11-Ma’ruza Mavzu: Ma’lumotlardan foydalanishni mantiqiy boshqarish Reja: Foydalanishni boshqarish




Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/3
Sana07.10.2024
Hajmi0,64 Mb.
#273846
  1   2   3
Bog'liq
11-Ma’ruza Mavzu Ma’lumotlardan foydalanishni mantiqiy boshqari



11-Ma’ruza 
Mavzu: Ma’lumotlardan foydalanishni mantiqiy boshqarish 
Reja: 
1.
Foydalanishni boshqarish
 
2.
Foydalanishni boshqarishning DAC usuli 
 
3.
Foydalanishni mandatli boshqarish usuli 
 
4.
Foydalanishni rollarga asoslangan boshqarish usuli
 
5.
Foydalanishni atributlarga asoslangan boshqarish usuli 
 
6.
Foydalanishni boshqarish matritsasi, ACL yoki C-list.
 
Tayanch iboralar
: foydalanishni boshqarish, foydalanishni diskretsion 
boshqarish usuli (Discretionary access control, DAC), foydalanishni mandatli 
boshqarish usuli (Mandatory access control, MAC), foydalanishni rollarga 
asoslangan boshqarish usuli (Role-based access control, RBAC), foydalanishni 
atributlarga asoslangan boshqarish usuli (Attribute-based access control, ABAC), 
foydalanishni boshqarish matritsasi, ACL yoki C-list.
 
Foydalanishni boshqarish
. Avtorizatsiya foydalanishlami nazoratlashning 
autentifikatsiyadan o‘tgan foydalanuvchilar harakatlarini cheklash qismi bo‘lib, 
aksariyat hollarda foydalanishni boshqarish modellari yordamida amalga oshiriladi. 
Foydalanishni boshqarish subyektning obyektga yo‘naltirilgan faollik manbai 
imkoniyatini aniqlashdir. Umumiy holda foydalanishni boshqarish quyidagi sxema 
orqali tavsiflanadi (11.1-rasm): 
11.1-rasm. Foydalanishni boshqarish sxemasi 
Hozirda tizimlarda obyektlardan foydalanishni boshqarishning quyidagi 
usullari keng tarqalgan:

foydalanishni diskretsion boshqarish usuli (Discretionary access control, 
DAC);

foydalanishni mandatli boshqarish usuli (Mandatory access control, MAC); 



foydalanishni rollarga asoslangan boshqarish usuli (Rolebased access control, 
RBAC); 

foydalanishni atributlarga asoslangan boshqarish usuli (Attribute-based 
access control, ABAC). 
Tizimda ushbu usullaming bir-biridan alohida-alohida foydalanilishi talab 
etilmaydi, ya’ni ulaming kombinatsiyasidan ham foydalanish mumkin.

Download 0,64 Mb.
  1   2   3




Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



11-Ma’ruza Mavzu: Ma’lumotlardan foydalanishni mantiqiy boshqarish Reja: Foydalanishni boshqarish

Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish