1-Mustaqil ish topshirdi: tershirdi: samarqand-2024 mavzu: kontakt hodisalari reja: Yarimo' tkazgichlarda

Download 335,47 Kb.
bet	5/5
Sana	15.05.2024
Hajmi	335,47 Kb.
	#235513

1 2 3 4 5

Bog'liq
fizika ma\'ruza

Foydalanilgan adabiyotlar

kT

р-n o‘tishdan oqib o‘tayotgan tok va bazadagi zaryad tashuvchilarning yashash vaqti ^
qancha katta bo‘lsa, diffuziya sig‘imi ham shuncha katta bo‘ladi.


Ikki elektr qatlamga ega bo‘lgan elektron – kovak o‘tish zaryadlangan kodensatorga o‘xshaydi. O‘tish sig‘imi o‘tish yuzasi S, uning kengligi va dielektrik doimiysi bilan aniqlanadi. O‘tish sig‘imi to‘siq sig‘imi deb ataladi va quyidagi ifodadan aniqlanadi:

C_Б₀ S
O‘tishga kuchlanish berilsa, bu vaqtda o‘tish kengligi o‘zgarganligi sababli, sig‘im ham o‘zgaradi. Sig‘imning berilayotgan kuchlanish U qiymatiga bog‘liqligi quyidagicha

C_Б
^CБ 0 _.

To‘g‘ri ulangan o‘tishda musbat ishorasi, teskari ulanganda esa manfiy ishora olinadi. SB berilayotgan kuchlanishga bog‘liqligi sababli р-n o‘tishni o‘zgaruvchan sig‘imli kondensator sifatida qo‘llash mumkin.
To‘g‘ri kuchlanish berilganda diffuziya sig‘imi to‘siq sig‘imidan ancha katta bo‘ladi, teskari kuchlanishda esa teskari. Shuning uchun to‘g‘ri kuchlanish berilganda р-n o‘tish inersiyasi diffuziya sig‘imi bilan, teskari ulanganda esa – to‘siq sig‘imi bilan aniqlanadi.
Teskari ulangan p-n o‘tish tokining keskin ortishiga mos keluvchi kuchlanish teshilish ^kuchlanishi^UTESH ^{deb ataladi. Teshilishni ikki xil mexanizmi mavjud: elektr va issiqlik. Ikkala}holda xam tokning keskin o‘sishi p-n o‘tish sohasida EZTlarning qo‘shimcha generatsiyasi bilan bog‘liq. Elektr teshilishda zaryad tashuvchilar soni kuchli elektr maydon ta’sirida, issiqlik teshilishda esa – atomlarda bo‘ladigan termik generatsiya hisobiga ortadi.

Foydalanilgan adabiyotlar

A.G.G’aniev, A.K.Aliyqulov, G.A.Almardonova “Fizika 1-qism. Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari uchun darsliklar ”.
A.Yunusaliyev “Fizika.Universal qo’llanma “ Turon zamin zuyo. Toshkent 2016.
N.M.Shaxmaev va boshqalar “Fizika.O’rta maktabning 10-sinfi uchun darslik” Toshkent. O’qituvchi 1983-yil.
http://fayllar.org

Download 335,47 Kb.

1 2 3 4 5

Download 335,47 Kb.