O‘ZBЕKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALARI
VAZIRLIGI MUHAMMAD
AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Pedagogika. Psixologiya
4 – amaliy ish
Guruh: 217-21
Bajardi:
Abdurasulov Shohrux
Tekshirdi:
Delov To’lqin
Toshkent 2024
Topshiriqlar
1.Nutqni o‘rganish metodlari. (Faol so‘zlashuvni aniqlash metodikasi)
2.Intellektni psixometrik tekshirish. (Aqlni o‘lchashning Veksler shkalasi,
Ayzenk testi)
3.Shaxs xususiyatlarini o‘rganish metodikalari. (R.Kettel,
Ayzenk
testlari)
1.
NUTQNI O‘RGANISH METODLARI. (FAOL SO‘ZLASHUVNI
ANIQLASH METODIKASI)
Nutq — tilning fikr ifodalash va almashish
jarayonlarida
amal qilishi,
tilning alohida ijtimoiy faoliyat turi sifatidagi muayyan yashash shakli.
Nutq deganda uning ogʻzaki (ovozli) va yozma ravishda namoyon
boʻlishidagi jarayonlar, yaʼni soʻzlash jarayoni va uning natijasi (xotirada
saqlangan
yoki yozuvda
qayd etilgan nutqiy fikrlar,
asarlar) tushuniladi.
NUTQNI O‘RGANISH METODLARI
Munosabat sharoitining rasmiylik va norasmiylik darajasi. Ma’lumki,
rasmiylik kishiga majburiyat yuklaydi, natijada u har bir aytadigan fikrini
o‘ylab, mantiqiy izchillik bilan fikr yuritadi. Bunda har doim kitobiy nutq
shakllariga murojaat qilinadi.
Nutqning
shakllanishi va yashash shakli
. Nutq bir-biri bilan doimo bog‘liq
bo‘lgan yozma va og‘zaki shaklda namoyon bo‘ladi. Tarixan og‘zaki
shakli birlamchi, yozma shakl ikkilamchidir.
Suhbatdoshlarning munosabat darajasi. Suhbatdoshlarning o‘zaro aloqasi
rasmiy va norasmiy holatda kechadi. Ana shu aloqa bevosita va bilvosita
tarzda yuz beradi.
Nutq ob'ekti xarakteri. Nutq jarayonida nutq sub'ekti yakka, ko‘plik va
abstrakt xarakterda bo‘ladi.
Nutq adresatining xarakteri. Nutqni shakllantirishda
ishtirok etuvchi
adresat ham yakka, jamlik va abstrakt xarakterda bo‘ladi.
Nutq ko‘rinishi. O‘zaro nutqiy aloqada nutqning ikki ko‘rinishi: dailog va
monolog mavjud.
Nutqqa maxsus tayyorgarlik ko‘rilganligi darajasi. Maxsus tayyorgarlik
ko‘rilmay so‘zlangan nutq so‘zlashuv nutqini, maxsus tayyorgarlik ko‘rib
fikrni ifodalash kitobiy nutqni shakllantiradi.
Nutqiy aloqada ekstralingvistik birliklarning faolligi darajasi.
Nutqni
tushunish va shakllantirishda ekstralingvistik omillar muhim rol o‘ynaydi.
Bu narsa yozma nutqqa nisbatan og‘zaki nutqda ustun darajada namoyon
bo‘ladi.
