|
1. Internet to`lov tizimlari, ular orqali to`lovlar va haridlarni amalga oshirish
|
| bet | 1/3 | | Sana | 02.06.2024 | | Hajmi | 0,52 Mb. | | #259339 |
Bog'liq Elektron to\'lov tizimlari
MAVZU: ELEKTRON TO’LOV TIZIMLARI
REJA:
Internet to`lov tizimlari, ular orqali to`lovlar va haridlarni amalga oshirish.
Eng keng tarqalgan elektron to'lov tizimlari.
Elektron to'lov tizimlari ishlash prinspi va xalqaro to'lov tizimlari.
1. Internet to`lov tizimlari, ular orqali to`lovlar va haridlarni amalga oshirish.
Yurtimiz mustaqillikka erishganidan so’ng, mamlakatimiz miqiyosida
elеktron to’lov tizimlari (ETT) birinchi bor bank tizimiga joriy etish ishlab
chiqildi va uni joriy etish 1994 yil 18 martdagi Vazirlar Maxkamasining 146
sonli «Bank tizimini takomillashtirish va pul-krеdit muomalasini
barqarorlashtirish chora- tadbirlari to’grisida»gi Nizom asosida amalga
oshirila boshlagandi. Bank sohasidagi elеktron to’lovlar tizimi - bu qog’ozsiz
tеxnologiyaga va markaziy bankning elеktron pochtasi vositalari bilan
ma'lumotlarni uzatishga va qabul qilishga asoslangan umumdavlat
to’lov tizimidir. 1871 yilni elektron to'lov tizimlarining tug'ilgan yili deb
hisoblash mumkin. Aynan o'sha paytda taniqli Western Union kompaniyasi
dunyoda birinchi elektron pul o'tkazmasini amalga oshirdi. Albatta, uni
elektron deb atashning iloji yo'q, chunki u telegraf xabarlari orqali amalga
oshirildi. O'shandan beri Western Union o'z ixtirosidan muvaffaqiyatli
foydalanmoqda. Ammo nafaqat ushbu kompaniya pul aylanmasining ushbu
turini qabul qildi. Tarmoq ichidagi pul oqimlarini o'tkazish uchun yaratilgan
to'lov tizimlari maxsus texnologiyalarning an'anaviy tizimlaridan farq qiladi.
Ikkala xalqaro to'lov tizimlarining haqiqiy kartalariga bog'langan to'lov
tizimlari va virtual kartalardan foydalanadigan tizimlar mavjud. Onlayn
tizimlarning ishlash printsipi odatdagilarga o'xshaydi - har bir ro'yxatdan
o'tgan foydalanuvchi hisob oladi - mablag'ni saqlash yoki xaridlarni to'lash
uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan elektron hamyon. Elektron hamyonni
tarmoqdagi to'lovlar uchun ham, boshqa foydalanuvchilarning pul
mablag'larini olish uchun ham ishlatishingiz mumkin - hozirda ko'plab MMT
kredit kartalarini bermasdan va darhol mijozning elektron hamyoniga kredit
beradi. Elektron to'lov tizimlarisiz, SMS kreditlari yoki boshqa onlayn
kreditlardan foydalanib bo'lmaydi.Elektron pullar elektron to'lov tizimlari
(EPT) tomonidan chiqariladi.
|
| |
