5–amaliy mashg‘ulot. Sanoat korxonalari sexlarining yoritish parametrlarini turli xil chiroqlar uchun hisoblash

5–amaliy mashg‘ulot.
Sanoat korxonalari sexlarining yoritish parametrlarini turli xil chiroqlar
uchun hisoblash.
Misol sifatida mexanikassexining elektr yoritish loyihasi bajarish talab qilinsin.
14.1.Sex texnologiyasi, elektr ta’minotiga talablar va hisoblash uchun berilganlar
Elektr yoritish sistemasi uchun kuchlanish og‘ishi +5% va –2,5%.
Sex muhit sharoitida portlash va yong‘in xavfi yo‘q, elektr qurilmalariga muhit
tomonidan xavf yo‘q.
14.2. Yoritish tizimi quvvatini hisobi
Hisoblar quyidagi berilganlar bo‘yicha olib boriladi:
a = 65 m – xonaning eni;
v = 125 m – xonaning bo‘yi.
En = 300 lk – mexanikassexi uchun normadagi yoritilganlik;
h = 3 m – yoritgichlarning osib qo‘yish balandligi;
N = 20 –ssexga o‘rnatilgan PVLM tipidagi yoritgichlarning qatorlari soni;
Kz = 1.5; Z = 1.1;
Xona ko‘rsatkichini (2) formula yordamida aniqlaymiz:
i = (65*125)/[3*(65+125)] = 14.3

s=30% ,  p=10%, r=10% deb qabul qilamiz;
Yuqoridagilarni hisobga olib, orug‘lik oqimini foydalanish koeffitsientini 0.60 deb
olamiz [II–1].
Yoritish qurilmasining hisob yorug‘lik oqimini (13), bo‘yicha topamiz:
Fl = (300*65*125*1.5*1.1) / (0.60*20) = 335156,2 lm;
LD markadagi Pl=80 Vt li va Fl=4300 lm bo‘lgan lyuminessent lampali yoritgichni esa
2*80 Vt, Fl=8600 lm bo‘lgan tipini tanlaymiz. U holda 1 qatordagi yoritgichlar sonini
quyidagicha topamiz:
n=335156,2/8600=38 ta
Bir qatordagi yoritgichlarning umumiy uzunligi Ls,ssex uzunligidan kichik bo‘lishi kerak
yoki Lc< v (v =125 m):
Lc=1.4*38=53.2, demak 53.2<125
Sex yoritish sistemasining umumiy quvvatini aniqlaymiz:
Pyorit=n*N*Pl*10–3=38*2*80/1000=121.6 kVt
Yorug‘lik tizimining hisoblangan aktiv va reaktiv quvvatini aniqlaymiz:
Px.yorit=Kse*Pyorit=0.85*121.6=103.4 kVt,
Qx.yorit=tg * Pyorit =0.8*121.6=97.3 kVar
Ix.yorit=[ (Px.yorit) 2+(Qx.yorit) 2]/
√
3
*Un=[(103.4)2+(97.3)2 ]/1.73*0.38=215 A.
TP tarqatish qurilmasidan Yoritish shkafigacha o‘tkaziladigan kabelni quyidagi shart
bo‘yicha tanlaymiz:
IdopIx.yorit
APVG tipidagi kesim yuzasi 3*150+1*70 bo‘lgan kabel uchun ruxsat etiladigan tok
Iruxs=235 A.
Nazorat savollari
1.Yoritkichlarning yoritish parametrlarini sanab bering.
2. Elektr yoritish sistemasi uchun kuchlanish og‘ishini chegarasi qanday?
3.Normalangan yoritilganlikni qanday hisoblash mumkin?

4.Yoritkichlarning osib qo‘yish balandligi chiroqlarning soni va quvvatiga qanday
bog‘liq?
5.Yorug‘lik oqimini ishlatish koeffitsienti metodida nima aniqlanadi?
6.Xonaning indeksi orqali nimani aniqlanadi?