Gyuygens prinsipi: to`lqin sirtining har bir elementi ikkilamchi sferik to`lqinlar manbasi bo`lishi mumkin, ushbu sirtdan keyingi ixtiyoriy nuqtalardagi to`lqinlarni ikkilamchi manbalar tarqatayotgan to`lqinlar superpozitsiyasi natijasi deb qarash mumkin.
Frenel zonalari deb, to`lqinlar frontidagi shunday sohalarga aytiladiki, bunda ikki qo`shni sohadan kelayotgan to`lqinlar qo`shilganda, bir-birini kompensatsiyalaydi. Kuzatilayotgan nuqtadan har bir zona chetigacha bo`lgan masofalar farqi /2 ga teng.
To`lqin sirtining d elementar yuzasidan chiqayotgan va bu yuzadan r masofada joylashgan kuzatish nuqtasidagi elektromagnit to`lqinning (EMT) elektr maydon kuchlanganligi dE quyidagiga teng
a d
dE K 0 cos(t kr )
r 0
bu yerda
a0 ko`paytuvchi d yuzacha joylashgan joydagi yorug`lik to`lqini amplitudasi bilan
aniqlanadi, K koeffitsient d yuzachaga o`tkazilgan normal bilan kuzatish nuqtasi yo`nalishi orasidagi burchakka bog`liq, k = 2/ - to`lqin soni.
Bunday formula garmonik to`lqinning ixtiyoriy nuqtaviy manbasi uchun o`rinlidir.
Ekranga parallel biror L masofadagi chiziqda bir-biridan d masofada joylashgan ikkita (1 va 2) nuqtaviy manbalardan (rasmga qarang) kelayotgan to`lqinlar interferensiyasida ekranda maksimum kuzatilishi uchun mazkur nuqtaga kelayotgan to`lqinlarning yo`llar farqi
r to`lqin uzunligiga karrali bo`lishi lozim: r = m (m=0,1,2,...).
d sin() = m bog`lanish formulasi, birinchi maksimum uchun va ekrangacha masofa
katta bo`lganda L>>d, ya`ni
sin() tg()
XMAX
L
quyidagicha bo`ladi:
XMAXd ,
L
bunda
XMAX
L 1
d
Ekrandan kerakli ma`lumotlarni laboratoriya daftaringizga ko`chirib(chizib) oling.
|
