1-mavzu. Matritsalar va ular ustida amallarReja

1-mavzu. Matritsalar va ular ustida amallarReja1.1.Matritsaga doir asosiy tushunchalar.1.2.Matritsalar ustida amallar.1.3.Texnologik matritsa tushunchasi.1.4.Excelda matritsalar ustida amallarni bajarish.Tayanch so z va iboralarʻ: matritsa, satr matritsa, ustun matritsa, satr-vektor, ustun-vektor, vektor komponenti, nol matritsa, teng matritsa,zanjirlanganmatritsalar, kvadrat matritsaning bosh diagonali, diagonal matritsa, skalyarmatritsa, birlik matritsa, transponirlangan matritsa, simmetrik matritsa, qiyasimmetrik matritsa, texnologik matritsa.Matritsa tushunchasi va unga asoslangan matematikaning “Matritsalaralgebrasi” bo limi amaliyotda, jumladan, iqtisodiyotda katta ahamiyat kasb etadi.ʻBu shu bilan tushuntiriladiki, aksariyat iqtisodiy obyekt va jarayonlarningmatematik modellari matritsalar yordamida sodda va kompakt ko rinishidaʻtasvirlanadi.Matritsa tushunchasi birinchi marta ingliz matematiklari U.Gamilton (1805-1865-y.y.) va A.Kel (1821-1895 y.y.) ishlarida uchraydi. Hozirgi kunda matritsatushunchasi tabiiy va amaliy jarayonlarning matematik modellarini tuzishdamuhim vosita sifatida qo llaniladi.ʻ1-ta’rif.Matritsa debmta satr vanta ustunga ega bo lgan qavslar ichiga olinganʻto rtburchakli sonlar jadvaliga aytiladi.ʻMatritsalar lotin alifbosining bosh harflari bilan belgilanadi. Masalan,111212122212......................nnmmmnaaaaaaAaaaMatritsani tashkil qilgan sonlar uning elementlari deyiladi. Matritsa o lchamiʻmnkabi yoziladi. Matritsaningisatr,justun kesishmasidagi elementijakabi belgilangan. Demak,34a3 - satr va 4 - ustin kesishmasida joylashganelementdir.Ba’zida matritsalarni yozishda (...) qavslar o rniga [...] qavslar yoki ||...|| kabiʻbelgilardan foydalaniladi