“Raqamlar” va elektron tijoratning joriy
etilishi insoniyat uchun bir qator kamchiliklarni
bartaraf qiladi,
jumladan,
- yangi hududda yangi ish o'rinlari yaratiladi;
millionlab odamlarning xatti-harakatlarini boshqarish
uchun ma'lumotlar);
Iqtisodiyot va biznes: nazariya va amaliyot, jild. 3-1 (97), 2023 yil
Raqamli iqtisodiyotga xos bo‘lgan texnologik
o‘zgarishlar ishlab chiqaruvchilar va xaridorlar
biznesi uchun yangi bozor qoidalarini yaratishi
mumkin. Bunday sharoitda kompaniyalar
yangi raqobat strategiyalarini izlashlari va
raqobatbardoshligini oshirishlari kerak. Omon
qolish va shu bilan
birga yangi sharoitlarda
rivojlanish uchun kompaniyalar raqamli axborot
texnologiyalari sohasidagi vakolatlarini
oshirishlari kerak.
kompaniyalar;
Ko'pgina tadbirkorlarni raqamli iqtisodiyot
yangi biznes uchun nima qilishi mumkinligi
qiziqtiradi. Raqamli iqtisodiyotning rivojlanishi
xalqaro biznesning ichki va tashqi muhitiga
ta'sir qilishi mumkin. Axborot-kommunikatsiya
texnologiyalari sohasida kompaniya faoliyatining
turli sohalariga ta'sir
qilish mumkin emas,
ammo bu o'zgarishlar tubdan o'zgarib
bormoqda. Hatto yangi kompaniyalar va hatto
kichik korxonalar o'z mahsulotlarini butun
dunyo bo'ylab Internet orqali sotishlari mumkin.
Kichik investitsiyalar bilan kompaniyalar tezda
paydo bo'ladi va rivojlanadi.
Raqamli iqtisodiyotga o‘tish qanday xavf-
xatarlarga ega?
Agar siz "raqamli iqtisodiyot" ning ijobiy
tomonlari haqida o'ylasangiz, natijada
raqobatbardoshlik
Uning ijobiy tomonlari haqida ko‘plab olim va
mutaxassislar ko‘plab fikrlar bildirishdi.
- qashshoqlik va ijtimoiy tengsizlik barham
topadi.
- bozorda ishsizlik
darajasining oshishi
- elektron kassa apparatlari, mijozlarga
xizmat ko'rsatish botlari, uchuvchisiz transport
vositalari va boshqalar);
41
Uni tat
Hozirda “raqamli iqtisodiyot”ning xavfi
nimada?
- ishlab chiqarish xarajatlari kamayadi;
iqtisodiyot turi ko'p imkoniyatlarni beradi
Axborot texnologiyalari yordamida
iqtisodiyotning ko'plab tarmoqlarida xarajatlarni
kamaytirish,
unumdorlik va mehnat
samaradorligini oshirish mumkin bo'ladi. Shu
bilan birga, raqamli iqtisodiyotni hisobga olgan
holda, kompaniyalarning bozordagi mavqei
oshib bormoqda. Strategik qarorlar qabul
qilishda xavf va noaniqliklar kuchayadi. Bu
holat texnologik dinamik o'zgarishlar tufayli
juda beqaror
Buni axborot texnologiyalarini yanada
kengaytirish orqali amalga oshirish mumkin
Har bir zamonaviy yangi boshlovchi va
tajribali tadbirkor
raqamli iqtisodiyotning
samaradorligini ko‘radi. Bu aholi uchun tahdid,
deb hisoblaydiganlar ham bor.
Xulosa
- shaxsiy ma'lumotlarni himoya qilish
muammosi bilan bog'liq kiber tahdidlar xavfi
(qisman firibgarlik muammosi raqamli
savodxonlik deb ataladigan usul bilan hal
qilinishi mumkin);
darajasi, kuchaygan raqobat va hukumat
ta'sirining iqtisodiyotga ta'siri.
- ortadi
Bugungi kunda yetakchi raqamli mamlakatlar
Norvegiya,
Shvetsiya va Shveytsariya
hisoblanadi. 10 ta yetakchi guruhga AQSh,
Buyuk Britaniya, Daniya, Finlyandiya,
Singapur, Janubiy Koreya va Gonkong kiradi.
Shu bilan birga, Xitoy, Hindiston, Malayziya
va Filippin bilan birgalikda dunyoning raqamli
iqtisodiyotlari reytingida 39-o‘rinni egalladi.
- "raqamli ulanish" (raqamli ta'limda raqamli
xizmatlar
va mahsulotlarga kirish, bir mamlakat
yoki turli mamlakatlardagi odamlarning
savodxonligidagi bo'shliqqa olib keladi).
- mehnat unumdorligini oshiradi;