O‘qituvchidan o‘lchashlarni bajarish uchun ruxsat oling

O‘qituvchidan o‘lchashlarni bajarish uchun ruxsat oling.


O`lchash usuli va tartibi:

1. 
   Sichqoncha kursorini spektr liniyalaridagi vertikal chiziqqa olib keling, sichqonchaning chap tugmasini bosib turib, vertikal chiziqni siljiting va sizning brigadangiz uchun 1- jadvalda keltirilgan ₁ to`lqin uzunligi son qiymatini o`rnating.
   
2. 
   Yuqoridagi tartibda sichqoncha yordamida tirqishlar orasidagi masofa regulyatori surilmasini siljitib, minimal qiymatni o`rnating d = 1 мм. Nolinchi va birinchi maksimumlar orasidagi X<sub>MAX</sub> masofani ekrandagi shkala yordamida o`lchab, 2- jadvalga yozing. Tirqishlar orasidagi d masofani har safar 3 mm dan oshirib borib X_MAX ning yana 9 ta qiymatini o`lchang.
   
3. 
   Brigadangiz uchun 1-jadvalda keltirilgan to`lqin uzunligining yangi son qiymatini o`rnatib, yuqorida ko`rsatilgan o`lchashlarni takrorlang va natijalarni 3,4,5 jadvallarga yozing.
   

1-jadval. To`lqin uzunligining namunaviy qiymatlari

L 
(X _{M AX} )
( ¹ )
d

Tajriba orqali aniqlangan L ko`paytma o`rtacha qiymatini va mazkur ko`paytmani topishda yo`l qo`yilgan absolyut xatolikni hisoblang.
Olingan natijalarni tahlil qiling.
Difraksiya va interfirensiya
1-variant λ = 400 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	1,6	1,23	1	0,84	0,73	0,64	0,57	0,53
1/d [мм-1]	1	0.7	0.625	0.5	0.45			0,33

λ = 500 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2	1,54	1,25	1,05	0,91	0,8	0,71	0,67
1/d [мм-1]

λ = 580 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2,32	1,78	1,45	1,22	1,05	0,93	0,83	0,77
1/d [мм-1]

λ = 630 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2,52	1,94	1,57	1,33	1,15	1,01	0,9	0,84
1/d [мм-1]

2-variant λ = 405 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	1,62	1,25	1,01	0,85	0,77	0,65	0,58	0,54
1/d [мм-1]

λ = 505 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2,02	1,55	1,26	1,06	0,92	0,81	0,72	0,67
1/d [мм-1]

λ = 585 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2,34	1,8	1,46	1,23	1,06	0,94	0,84	0,78
1/d [мм-1]

λ = 635 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2,54	1,95	1,59	1,34	1,15	1,02	0,95	0,85
1/d [мм-1]

3-variant λ = 410 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	1.64	1.26	1.02	0.86	0.75	0.66	0.59	0.55
1/d [мм-1]

λ = 510 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2.04	1.57	1.27	1.07	0.93	0.82	0.73	0.68
1/d [мм-1]

λ = 590 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2.36	1.82	1.47	1.24	1.07	0.94	0.84	0.79
1/d [мм-1]

λ = 640 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2.56	1.97	1.6	1.35	1.16	1.02	0.91	0.85
1/d [мм-1]

4-variant λ = 415нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	1,66	1,28	1,04	0,87	0,76	0,66	0,59	0,55
1/d [мм-1]

λ = 515 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2,06	1,58	1,29	1,08	0,94	0,82	0,74	0,69
1/d [мм-1]

λ = 595нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2,38	1,83	1,49	1,25	1,08	0,95	0,85	0,79
1/d [мм-1]

λ = 645 нм

d[мм]	1	1.3	1.6	1.9	2.2	2.5	2.8	3.0
XMAX[мм]	2,58	1,98	1,61	1,36	1,17	1,03	0,92	0,86
1/d [мм-1]

Nazorat uchun savol va topshiriqlar:

1. 
   To`lqin deganda nimani tushunasiz?
   
2. 
   Garmonik to`lqin nima?
   
3. 
   To`lqin uzunligi nima?
   
4. 
   To`lqin formulasini yozing.
   
5. 
   To`lqinning shakli va tarqalish yo`nalishi nimaga bog`liq?
   
6. 
   Kogerentlik nima? Kogerent to`lqinlarga ta`rif bering.
   
7. 
   Interferensiya hodisasini tushuntiring.
   
8. 
   Difraksiya hodisasini tushuntiring.
   
9. 
   To`lqin sirti nima?
   
10. 
    Gyuygens prinsipini tariflang.
    
11. 
    Frenel zonalari nima?