|
Yubkani qurish uchun dastlabki ma’lumotlar
|
| bet | 3/3 | | Sana | 12.12.2023 | | Hajmi | 0,58 Mb. | | #116532 |
Bog'liq MAKTAB YOSHIDAGI QIZLAR KO\'YLAGINI ASOS CHIZMASINI CHIZISHYubkani qurish uchun dastlabki ma’lumotlar: R=164, OgII – 96; Ob = 100 sm
1-jadval
O’lchov belgisi belgilanishi
|
O’lchov belgisi nomi:
|
Kattaligi, sm.
|
Sbel
|
Bel aylanasi
|
37
|
Sbo’k
|
Bo’ksa aylanasi
|
50
|
Dort.bel
|
Orqaning belgacha uzunligi
|
40,4
|
Vbel.chiz
|
Bel chizig’i balandligi
|
103,0
|
Vtizza
|
Tizza balandligi
|
45,4
|
D yon.bel.
|
Beldan polgacha, yon tomondan bo’lgan masofa.
|
105,8
|
Dbel.old.
|
Old tomondan beldan polgacha bo’lgan masofa
|
103,9
|
Dbel.tizza = Vbel.chiz - Vtizza
|
Beldan tizzigacha bo’lgan masofa.
|
103-45,4=57,6
|
Yubkani qurish uchun konstruktiv qo’shimchalar
2-jadval.
Pbel = 0,5 - . . . 1,5 sm
|
- bel aylanasiga
|
Pbo’k = 1,0 . . . . 4,0 sm
|
- bo’ksa, aylanasiga
|
PD bel. = - 2,5 …. + 45,0
|
- yubka uzunligiga
|
YUBKA KONSTRUKSIYASI CHIZMASINING HISOBI (5-RASM)
3-jadval
Konstruktiv bo’lak belgisi
|
Siljitish yo’nalishi
|
Hisob formulasi va hisoblar
|
Konstruktiv bo’lak qiymati, sm
|
|
Vertikal bo’yicha pastga
|
TB = 0,5 Dort.bel = 0,5 x 40,4
|
20,2
|
TN
|
Vertikal bo’yicha pastga
|
TN = Dbel.tizza + PDbel.tizza = 57,6+(-2,6) = 57,6 – 2,6
|
55,0
|
BB1
|
Gorizontal bo’yicha o’ngga
|
BB1 = Sbo’k + Pbo’k = 50,0+2,0
|
52
|
BB2
|
Gorizontal bo’yicha o’ngga
|
BB2 = 0,5 (Sbo’k +Pbo’k ) – 1,0 = 26 – 1,0
|
25,0
|
BB3
|
Gorizontal bo’yicha o’ngga
|
BB3= 0,4 BB2 = 0,4 x 25,0
|
10,0
|
B1B4
|
Gorizontal bo’yicha chapga
|
B1B4 = 0,4 B1 B2 = 0,4 x 27,0
|
10,8
|
T2T20
|
Vertikali bo’yicha yuqoriga
|
T2T20 = Dort.bel – Vbel.chiz = 103,9 – 103,0
|
0,9
|
V = (Sbo’k +Pbo’k) – (Sbel + Pbel) = 52,0-38,0
|
14
|
Ort vitochkaning kattaligi = 0,35 V
|
|
Yon vitochka kattaligi = 0,15 V
|
|
T30 T33
|
Vertikal bo’yicha pastga
|
Ort vitochka uzunligi = 16,0
|
16,0
|
T20 T23
|
Vertikal bo’yicha pastga
|
Yon vitochka uzunligi = 19,0
|
19,0
|
T40 T43
|
Vertikal bo’yicha pastga
|
Old vitochka uzunligi = 11,0
|
11,0
|
T30T31=T30T32
|
Gorizontal bo’yicha o’ng va chapga
|
T30T31 = T30T32 = 4,9 x 0,5 = 2,45
|
2,45
|
T20 T21 = T20 T22
|
Og’ma chiziq bo’yicha o’ng va chapga
|
T20 T21 = T20 T22 = 7 x 0,5
|
3,5
|
T40 T41 = T40 T42
|
Og’ma chiziq bo’yicha o’ng va chapga
|
T40 T41 = T40 T42 = 2,1 x 0,5
|
1,05
|
|
|
Yon vitochkalar tomonlari egri chiziq bilan chiziladi.
|
|
4-rasm. To’g’ri yubka bazis to’ri chizmasi.
ANDOZALARNI QURISH
Yubka andozalarini qurish uchun model konstruktsiyasi chizmasi (5-rasm), yubkani yig’ish chizmasi. (texnologik ishlov berish sxemasi), tikish uchun tavsiya etiladigan materiallar xossalari haqidagi ma’lumotlar aniqlab qo’yiladi. Konstruktsiya chizmasida konstruktiv chiziqlar o’rni (bo’ksa, etak) bo’laklardagi montaj kertiklar o’rni aniq ko’rsatiladi. Montaj kertiklar yon choklarida (2 tadan) ort o’rta qirqimida (2 ta), bel vitochkalari o’rnida belgilanadi.
Andazalar turlari, ularni ishlab chiqish uchun qo’yiladigan talablar T-24, T-33, T-38 modullarda keltirilgan.
Yubka uchun asosiy (avra) va qotirma bo’laklar andozalari (7,8-rasm) ishlab chiqiladi. Andozalar spetsifikatsiyasi 4-jadvalda, tanda ipi yo’nalishi 5-jadvalda, chok haqi qiymatlari 6-jadvalda keltirilgan.
Andozalar birikuvchi qirqimlar uzunligi va konfiguratsiyasi bo’yicha solishtiriladi va muvofiqlashtiriladi. Andozalar spetsifikatsiyasida bir kiyim komplektiga kiruvchi bo’laklar tartibi va soni keltiriladi. Andozalar qirqilgach, texnik shartlar asosida rasmiylashtiriladi. Har bir bo’lakka markirovka belgisi qo’yib chiqiladi: kiyim nomi, razmeri, bo’yi, bo’lak nomi, bichilgan bo’laklar soni. Andozalarda tanda ipi yo’nalishi va uning yo’l qo’yiladigan chetga og’ish kattaligi, uloq tushadigan joylarda ularning minimal va maksimal kengligini ko’rsatuvchi chiziqlar, nazorat kertiklar aniq ko’rsatiladi.
4-jadval
To’g’ri yubka andozalarning spetsifikatsiyasi
Bo’lak nomi
|
Belgi manjeti
|
Soni
|
Gazlama turi
|
Bichiqda
|
Andozada
|
Yubka old bo’lagi
|
01
|
1
|
1
|
Asosiy
|
Yubka ort bo’rchagi
|
02
|
2
|
1
|
Asosiy
|
Yubka belbog’i
|
03
|
2
|
1
|
Asosiy
|
Belbog’ qotirmasi
|
04
|
1
|
1
|
Flizelin
|
Shlitsa qotirmasi
|
05
|
1
|
1
|
Flizelin
|
Ilgich
|
|
|
|
|
MAKTAB YOSHIDAGI QIZ BOLALAR KO`YLAGIGA TAVSIF
.
Asos andozani modellashtirish.
Моделлаш - бу турли шакл ва бичимдаги кийим моделининг конструкциясини ишлаб чикарадиган мураккаб ижодий жараёндир. Турли шакл ва бичимдаги модалар конструкциясини тузмокчи бўлган асосий конструкция базасидан олиш мумкин. Бу жараён амалий моделлаш ёки, одатда айтилишига биноан, техник моделлаш деб аталади.
Моделнинг фасони моделлар журналидан олинади ёки ижрочининг расм чизиб кўрсатган таклифига кўра танланади.
Аёллар кўйлагининг янги моделини ишлаб чикишда асосий эътибор кўкрак виточкасини кўчиришга, олд бўлак, орт бўлак, юбка, енг деталларини кенгайтиришга ёки торайтиришга, шу деталларнинг узунлигини ва мутаносиблигини ўзгартиришга каратилади.
Мактабгача ёшдаги киз болалар кўйлагини моделлаштириш.
Кўйлак этак кисмига кенгайган, енги фонарик, бўйин ўмизи бўйлаб ётадиган ёка ва такилмаси кўйлакнинг орка бўлагида жойлашган. Кўйлакда айлана шаклда кокеткалар бор бўлиб, кўйлакни пахта толали газламалардан тикиш керак.
Модел чизиклари куйидагича киритилади. Кўйлак олд ва орт асоси когозга тушириб олинади. Олд ва орт бўлак ўрта чизикларидан кокетканинг узунлиги белгилаб олинади. Унинг узунлигини кўп холларда елка узунлишга тенглаштирилади. Ko`krak нукталаридан yuqoriga енг ўмизи бўйлаб 3-4 см кўйилади ва кокетканинг пастки киркими равон эгри чизик билан туташтирилади. Belning пастки чизиклари 3 бўлакка бўлинади. Бу нукталар оркали кўйлакнинг этак чизиги билан кесишгунча чизиклар ўтказилади. Бу кесиш чизиги хисобланади. хар бир бўлак ораси 4-6 см га кенгайтирилади. Кокетка кисми киркиб олинади.
ASOS CHIZMANI MODELLASHTIRISH.
Har qanday qiz uchun garderobida yubkalar bo'lishi nafis bo'lishni va chiroyli yurish bilan e'tiborni jalb qilishni anglatadi. Ammo har bir yosh xonim o'z assortimentida turli moda butiklari mavjud bo'lgan kiyimlardan mamnun bo'lmasa-chi? Albatta, bu holda siz o'lmas klassikaga murojaat qilishingiz va o'zingizning kiyimingizni tikishingiz kerak. O'zingizning xohishingizga ko'ra kiyimingizni yasash uchun mato, ip va qaychi ishlatishdan ko'ra osonroq nima bo'lishi mumkin? Misol uchun, deyarli har bir ayol "quyosh", etakni qanday kesishni biladi. Bu o'tgan asrning 60-yillarida paydo bo'lgan eng oddiy va ayni paytda eng mashhur modellardan biri. Trend hali ham o'z ahamiyatini yo'qotmaydi. Nima uchun har bir qizga quyosh yubka kerak? Birinchidan, chunki bu uslubdagi yubka mutlaqo hammaga, hatto nostandart shaklga ega bo'lgan qizlarga ham, bunday kiyimni kiyishni umuman yoqtirmaydiganlarga ham mos keladi. Bu beliga yoki kalçada o'tirgan bepul maksimal kengaygan yubka. Hatto tikuvchilikdan eng uzoq odam ham "quyosh" ni (yubka) qanday kesishni biladi, garchi bu unday emasdek tuyulishi mumkin. Qanday qilib bolaligingizda sizga qor parchalarini qog'ozdan kesishni o'rgatganingizni hamma eslaydi? Bargni to'rtga katlayın, o'rtasini ehtiyotkorlik bilan kesib oling va qirralarini doira bilan tugatish uchun kesib oling. O'z qo'llaringiz bilan "quyosh" yubka tikish uchun siz xuddi shu manipulyatsiyani bajarishingiz kerak, faqat mato bilan.
Materialni tanlash va o'lchovlarni olish Avvalo, siz qaysi mavsumda shunga o'xshash yubka kerakligini hal qilishingiz kerak. Va shunga asoslanib, matoni tanlang. Yoz uchun yorqin rangli shifon matoning varianti mos keladi, kuz yoki qish mavsumi uchun siz tabiiy jundan, qalin paxta yoki shim matosidan tayyorlangan matoni tanlashingiz mumkin. Materialni tanlashda asosiy shart: u hech qanday yo'nalishda cho'zilmasligi kerak. Aks holda, yubka egri ko'rinmasligi uchun og'irlik keyinchalik qirralarni tenglashtirishi kerak bo'ladi. Siz qaror qabul qilishingiz kerak bo'lgan keyingi mezon - kerakli uzunlikdagi yubka qilish uchun qancha mato kerak. Misol uchun, yon tomoni 1,5 metr bo'lgan kvadrat bo'lakdan siz qiz uchun qisqa, 45 sm uzunlikdagi yubka "quyosh" olasiz. Qog'oz namunasi talab qilinmaydi, bu butun jarayonni juda oddiy qiladi. "Quyosh" ning yagona kamchiliklari - matoning juda yuqori iste'moli. Ya'ni, 1 metr uzunlikdagi yubka tikish uchun sizga kamida 2,5 m material kerak bo'ladi. Shuni unutmangki, mato to'rt marta kesilganda! "Quyosh" etagini kesishdan oldin siz o'lchov qilishingiz kerak. Garchi etarlicha katta bo'lakni sotib olish uchun matoni sotib olishdan oldin o'lchamlaringizni bilish tavsiya etiladi. Siz belingizni, kalçanızı va uzunligingizni o'lchashingiz kerak. Uzoq yubka "quyosh" yozgi davr uchun ajoyib variant bo'ladi, qisqasi ofis uchun yaxshi. O'rtacha modeldan siz qiz uchun "quyosh" maktab yubkasini olishingiz mumkin.
Foydalanish uchun adabiyotlar:
1.Barkamol avlod – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori: O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonuni. Kadrlar tayyorlash milliy dasturi.// -T.:”Sharq”, 1997. - 63 b.
2. “Ixtirolar, foydali modellar va sanoat namunalari” to‘g‘risidagi qonun. //O‘zbekiston ixtirochilar va ratsionalizatorlar jamiyatining Respublika Kengashi. Rasmiy xujjatlar to‘plami. № 2.-T.,1994 . 4-28 b.
3.Pravila sostavleniya i podachi zayavok na izobreteniya i polezniye modeli. -T., 1993. 56 s.
4.Asatryan A.T. Razvitiye tvorcheskix sposobnostey shkolnikov v krujkax stanshii yunix texnikov. - M.: 1987. 18 s.
5.Bosh qotir, yarat, sinab ko‘r!: Qog‘oz modellar to‘plami: O‘rta maktabning 4-8 sinf o‘quvchilari uchun kitob/ [O.YE.Zamotin va boshq.].- 2-qayta ishlangan va to‘ldirilgan nashr. Tarj. - T.O‘qituvchi, 1988 -144 b.
6.Vachevskiy M.A. Osnovi ratsionalizatorskoy i izobretatelskoy raboti. Kiyev, 1988 . 92 s.
7.Vorobyev A.I., Limanskiy S.A. Texnicheskoye konstruirovaniye i modelirovaniye. Uchebnoye posobiye dlya studentov IPF pedinstitutov i uchashixsya peduchilish. -T.: Ukituvchi, 1990. -110 s.
8.Turaqulov X.A., Sharipov Sh.S. Talabalar ixtirochilik ijodkorligini rivojlantirish . metodiy tavsiyanoma. - Jizzax, 1998. 36 b.
9.Andrianov P.N. Maktab o‘quvchilari texnik ijodkorligini rivojlantirish // O‘quvchilarning texnik ijodkorligi. Tuzuvchi P.N.Andrianov. - T .:”O‘qituvchi”, 1989.128 b.
|
| |
