3. Mavzu: Noana’naviy energiya manbalariga qurilgan energetik obyektlar.
Reja:
1.
Dunyoda eng katta quvvatli shamol elektrostansiyasi.
2.
Dunyoda eng katta quvvatli offshor shamol elektrostansiyasi.
3. Dunyodagi eng katta to’lqinlar elektrostansiyasi.
4.
Dunyodagi eng katta quyosh elektrostansiyasi.
5.
Dunyodagi eng katta geotermal elektrostansiya
Hozirgi kunda insoniyat oldida kelajak avlodlar uchun atrof-muhitni toza holda saqlab qolish
muammosi turibdi. Buning uchun organik yoqilgllardan foydalanib ishlab chiqariladigan energiya
miqdorini kamaytirish hamda ekologik toza energiya ishlab chiqarish zarur. Shu sababli dunyo
mamlakatlarida qaytalanuvchi energiya manbalaridan foydalanib toza
ekologik energiya ishlab
chiqarishga qiziqish taboro oshib bormoqda. Hozirgi kunda asosan quyidagi qaytalanuchi energiya
manbalaridan foydalanib energiya ishlab chiqarilmoqda:
- quyosh
energiyasi;
- shamol energiyasi;
- to‘lqinlar energiyasi;
- suv sathlarinig ko‘tarilib-tushish energiyasi;
- geotermal
suvlar va geyzerlar energiyasi;
- biomassa energiyasi.
Dunyo mamlakatlari hududlarini olib qaraydigan bo’lsak,
ularning hammasida ham
qaytalanuvchi energiya manbalarining barcha turlari mavjud emas. Masalan, mamlakatimizda suv
sathlarining ko‘tarilib tushish energiyasi, to’lqinlar va okean hamda dengizlardagi
har xil oqimlar
energiyasi, geyzerlar energiyasi manbalari mavjud emas, chorviicliilik va parrandachilik fermalari
chiqindilaridan hamda yer ostidan issiqlik nasoslari orqali energiya olish yolga qo‘yilmagan.
Respublikamizda eng ko‘p energiya olinadigan manba quyosh energiyasi hisoblanadi.
Xuddi
shuningdek,
ba’zi
mamlakatlarda
kuchli
shamollar,
geyzerlar,
to‘lqinlar,
okean va dengizlardagi har xil oqimlar, biomassalarning manbalari ekologik toza energiya ishlab
chiqarishda yetakchi o‘rinlarni egallaydi. Har qanday sohada birinchilar bo’ladi. Quyida 2009-
2013-yillarda, qaytalanuvchi energiya manbalaridan foydalanib hozirgi kunda eng ko‘p
energiya ishlab chiqaruvchi energetik obyektlarni ko‘rib chiqamiz.