|
Dielektrikdagi elektr maydoni. Elektr induktsiya vektori. Gauss teoremasi
|
| bet | 4/6 | | Sana | 25.08.2022 | | Hajmi | 85.77 Kb. | | #25396 |
Bog'liq 7м guruh mustaqil ishlar ro\'yhati 2, 4 - kurs, Issiqlik elektr stansiyasi.pdf, Tarmoq xizmatlari, 8, Thin film 1, Заковат учун саволлар-01, 11, Oybegim mening (Oybekka hujum), Andijon mashinasozlik instituti mashinasozlik texnologiyasi fakulteti iqtisodiyot yonalishi, 1 savol javobi, Mustaqil ish topshiriqlari, rentgen spektraskop, 202-, Mustaqil ta\'lim 4.Dielektrikdagi elektr maydoni. Elektr induktsiya vektori. Gauss teoremasi.
Dielektrik ichidagii elektr maydonini bog’langan va erkin zaryadlar vujudga keltiradi. Dielektrik ichidagi natijaviy maydon
= 0 + (18.12)
bunda o erkin zaryadlar hosil qilgan maydon kuchlanganligi ’ bog’langan zaryadlar hosil qilgan maydon kuchlanganligi. Gauss teoremasiga asosan dielektrikdagi berk sirt orqali kuchlanganlik vektorining oqimi
FE = En dS = 1/0( qi + qi) (18.13)
yoki (0 )p dS = 0 FE = qi + qi (18.14)
Ma’lumki FR = - qi (18.15)
U holda 0FE + FR = qi = 0Ep dS + RndS = (0 + ) d
0 + = bu Yerda vektorni elektr induktsiya vektori deyiladi.
FD = 0FE + FR = DndS = qi
Bu ifoda elektr induktsiyasi vektori uchun Gauss teoremasi
FD = DndS = qi (18.16)
bo’ladi va quyidagicha ta’riflanadi: elektr induktsiya vektorining yopiq sirt orqali oqimi shu sirt ichida joylashgan erkin zaryadlarning algebraik yig’indisiga teng.
Demak, elektr induktsiyasi faqat erkin zaryadlar vujudga keltiradigan maydonni ifodalaydi. (4.16) formulani quyidagicha yozish mumkin
= 0 + =0 + 0 = 0 (1+) = 0 (18.17)
bu yyerda = 1 + (18.18)
dielektrik singdiruvchanligidir. Vakuumda = 1, chunki = 0.
U holda = 0 0 (18.19)
(18.17) va (18.19) gaasosan 1 = E0 /Eyoki = E0/E, - elektrmaydonigakiritilgandielektrikichidagimaydonvakuumdagimaydonganisbatannechamartasusayishiniifodalaydi.
Demak, elektr maydonini bilan yoki bilan ham ifodalash mumkin. Lekin, dan foydalanishning sababi nima? Buni tushuntirish uchun 4.5-rasmda ko’rsatilgandek dielektriklar tizimini olaylik, Bundagi dielektriklarlarning harbiridagi maydon kuchlanganliklari quyidagicha bo’ladi:
E1 = E0/1; E2 = E0/2; E3 = E0/3;
Elektr induktsiya vektorilari esa mos holda quyidagilarga:
D1 = 0 1E1 = 01 (E0/1) = 0 E0
D2 = 0 2E2 = 02 (E0/2) = 0 E0
D3 = 0 3E3 = 03 (E0/3) = 0 E0
teng bo’ladi.
Demak ning qiymati turli dielektriklarda turlicha, lekin, =const, ya’ni o’zgarmasdan qoladi. SHuning uchun turli jismlardagi elektr maydonini hisoblashda dan foydalanish qulay, chunki, vektor ixtiyoriy zaryaddan, ya’ni bog’langan va erkin zaryadlardan boshlanishi va ularda tugashi mumkin, vektor esa faqat erkin zaryadlardan boshlanadi va ularda tugaydi.
|
| |
