gazlar qorayib chiqadi, quvvat pasayadi, yonilg’i sarfi ko’payadi.
Yonilg’i to’la va sifatli yonishi uchun yuqori bosim nasosi va forsunka
yaxshi ishlashi lozim, klapanlarda, porshen va halqalarda qurm bo’lmasligi kerak,
yonilg’ida suv bo’lmasligi va qurumlar zanglamasligi kerak, yonilg’ining
qovushoqligi me’yorida bo’lishi kerak, uning kamayishi va oshishi dvigatelning
ishiga yomon ta’sir qiladi. Qovushoqligi past bo’lsa yonilg’i birikmalaridan sizib
o’tib ketadi.Qovushoqligi ko’payib ketsa yonilg’i yaxshi to’zimaydi, aralashma
sifati pasayib ketadi va u chala yonadi. Havo sovuq bo’lganda yonilg’ining
qovushoqligi ko’payib ketadi.
Dizel yonilg’isining o’z-o’zidan alangalanishiga hamda dvigatelning qattiq
ishlashiga moyilligi tsetan (TSS) bilan baholanadi. Dizel yonilg’isi tsetan va
alfametelnaftalindan tashkil topgan aralashma. TSS yuqori bo’lganda yonishning
boshlashi ravon bo’ladi, Dvigatel silliq, taqillashsiz va shovqinsiz ishlaydi. TSS
ortiqcha tutin miqdori oshadi. SHu sababli dizel yonilg’isi uchun TSS 40-60
oralig’ida bo’lishini qabul qilingan. TSS–aralashmadagi foizda hisoblangan tsetan
(S
16
N
34
) miqdori.
Dizel dvigatellarini ishlashida yonilg’i purkalishini ilgarilashish burchagi
to’ri o’rnatilganda yonilg’i yaxshi yonadi.
Yozda TSS taxminan 45 birlikda, qishda esa 50 birlikka teng bo’lgan
yonilg’i ishlatilganda dvigatelni normal yurgizib yuborish va yumshoq ishlatish
mumkin.
Yonilg’i havosiz, yuqori haroratda (800-900
o
S) parchalanib qurm hosil
qiladi. Bu halqalar va klapanlarni yemiradi. Miqdori 0.03 foizdan oshmasligi
kerak. Yonilg’i havoda 800-850
o
S haroratda yondirilganda kul hosil bo’ladi va
qismlarni yeyilishini tezlashtiradi, miqdori 0.02 foizdan oshmasligi kerak.
Yonilg’i tarkibida suv bo’lmasligi lozim, chunki u sovuq vaqtda dvigatelni
o’t olishini qiyinlashtiradi, qismlarni zanglatadi va tozalagich teshiklarida muzlab
yonilg’ini o’tkazmaydi. Yonilg’i tarkibida mexanik aralashmalar bo’lmasligi
lozim, chunki ularda qiruvchi zarrachalar bo’lib yonilg’i apparatlarini va
forsunkani yeyilishiga sabab bo’ladi. SHuning uchun dizel yonilg’isining 17-20
kun tsisternalarda tindiriladi.
Neft maxsulotlarin qabul qilib olish, tarqatish va saqlashning elementar
qoidalariga rioya qilinsa dvigatel qismlarin muddatidan oldin yeyilib ishdan
chiqishini oldi olinadi.
