11- mavzu: delphi obyektga yo’naltirilgan dasturlash tili Delphi dasturlash muhiti

Download 263,03 Kb. Pdf ko'rish
bet	2/10
Sana	15.12.2023
Hajmi	263,03 Kb.
	#119370

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Bog'liq
11 lecture

File=> New=> Application
Kengaytmali fayllar Delphi dasturlash muhitida ishlash jarayonida quyidagi kengaytmali fayllar ishlatiladi: — loyiha fayli, kengaytmasi .dpr

Object Inspector
Object Inspector oynasi obyekt xossalarini tahrirlash uchun xizmat qiladi.
Obyekt xossalari bu — obyektga berilgan xarakteristika bo’lib, uning ko’rinishi,
joylashishi va holatidir. Masalan, Width va Height xossalari forma o’lchamini, top
va Lift esa formaning ekrandagi holati, Caption — sarlavha matnini aniqlaydi.
Vizual dasturlash texnologiyasida obyekt deganda muloqot oynasi va boshqarish
elementlari (kiritish va chiqarish maydoni, buyruq tugmalari, pereklyuchatellar va
boshqa) tushuniladi.
Delphida dasturlash ikkita o’zaro ta’sir etuvchi bir-biri bilan bog’liq jarayon
asosida tashkil qilinadi:
— dasturni vizual loyihalash jarayoni;
— dastur kodlarini kiritish (yozish) jarayoni.
Kodlarni yozish uchun maxsus kod oynasi mavjud bo’lib, u dastur matnini kiritish
va tahrirlash uchun mo’ljallangandir. Bu kodlarni yozish oynasida dasturlash
Pascal tilining rivoji bo’lgan va kengaytirilgan Object Pascal tilida tuziladi.
Kodlarni yozish oynasi boshlanishda o‘z ichiga holi bo‘sh formani akslantiruvchi
dastur matnini yozib chiqaradi. Dastur loyihasini ishlash mobaynida dasturchi
kerakli dastur operatorlarini kiritib, formani loyiha bo’yicha akslantiradi. Delphida
dasturlash forma oynasini tashkil etishdan boshlanadi.
Oddiy dastur ilovasini yaratish ketma-ket File=> New=> Application buyrug’ini
berish bilan boshlanadi. Bu buyruqni berishdan oldin ikkita asosiy ishni bajarish
lozim:

— papka tashkil etish;
— tizimni to’g’rilash.
Kengaytmali fayllar
Delphi dasturlash muhitida ishlash jarayonida quyidagi kengaytmali fayllar
ishlatiladi:
— loyiha fayli, kengaytmasi .dpr
— paskal moduli fayli, kengaytmasi .pas
— komponentalar joylashgan fayl, kengaytmasi .dcu.
— formalar joylashgan fayl, kengaytmasi .dfm;
— ma’lumotlar bazasi fayli, kengaytmasi .dbf.
Tayyorlanadigan Delphi dastur uchta asosiy etapdan o‘tadi:
— kompilyatsiya;
— komponovka;
— bajarish.

Download 263,03 Kb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Download 263,03 Kb.

Pdf ko'rish