|
4 Ma’ruza. Metallarni erkin bolg‘alash
|
| bet | 1/6 | | Sana | 10.01.2024 | | Hajmi | 139 Kb. | | #133818 |
Bog'liq 4-maruza (1) Jaña dawir kartografiyasi, Doc1, vowels (1), rang, 4802-Article Text-9284-1-10-20230505, 10-mavzu qurilishda fan-texnika taraqqiyoti va uning iqtisodiy , Mapledan LaTeX ga export qilish, Ma’lumotlarni tahlil qilishning statistik va sonli usullari, 6-mavzu. Darsni tashkil qilishga tayyorgarlik, bir soatlik dars -fayllar.org (1), wepik-birjalarning-realitorlik-faoliyati-o039zgartirishlarni-tushunish-va-rivojlantirish-20231214080410sVXO, download-order (2), Ozgarmas-tok-mashinalari., ma ruza 12, 1-mavzu. Akademik nutq. Yozma va og’zaki uslub va uning xususiya 4. . Ma’ruza. Metallarni erkin bolg‘alash.
Reja:
4.1. Bolg‘alash bolg‘alari va presslari.
4.2. Erkin bolg‘alashdagi asosiy texnologik operatsiyalar.
4.3. Erkin bolg‘alash usullari.
Mashinasozlikda zagotovkalarni bolg‘alash usulida olish birdan bir asosiy omillardan xisblanadi. Bu zagotovkalar bolg‘alangan pakovka yoki oddiygina pakovka deb nomlanadi. Bolg‘alash usulida shakli va o‘lchami har xil, massasi 0,1 kgdan 300 tonnagacha bo‘lgan pakovkalar olinadi. Pakovkadan metallkesar dastgohlarda ishlov berish bilan tayyor maxsulotlar tayyorlanadi. Bog‘alash uchun boshlang‘ich zagotovka bo‘lib metall slitkalar va prokat xisoblanadi. Bolg‘alashni asosiy jihati bo‘lib, zagotovkani deformatsiyalapshdan oldin, uni qizdirib olish sanaladi.
Bolg‘alashni jihati qizdirigan zagotovkani shaklini o‘zgartirishda tomonlarga metallni erkin holda oqishini universal asbob (bayok) bilan tasir etib, natijada, berilgan shakl va o‘lchamni olish xisoblanadi.
Zagotovkaga kuch bilan ta’sir etish, agar u bolg‘a bilan ishlov berilayotgan bo‘lsa, bolg‘a bilan urib (dinamik) ta’sir etish orqali yoki statik - presslash bilan ishlov berilada.
Bolg‘alash operatsiyasini bajarish uchun asosiy texnologik, yordamchi va nazorat o‘lchov asboblardan foydalaniladi. Bolg‘alashda asosiy asboblar qatoriga boyo¬klar (yassi va yuzasi qirqilgan), boltalar, yoygich (raskatniklar), proshivkalar, opravkalar, taglik (pod¬kladnыye) shtamplar va boshqalar kiritilgan. Tutkich asboblar qatoriga – kleщi (qisqich)lar, pa¬tronlar, konsol holdagi aylanuvchi kranlar, bolg‘alash manipulyatorlar kiritilgan. O‘lchamlarni nazorati lineyekalar, shtangensirkullar, skobalar, shablonlar va boshqalardan foydalaniladi. Bolg‘alashda foydalaniladigan asboblarning barchasi bo‘lib, ular yordamida har xil ko‘rinishdagi shaklda pakovkalar tayyorlash mumkin.
Bolg‘alash unimdorligi va pokovkalarni aniqligi jixatlaridan qizdirib hajmiy shtamplashdan past bo‘lsada, uni ishlab chiqarishda qo‘llanish ko‘lami yuqoriroq. Bu katta bo‘lmagan va o‘rtachacha massadagi (100...200 kg) pokovkalarni mayda seriyalab universal asbob- bayoklar bilan ishlab chiqarishda qo‘l keladi. Ya’ni mayda seriyalab tayyorlanadiga maxsulotlar uchun qimmat baho loyihalash vatayyorlash maxsadga muvofiq emasligi aniq. Bunday hollarda universal asbob-bayokda pokovkalarni tayyorlash iqtisodiy samaradorlikni ta’minlaydi. Katta gabaritdagi pokovkalar (ayniqsa massasi 10 va100tonnadan iboratlari) gidravlik presslarda bolg‘alashga to‘g‘ri keladi. Bu kamchilikga qaramasdan og‘ir mashinosozlikda bolg‘alangan pokovkalarni soni 70% ni tashkil etadi.
|
| |
