4.2-rasm. Yuqori kuchlanishli o‘chirgichni masofadan boshqarishni prinsipial
sxemasi.
Sxemada pozitsion belgilar va elektr zanjiri belgilari keltirilgan. Qo‘chirgich
yuritmasining barcha elementlarini o‘zaro va qisqichlarini yaqindagi qisqichlar bilan
bog‘lovchi simlar to‘liq tasvirlangan va kuzatish oson. Shuning uchun sxemadagi
zanjirlar belgilanishida faqat №1 , №3 va № 6 kabellar tolalari hamda №4 va №5
kabel tutashtirgichlari ko‘rsatilgan.
Qaralayotgan sxemada A411, S411 va N411-tok transformatori TA1 dan
chiqayotgan № 3 kabel tolalari markirovkasidir; 705, 95, 74, 72, 78, 76, 33, 3 va 2-
o‘chirgich yuritmasi qisqichlaridan chiquvchi №1 kabel tolalari markirovkalari; 9,
2, 873 , 874-№ 4 va № 5 kabel tutashtirgichlari tolalari markirovkasi; + EY va -EY
avtomat SF3 dan chiqayotgan №6 kabel tolalari.
Kabellar va kabellar tutashtirgichlari ham ularning raqamini, kabel markasini,
uning ikkinchi oxiri ulangan qurilmaning nomlanishi va shartli belgisi ko‘rsatilgan
markirovkaga ega bo‘ladi. Berilgan sxemada KWG (nazorat qiluvchi, plastmas
g‘ilofli, tolalari izolatsiyalangan, tashqi qoplamasiz ) mm markali kabel kesimi
2,5mm
2
bo‘lgan 10 ta tolaga ega; №3 kabel ham shunday, lekin uning tolalari 4 ta;
№6 kabel markasi SRG (qo’rg’oshinli g‘ilof, tolalari rezinali izolatsiyalangan, tashqi
qoplamasiz) 16mm
2
kesimli 2ta jiloga ega; №4 , №5 kabel tutashtirgichlari ham
SRG kabellaridan qilingan, lekin birinchisining kesimi 2,5 mm
2
, ikkinchisiniki esa
16mm
2
.
Sxemada tolalar markirovkasida ular qaysi qisqichga ulangani, kabel tolalarini
qisqichlar qatoriga ulayotganda xato bo‘lish ehtimolini ko‘rsatuvchi belgi
keltirilmagan.
Ko‘rilgan sxemada, boshqalari kabi kitobda berilayotganda yuqorida
keltirilgan KXYaT standartlari tavsiyasiga mos keluvchi asosiy markirovkalardan
foydalaniladi. Biroq ba’zi elektrik qurilmalarning sxemalarida ularni tayyorlovchi
zavod
tomonidan
foydalaniladigan
markirovka
qo’llaniladi.
Loyihalash
tashkilotlaridan chiqayotgan chizmalarda, asosiy markirovkalar bilan birga, qavs
ichida zavodning markirovkasi ham keltirilishi mumkin. Bundan tashqari,
sxemalarda foydalanilgan apparatlar va asboblarning turlari ham ko’rsatilishi
mumkin.
Elektrik qurilmalarning barcha sxemalarida (prinsipial, bog’lanish, ulanish)
asosiy markirovkalarning bir xil bo’lishi shart hisoblanadi.
N°10 boshqaruv shchiti paneli va № 6 relelar shchiti paneli bog‘lanish sxemasi
5.7-va 5.8-rasmlarda keltirilgan. Bu panellarning h ar birida bir nechta obyektlarga
taalluqli uskunalar joylashtirilgan, ammo faqat lOkV — ikkinchi montaj birligidagi
(02) W1 liniyasiga tegishli bog’lanish sxemasi keltirilgan. Barcha sxemalar
murakkab komplekt qurilmalarda ko‘rsatilgan talablarni hisobga olgan holda
qurilgan: ichki simlar paneli, adresli markirovkani qo’llash va boshqalar
ko‘rsatilmagan.
5.7-rasmda №10 boshqaruv shchiti panelining bog’lanish sxemasi keltirilgan.
Bu sxemada Rl , R2, R6 rezistorlar, A ampermetr, SF 1 , SF 2 avtomatlar, qizil,
yashil va oq linzali HLR , HLG va HLW signal chiroqlari, almashlab ulagich SA,
oraliq relesi KSS yoqish buyrug’i va KST o‘chirish buyrug’i.
Panelning orqa tomoniga o‘rnatilgan yashirin holdagi ba’zi apparatlar va
asboblar chiqishlar sxemasida uzluksiz chiziq bilan ramkaga olingan. Demak,
ampermetr,
almashlab
ulagich
va
xabarlash
chiroqlari
mos
holda
5.6-rasm. 10 kV taqsimlovchi qurilmaning o‘chirgichini ulanish sxemasi.
5.7-rasmdagi sxemada apparatlarning o‘zaro ulanishlari to‘liq ko‘rsatilgan: SA
almashlab ulagichning 1-va 7-chiqishlari; HLR chiroqning 1-chiqishi bilan HLG
chiroqning 2-chiqishi; KSS va KST relelarining 1, 7, 9, 12 chiqishlari; qisqichlar
qatoridagi 15 va 16, 17 va 18, 19 va 20, 21 va 22, 26 va 27, 28 va 29, 30 va 31, 32
va 33 qisqichlari.
Qisqichlar qatorining o‘ng tomonidagi markirovkalar panelda o‘rnatilgan
uskunalarga boruvchi simlar adresini ko‘rsatadi. Bundan tashqari, simlar qaysi
qisqichga ulanganligini ko‘rsa tuvchi belgiga ega. Jumladan,birinchi qisqichda sim
0,02x1 R l-1 markirovkaga ega.
Birinchi belgi sim qisqichlar qatoridagi 1-qisqichga ulangani, 02 montaj
birligiga tegishliligini (lO k V dagi W1 chiziq), ikkinchidan - bu simning ikkinchi
oxiri Rl rezistorning birinchi chiqishiga ulanganligini ko‘rsatadi.
Qisqichlar qatorining chap tomonini markirovkasi qaralayot gan panelning
ichki ulanishini, shuningdek simlar qaysi qisqichlarga ulanganini ko‘rsatadi.
Jumladan, №2 nazorat kabeli tolalariga tegishli, №6 relelar paneliga boruvchi
chapdagi birinchi qisqich 7302x1 markirovkaga ega.
|
