kishi yamasa teng ha`m t.b.) matematik formulalar hamda a`mellerdi su`wretlewda xızmet qiladi.
1-kesteda simvollardin` kodları (ASCII kodları) keltirilgan. BASQARIW signalları va o‘nli kod simvolları "0"-dan "127"- gacha bolg`an BASQARIW signalları va unli sanlı simvollar ASCII kodlastırıw standartiga mos keladi. ASCII kodlastırıw standarti ASCII-din` tiykarg`ı kestesi esaplanib, simvollarni kodlashda atiga 7-ta bit ishlatiladi.
Kesteda BASQARIWchi deb nomlanadigan boshlang‘ich 32 ta (0-31) kod keltirilmagan. Bu kodlar mag`lıwmatlardı printerlarga shıg`arıwshı arnawlı wazıypalarni bajaruvchi signallarni su`wretlewda, sonın`dek signallarni modemlar arqalı baylanıs tarmaqlarına uzatıwda ishlatiladi.
ASCII kodlarınng tiykarg`ı kestesinden ko‘rinib turibdiki, 32 dan 127 gacha bolg`an o‘nli kodlar - belgilar to‘plamini, arifmetik a`mellerdi, raqamlarni hamda lotin alifbosinin` ha`riplerın kodlastırıw ushın xızmet qiladi. Kestedin` qalg`an bo`limi (128 dan 255 gacha bolg`an o‘nli kodlar) ASCII standartidin` imkaniyatların oshiradi. Olar kompyuterni turli modelleri ushın o‘zgarishi mu`mkin. Kestedin` bu ekinshi bo`liminde simvollarni kodlastırıw ushın 8 bitdan paydalanıladı. U tiykaran milliy alifbolar, psevdografikalıqli, matematik va basqa ko‘rinishli simvollarni kodlastırıw imkonini beredi.
Terminal va printerlardagi kodları
32
|
48 – O
|
64 – @
|
80 – P
|
96 - .
|
|
|
|
33 - !
|
49 – 1
|
65 – A
|
81 – Q
|
97 – a
|
|
|
|
34 – “
|
50 – 2
|
66 – B
|
82 – R
|
98 – b
|
|
|
|
35 - #
|
51 – 3
|
67 – C
|
83 – S
|
99 – c
|
|
|
|
36 -$
|
52 – 4
|
68 – D
|
84 – T
|
100 - d
|
|
|
|
37 -%
|
53 – 5
|
69 – E
|
85 – U
|
101 – e
|
|
|
|
38 - &
|
54 – 6
|
70 – F
|
86 – Y
|
102 – f
|
|
|
|
39 – “
|
55 – 7
|
71 – G
|
87 – W
|
103 – g
|
|
|
|
40 – (
|
56 – 8
|
72 – H
|
88 – X
|
104 – h
|
|
|
|
41 - )
|
57 – 9
|
73 – I
|
89 – V
|
105 – I
|
|
|
|
42 - *
|
58 - :
|
74 – J
|
90 – Z
|
106 – j
|
|
|
|
43 - +
|
59 -;
|
75 – K
|
91 – [
|
107 – k
|
|
|
|
44 - ,
|
60 - <
|
76 – L
|
92 - \
|
108 – l
|
|
|
|
45 - -
|
61 - -
|
77 – M
|
93 - ]
|
109– m
|
|
|
|
46 -.
|
62 - >
|
78 – N
|
94 - ^
|
110- n
|
|
|
|
47 - /
|
63 - ?
|
79 – O
|
95 - _
|
111- o
|
|
|
|
128 –A
|
144 – P
|
160 – a
|
176 -░
|
192-└
|
208-╨
|
224-r
|
240- YO
|
129 –B
|
145 – C
|
161-b
|
177-▒
|
193-┴
|
209-╤
|
225-s
|
241- yo
|
130 – B
|
146 – T
|
162-v
|
178-▓
|
194-┬
|
210-╥
|
226-t
|
242- /
|
131 –G
|
147 - U
|
163-g
|
179-│
|
195-├
|
211-╙
|
227-u
|
243- \
|
132- D
|
148– F
|
164-d
|
180-┤
|
196-─
|
212-╘
|
228-f
|
244- /
|
133- E
|
149– X
|
165-e
|
181-╡
|
197-┼
|
213-╒
|
229-x
|
245- \
|
134 –J
|
150 –S
|
166-j
|
182-╢
|
198-╞
|
214-╓
|
230-s
|
246- →
|
135- Z
|
151 – CH
|
167-z
|
183-╖
|
199-╟
|
215-╫
|
231-ch
|
247- ←
|
136 –I
|
152- SH
|
168-i
|
184-╕
|
200-╚
|
216-╪
|
232-sh
|
248-↑
|
137 –Y
|
153- Щ
|
169-y
|
185-╣
|
201-╔
|
217-┘
|
233-щ
|
249-∙↓
|
138 – K
|
154 –’
|
170-k
|
186-║
|
202-╩
|
218-┌
|
234-’
|
250-·÷
|
139 –L
|
155- Ы
|
171-l
|
187-╗
|
203-╦
|
219-█
|
235-ы
|
251-±
|
140- M
|
156 –
|
172-m
|
188-╝
|
204-╠
|
220-▄
|
236-
|
252- №
|
141 –N
|
157 – E
|
173-n
|
189-╜
|
205-═
|
221-▌
|
237-e
|
253- ¤
|
142 –O
|
158- YU
|
174-o
|
190-╛
|
206-╬
|
222-▐
|
238-yu
|
254-∞
|
143 –P
|
159 – YA
|
175-p
|
191-┐
|
207-╧
|
223-▀
|
239-ya
|
255-
|
II. A`meliy shınıg`ıwni orınlaw ta`rtibi
1. A`meliy shınıg`ıwdin` ishının` metodıkalıq bo`limini u`yrenip chiqing.
2. Familijan`az, ismi sharifingizni va fakultetingiz nomini a`meliy daftaringizda lotin tilinde yozing.
3. Kestedan paydalanib, yozgan tekstingizni ASCII kodi tiykarında qayta yozib chiqing.
4. Daftarda yozilgan kodli simvollarni klaviatura arqalı to`mendegicha kiriting:
a) o‘ng tomondagi ALT tugmasi bosib turiladi.
b) har bir xarfdin` kodi o‘ng tomondagi sonlar arqalı yozilgandan son`, ALT tugmasi bo‘shatiladi.
v) shu ta`rtipte kodlar arqalı yozilgan tekst ekren`a chiqariladi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
1-A’meliy. “Awil xojalig`inda informatsiyaliq texnologiyalar” pa`ni maqseti va waziypalari. Mag`liwmatlardin` teoriyaliq tiykarlari
|
