|
6-ma‘ruza: Jaxon o’rgimchak uyasi va Web texnologiyalar tushunchasi
|
| bet | 2/11 | | Sana | 05.01.2024 | | Hajmi | 237,66 Kb. | | #130638 |
Bog'liq 6-Ma\'ruza
Birinchi marta oltmishinchi yillarning boshlarida taklif qilingan gipermatn tushunchasi juda samarali bo‘lib chiqdi va Internetda, mahalliy tarmoqlarda va multimedia hujjatlarini yaratishda keng qo‘llanildi.
Gipermatn - bu foydalanuvchiga hujjatning bir qismidan ikkinchisiga tezda o‘tishiga yoki ba’zi bir boshqarish tilining ko‘rsatmalariga amal qilishiga imkon beradigan o‘zaro bog‘liqlik tizimi bilan bog‘langan hujjatlar to‘plami - giper aloqalar. Bo‘limlar va sarlavhalar rivojlangan arxitekturasiga ega bo‘lgan eng murakkab bosma matnning tuzilishi zanjirdir. Giper aloqalar hujjatlarni yanada rivojlangan, chiziqli bo‘lmagan tuzilishga ega bo‘lishga imkon beradi, bu esa bunday axborot manbalarining tarkibi qonunlari va ular bilan aloqa qilish usullarida jiddiy o‘zgarishlarga olib keladi.
Shaxsiy sahifalar va ma’lumotlar manbalari o‘rtasida mavjud bo‘lgan boshqarish zanjirlari, axborot havolalari, semantik munosabatlar ma’lum bir yaxlitlikni, odatda, struktura deb ataladigan mustaqil mavjudotni qo‘shadi. Uzelli tuzilmalarning uchta asosiy turini ajratish mumkin: chiziqli, ierarxik va ko‘p bog‘langan.
Axborot manbalarini tashkil qilishning bunday usuli kompyutergacha bo‘lgan davrda mutlaqo ustun bo‘lgan. Barcha hajmli bosma nashrlar asosan chiziqli tuzilishga ega: badiiy kitoblar, darsliklar, ma’lumotnomalar, texnik qo‘llanmalar va boshqalar. Bugungi kunda ushbu qurilish usuli multimedia darsliklari va elektron qo‘llanmalar yaratish uchun ishlatiladi. Buyurtmani elektron do‘konga joylashtirish bosqichlari, ro‘yxatdan o‘tish yoki ba’zi tarmoq resurslariga kirishni olishning murakkab protseduralari chiziqli zanjirda joylashgan.
Chiziqli tuzilish
Lineer tuzilishga ega uzelning kirish nuqtasi birinchi sahifadir. Ushbu asosiy sahifa odatda index.htm yoki main.htm deb nomlanadi. U bosma nashrlarda sarlavha, sarlavha sahifasi, izohlash va sarlavha uchun tayinlangan rolni o‘ynaydi. Bu ham jozibali, ham ma’lumotli bo‘lishi kerak bo‘lgan oldingi, vakillik sahifasi. Biroq, qidiruv tizimlari saytdagi har bir sahifani boshqalardan mustaqil ravishda indekslashi mumkin. Shuning uchun saytning barcha ichki sahifalarini asosiy sahifaga yo‘naltirilgan navigatsiya tugmachalari bilan ta’minlash maqsadga muvofiqdir.
|
| |
