28-amaliyot ishi sip foydalanuvchisini zxss10-ss1b qurilmasiga netnumen u31 dasturiy ta’minoti yordamida qo‘ShISh

SIP protokoli - Session Initiation Protocol– amaliy daraja protokoli 
hisoblanadi va aloqa seanslarini tashkil qilish, modifikatsiya va tugatish uchun
belgilangan: multimediyali konferensiyalar, telefon ulanishlar va multimediyali 
axborotni taqsimlash uchun ishlatiladi.
SIP protokoli bazasida tarmoq qurilishini IETF (Internet Engineering Task Force) 
qo‘mitasi MMUSIC (Multiparty Multimedia Session Control) guruhi ishlab 
chiqqan.
IP-tarmoq mavjud bo‘lgan ilovalari bilan o‘zaro hamkorlikni tashkil qilish uchun va 
foydalanuvchilar mobilligini ta’minlash uchun SIP protokol elektron pochta 
manziliga o‘xshash manzil ishlatadi. Ishchi stansiyalar manzili sifatida maxsus 
universal resurslar ko‘rsatgichi - URL (Universal Resource Locators), SIP URL deb 
atalgan.
SIP-manzili boshida SIP-manzil ekanligini ko‘rsatuvchi, «sip:» so‘zi qo‘yiladi, 
chunki boshqa bo‘lishi ham mumkin (masalan, «mailto:»). Quyida SIP-manziliga 
misollar keltirilgan:
 
 
IP-tarmoqlar bilan SIP protokolining integratsiyasi
IETF ishlab chiqqan SIP protokoli multimedianing global arxitekturasining qismi 
hisoblanadi. Bu arxitektura resurslarni zahiralashtirish protokolini (Resource 
Reservation Protocol - RSVP), real vaqt transport protokolini (Real-Time Transport 
Protocol - RTP), real vaqtda oqimli axborotni uzatish protokolini (Real-Time 
Streaming Protocol - RTSP), aloqa parametrlarini bayon qilish protokolini (Session 
Description Protocol -SDP) o‘z ichiga oladi. Ammo SIP protokoli funksiyalari bu
protokollarning bittasidan ham bog‘liq emas.
 
SIP tarmoq arxitekturasi
SIP protokoli mijoz-server sxemasi bo‘yicha ishlaydi .Mijoz so‘rovlar beradi, 
ularda serverdan u nimani olishni xohlashi ko‘rsatiladi. Server so‘rovni qabul qiladi, 
unga ishlov beradi va javob yuboradi, u so‘rovni muvaffaqiyatli bajarilgani haqida 
bildirishni, xato haqida beldirishni yoki mijoz talab qilgan axborotni o‘z ichiga olishi 
mumkin.
SIP protokol tomonidan uchta ulash o‘rnatishning asosiy ssenariyalari ko‘zda 
tutilgan: proksi-serverni qatnashishi bilan, qaytamanzillashtirish serverni 
qatnashishi bilan, va to‘g‘ridan to‘g‘ri foydalanuvchilar orasida.
Birinchi holda bu funksiyalar proksi-server o‘ziga yuklaydi, chaqirayotgan 
foydalanuvchi esa faqat chaqirilayotgan foydalanuvchining doimiy SIP-manzilini 
bilishi kerak.
Ikkinchi holda chaqirayotgan tomon mustaqil ulash o‘rnatadi, 
qaytamanzillashtirish serveri esa faqatgina chaqirilayotgan abonentning doimiy 
manzilini uni joriy manziliga o‘zgartirishni amalga oshiradi.
Uchinchi holda ulash o‘rnatish uchun chaqirayotgan foydalanuvchi chaqirilayotgan 
foydalanuvchining joriy manzilini bilishi kerak.

Birinchi holda bu funksiyalar proksi-server o‘ziga yuklaydi, chaqirayotgan 
foydalanuvchi esa faqat chaqirilayotgan foydalanuvchining doimiy SIP-manzilini 
bilishi kerak.

Download 0,64 Mb.