Bulutli
hisoblash
texnologiyalarining
asosiy
afzalliklari
va
kamchilliklari:
Mavjudligi va xatolarga chidamliligi - barcha foydalanuvchilarga Internet
mavjud bo‘lgan har qanday nuqtadan, brauzer mavjud bo‘lgan har qanday
kompyuterdan;
Mijoz kompyuterlari. Dasturlardan veb-interfeys orqali foydalanish uchun
foydalanuvchilarga juda ko‘p xotira va disklarga ega qimmat kompyuterlarni sotib
olishning hojati yo‘q. Bundan tashqari, CD va DVD disklarga ehtiyoj qolmaydi,
chunki barcha ma’lumotlar va dasturlar “bulut” da qoladi. Foydalanuvchilar
an’anaviy kompyuterlar va noutbuklardan kichikroq, qulayroq netbuklarga
ko‘chishlari mumkin;
Hujjatlarga kirish. Agar hujjatlar bulutda saqlansa, foydalanuvchilar ularga
istalgan vaqtda, istalgan joyda kirishlari mumkin. Endi unutilgan fayllar kabi narsa
yo‘q: agar Internet bo‘lsa, ular doimo o‘sha erda;
Ma’lumotni yo‘qotish yoki apparat o‘g‘irlanishiga chidamli. Agar
ma’lumotlar "bulutda" saqlansa, ularning nusxalari avtomatik ravishda turli
qit’alarda joylashgan bir nechta serverlarga tarqatiladi. Shaxsiy kompyuterlar
o‘g‘irlanganda
yoki
zararlanganda
foydalanuvchi
qimmatli
ma’lumotni
yo‘qotmaydi, u boshqa har qanday kompyuterdan ham olishi mumkin;
Ishonchlilik. Ma’lumot markazlari virtual mashinalarning ishlashini tunu kun
qo‘llab-quvvatlaydigan professional mutaxassislar tomonidan boshqariladi. Hatto
jismoniy mashina ishdan chiqsa ham, dasturning ko‘plab nusxalari orqali tarqatilishi
tufayli, u ishlashni davom ettiradi. Bu tizimning ma'lum bir yuqori darajadagi
ishonchliligi va xatolarga chidamliligini yaratadi;
Iqtisodiyot va samaradorlik - foydalangan narsangizni to‘lab, qimmat, kuchli
kompyuterlar va dasturlarga ega bo‘ling. “Bulut” sizga faqat sarflangan resurslarni
hisobga olgan holda to‘lash va ulardan foydalanishga muvofiq to‘lash imkonini
beradi;
Resurslarning ijarasi. O‘rtacha kompaniyaning doimiy serverlari 10-15 foizga
yuklanadi. Ba’zi vaqtlarda qo‘shimcha hisoblash manbalariga ehtiyoj seziladi,
boshqalarda bu qimmat manbalar bekor turadi. Istalgan vaqtda “bulutda” kerakli
miqdordagi hisoblash resurslaridan foydalangan holda, kompaniyalar uskunalar
narxini va unga xizmat ko‘rsatishni kamaytirishi mumkin. Bu xaridorga qimmatli
IT-aktivlarni sotib olishdan voz kechishga imkon beradi, hatto ularni ijaraga olish
emas, balki kerak bo‘lganda operatsion iste’mol qilish, shu bilan birga ularning
tizimlarini saqlash xarajatlarini kamaytirish va etkazib beruvchidan xizmat
ko‘rsatish darajasida kafolatlar olish;
Dastur ijarasi. Har bir mahalliy foydalanuvchi uchun dasturiy ta’minot
paketlarini sotib olish o‘rniga, kompaniyalar bulutda kerakli dasturlarni sotib
olishadi. Ushbu dasturlardan faqat ushbu dasturlarga o‘z ishlarida muhtoj bo‘lgan
foydalanuvchilar foydalanadilar. Bundan tashqari, Internetga kirishga mo‘ljallangan
dasturlarning narxi shaxsiy kompyuterlar uchun taqqoslaganda ancha past. Agar
dasturlar tez-tez ishlatilmasa, ularni soatlik stavka bilan ijaraga olish mumkin.
Barcha ish joylarida dasturlarni yangilash va ularni ish holatida saqlash xarajatlari
to‘liq nolga kamayadi;
IT-xizmat ko‘rsatuvchi provayder uchun bulutning iqtisodiy ma’nosi miqyosi
tejamkorligidir (ko‘pgina bir-biridan farq qiladiganlarga qaraganda katta bir hil
markazni saqlash arzonroq) va yuklarni muvozanatlash (mijozlar ko‘p bo'lganda,
ularning barchasi bir vaqtning o'zida eng yuqori quvvatga muhtoj bo‘lishi
ehtimoldan yiroq emas);
Bulutga o‘tishdan dasturiy ta’minot ishlab chiqaruvchilari ham foyda
ko‘rishadi: endi ular uchun ishlab chiqish, yuk ostida sinovdan o‘tkazish va
mijozlarga o‘z echimlarini taklif qilish osonroq, tezroq va arzonroq - bu bulutda
minimal xarajatlar bilan amalga oshirilishi mumkin. Bundan tashqari, Cloud
Computing - bu SaaS ko‘rinishidagi ISV-lar uchun daromad olish va sotish
kanallarini
kengaytirish
uchun
samarali
vosita.
Ushbu
yondashuv
foydalanuvchilarga xizmatni dinamik ravishda taqdim etishga imkon beradi,
qachonki foydalanuvchilar uzoq muddatli majburiyatlarisiz real ehtiyojlariga qarab
avvalgi pochtani to‘lashlari va o‘z resurslari miqdorini sozlashlari mumkin bo‘lsa;
Oddiylik - dasturlar va uskunalarni sotib olish va sozlash, ularni yangilashga
hojat yo‘q;
Xizmat. Cloud Computing-ni joriy qilgan jismoniy serverlar soni kamroq
bo‘lgani uchun, ularni saqlash osonroq va tezroq bo‘ladi. Dasturiy ta'minotga kelsak,
ikkinchisi “bulut” da o‘rnatiladi, sozlanadi va yangilanadi. Istalgan vaqtda
foydalanuvchi uzoqdan dasturni ishga tushirganda, dasturning so‘ngi versiyasi
ekanligiga amin bo‘lishi mumkin - hech narsani qayta o‘rnatmasdan yoki
yangilanishlar uchun pul to‘lamasdan;
Hamkorlik. “Bulut” da hujjatlar bilan ishlashda o‘z versiyalarini yuborish
yoki ularni ketma-ket tahrirlash shart emas. Endi foydalanuvchilar hujjatning
so‘nggi versiyasiga ega ekanligiga amin bo‘lishlari mumkin va bir foydalanuvchi
tomonidan qilingan har qanday o‘zgarish darhol boshqasida aks etadi;
Interfeyslarni oching. “Bulut” odatda mavjud bo‘lgan ilovalar bilan aloqa
o‘rnatish va yangilarini ishlab chiqish uchun standart ochiq API-larga (dasturlarni
dasturlash interfeyslari) ega - ayniqsa bulut arxitekturasi uchun;
Moslashuvchanlik va ko‘lamlilik - cheksiz hisoblash resurslari (xotira,
protsessor, disklar). “Bulut” o‘lchovli va elastikdir - resurslar taqsimlanadi va kerak
bo‘lganda chiqariladi;
Ishlashni hisoblash. Shaxsiy kompyuter bilan taqqoslaganda, bulutli hisoblash
foydalanuvchisi uchun mavjud bo‘lgan hisoblash quvvati deyarli bulutning kattaligi,
ya’ni masofaviy serverlarning umumiy soni bilan cheklangan. Foydalanuvchilar
ko‘proq murakkab vazifalarni bajarishlari mumkin, kerak bo‘lganda ko‘proq xotira
va saqlash joylari mavjud. Boshqacha qilib aytganda, foydalanuvchilar xohlasa,
superkompyuterni hech qanday haqiqiy xaridlarsiz osonlikcha va arzon narxlarda
boshqarishi mumkin. Ilovaning bir nechta nusxalarini bir nechta virtual
mashinalarda ishlash qobiliyati miqyoslashning afzalliklarini beradi: dasturning
nusxalari ish hajmiga qarab deyarli bir zumda o‘sishi mumkin;
Ma’lumotlarni saqlash. Shaxsiy kompyuterlarda mavjud bo‘lgan bo‘sh joy
bilan taqqoslaganda, bulutdagi saqlash hajmi foydalanuvchi ehtiyojlariga
moslashuvchan va avtomatik ravishda moslasha oladi. Axborotni “bulutda”
saqlashda foydalanuvchilar odatdagi disklar tomonidan qo‘yilgan cheklovlar haqida
unutishlari mumkin – “bulut” o‘lchamlari milliardlab gigabayt mavjud maydonlarda
hisoblanadi;
Ishga tushirish uchun vosita. Bulutli hisoblash xizmatlarini o‘z biznesini
boshlaydigan kompaniyalar kabi iste’molchilar nazarida ushbu texnologiyaning
asosiy ustunligi shundaki, barcha tegishli uskunalar va dasturiy ta'minotlarni sotib
olishga, so‘ngra o‘z ishlarini davom ettirishga hojat yo‘q.
| 