|
-Qurilish materiallari texnologiyasida massa almashinuv jarayonlari
|
| bet | 3/4 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 28,19 Kb. | | #248270 |
Bog'liq Jarayon va apparatlar fanidan6-Qurilish materiallari texnologiyasida massa almashinuv jarayonlari
Absorbsiya – gazning suyuqlikka yutilishi bo’lib, bunda modda gaz fazadan suyuqlikka o’tadi. Bunga teskari bo’lgan jarayon desorbsiya deyiladi.
Ekstraksiya – suyuliqlikda erigan moddani birinchi suyuqlik bilan amalda aralashmaydigan yoki qisman aralashadigan boshqa suyuqlik yordamida ajaratib olishdir. Bunda ajaratib olinayotgan komponent bir suyuq fazadan ikkinchisiga o’tadi. Rektifikatsiya – bir-biriga qarama – qarshi oqimlarga ayla- nuvchi suyuqlik va bug’ fazalarning bir necha marta o’zaro almashinishi tufayli gomogen suyuqlik sisitemalarini ajratish usuli hisoblanadi. Adsorbsiya - gaz, bug’ yoki eritmani qattiq g’ovak yutgichga yutish jarayoni bo’lib bunda modda gaz yoki suyuq fazadan qattiq fazaga o’tadi. Adsorbsiyaning yana bir ko’rinishi. Ayrim qattiq moddalarning siljuvchan ionlarini elektrolit eritmalari ionlariga almashinishi hisoblanadi. Quritish – qattiq materiallar tarkibidan namlikni bug’latish yo’li bilan yo’qotish usuli bo’lib, bunda namlik qattiq fazadan bug’ yoki gaz fazaga o’tadi.
Kristallanish. Qattiq fazani kristallar ko’rinishida eritmalar yoki suyuqlanmalardan ajaratib olish hisoblanadi. Kristallanish jarayoni moddaning suyuq fazadan qattiq fazaga uning eruvchanligi o’zgarishi tufayli o’tishiga asoslangan. Erish va ekstraksiya erishi jarayoni qattiq fazaning suyuqlikka o’tishi bo’lib, u kristallanishga teskari hisoblanidi. Issiqlik uzatish kabi massa uzatish ham murakkab jarayon bo’lib, bunda modda ma‘lum chegara fazasida chegara sirt orqali boshqa fazaga ko’chiriladi. Moddaning fazadan ajratuvchi fazalar sirtiga ko’chirilishi massa berish deyiladi. Qattiq faza ishtirokida massa uzatish jarayoni taqsimlayotgan moddaning qattiq faza ichida o’ziga xos tarqalish xususiyatlari bilan xarakterlanadi.
7-Sentrafuga usuliga izoh bering
Sentrifuga - bu suyuq va qattiq zarralarni yoki suyuqlik va suyuqlik aralashmasining tarkibiy qismlarini ajratish uchun markazdan qochiruvchi kuch ishlatadigan mashina.
sentrifugalarni boshqarish, Xitoyda ko'p yillar davomida sentrafugalarni ishlatishdan boshlab, barcha turdagi sentrafugalar maxsus xodimlar tomonidan boshqarilishi va saqlanishi kerak. Yuqori va ultra tezlikli santrifugalar muntazam tekshirish va texnik xizmat ko'rsatishni talab qiladi. Sentrifuga xavfsiz ishlatilishini ta'minlash uchun foydalanuvchilar eksperimental holati va texnik xizmat ko'rsatish sharoitlarini batafsil qayd etishlari kerak. Yuqori va past tezlikli sentrafugalar ko'rsatmalarni o'qib chiqqandan va sentrafuganing ishlash tartib-qoidalarini o'qiganlaridan keyin o'zlari tomonidan qo'llanilishi mumkin.
Sentrfugalarni asosiy qismi gorizontal yoki vertikal o’qqa joylashgan katta tezlikda aylanuvchi baraban bo’lib u elektr dvigatel dan qochma kuch ta’sirida suspenziyadagi qattiq modda zarrachalari cho’kmaga tushib, suyuq fazadan ajraladi Suyuq faza fugat deyiladi, xosil bo’lgan cho’kma baraban Ichida qolib , suyuq faza esa ajralib olinadi.
|
| |
