|
-rasm.To‘g‘ri uzatmali (a) va bir necha juft shesternali ilashadigan (
|
bet | 4/7 | Sana | 16.11.2023 | Hajmi | 0,68 Mb. | | #99986 |
Bog'liq 5-amaliy mashg’ulot17.3-rasm.To‘g‘ri uzatmali (a) va bir necha juft shesternali ilashadigan (b)
uzatmalar qutisining sxemasi:I — yetakchi val; 2, 3, 5, 9, 10 va 11 — shesternalar;4 — yetaklanuvchi val; 6 va 8 — oraliq val; 7 — karetka
Yetaklanuvchi valning old uchidagi shesterna (3) yetakchi yokioraliq valning shesternasi bilan ilashadi. Oraliq valning chap tomonidagi
shesterna (7) yetakchi valning shesternasi bilan doimiy ilashgan, o‘ngtomonidagi shesterna (5) esa yetaklanuvchi valning shesternasi bilanlashtirilishi mumkin.Agar yetaklanuvchi valning shestemasini o‘ng tomonga siljitib,
oraliq valning shesternasiga ilashtirilsa, quyi uzatma qo‘shilib, harakatikki juft shesterna orqali uzatiladi. Yetaklanuvchi valning shesternasichapga siljitilsa uning ichki tishlari yetakchi valning shesternasi bilanilashib, to‘g‘ri uzatma qo'shiladi, ya’ni yetakchi va yetaklanuvchi val
bir butun bo'lib aylanadi. Bunday holda oraliq val salt aylanadi. To‘g‘riuzatmali uzatmalar qutisi, asosan, avtomobillarda va ba’zi traktorlardaqo‘llaniladi, ancha ixcham tuzilgan.Bir necha juft shesternasi ilashadigan uzatmalar qutisi (17.3-rasm, b)ham uchta valdan iborat, ammo uning yetakchi va yetaklanuvchi valibir o‘qqa joylashtirilmagan. Harakat yetakchi val (/) dan shesternalar(2, 11, 10) orqali oraUqval (R) ga, undan esa turli shesternalar orqaliyetaklanuvchi val (4) ga uzatiladi. Oraliq valning shlitsasidagi karetkanisiljitib quyi yoki yuqori uzatmani qo‘shish mumkin.Karetka ( 7) o‘ngga siijitilib, uning kichik shesternasi yetaklanuvchivalning katta shesternasi (5) ga ilashtirilsa, yuqori uzatma hosil qilinadi,aksincha, karetka ( 7) ni chapga siljitib, katta shestema oraliq valningkichik shesternasi (9) ga ilashtirilsa, ikkinchi uzatma hosil bo'ladi.Yetakchi valdagi shestema (3) siijitilib, yetaklanuvchi valning shesternasi(5) bilan ilashtirilsa, yuqori uzatma hosil boiadi. Bunday uzatmalarqutisi birmuncha murakkab tuzilgan boiishiga qaramay, ko‘p turliuzatma hosil qilish uchun qulay, shu sababli traktorlarda keng q oilaniladi.
|
| |