Investitsiya faoliyati, uning obyekti va subyektlari.
Investitsiya faoliyati toʻgʻrisida“gi Oʻzbekiston Respublikasi Qonunining 2-moddasida nazarda tutilganidek, investitsiya faoliyati sub’yektlarining investitsiyalarini amalga oshirish bilan bogʻliq harakatlari majmui hisoblanadi.
Investitsiya jarayonining subyektlarini quyidagicha turkumlash
maqsadga muvofiq:
1) buyurtmachilar;
2) investorlar;
3) investitsiya faoliyati
obyektlaridan foydalanuvchilar;
4) pudratchilar;
5) ish bajaruvchilar;
6) tijorat, qo'shma, xususiy va xorijiy banklar;
7) sug'urta kompaniyalari;
8)
investitsion fondlar;
9) ta'minotchilar
INVESTITSION OBYEKTLAR
1. Moliyaviy investitsiyalar
2.Real investitsiyalar
3.Intellektual investitsiyalar
Investitsiyalarni moliyalashtirishda chet el investitsiyalarning o’rni.
Hozirgi kunda Respublikamizda investisiya faoliyatini moliyalashtirishning kuyidagi manbalari mavjuddir: 1. Korxona va jismoniy shaxslar jamg‘armalari. 2.Bank kreditlari xisobidan moliyalashtirish. 3. Davlat byudjeti va byudjetdan tashkari fondlar mablag‘lari xisobiga moliyalashtirish. 4.Xorijiy investisiyalar. Rivojlangan mamlakatlar tajribasidan ma’lumki, xorij kapitali, xususan, to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investisiyalarni jalb etish investisiyalashda eng samarali vosita hisoblanadi. Aynan xorijiy investisiyalar mamlakatda iqtisodiy va texnologik jarayonini harakatlantiruvchi omili bo‘lib xizmat qiladi. Respublika iqtisodiyotiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investisiyalarni jalb qilish faoliyati samaradorligini oshirish, xorijiy investorlarni mamlakatimiz imkoniyatlari va salohiyati to‘g‘risida xabardor qilish, xorijiy investisiyalarni jalb etish va Innovatsiya faoliyati tadbirkorlik taraqqiyotini yuksaltirish omili sifatida.
Innovatsiya faoliyati tadbirkorlik taraqqiyotini yuksaltirish omili sifatida.
Jahon sivilizatsiyasi tarixi tasdiqlashicha, iqtisodiyotni rivojlantirishning bosh kuchi bo’lib tadbirkorlik xizmat qiladi. Tadbirkor har qanday imkoniyatni boy bermasdan, o’z manfaatida o’zi uchun iloji boricha maksimal yutuq maqsadida, hech qanday talofatlardan qo’rqmay tashabbusni qo’lga oluvchi, kuchli va harakatchan insondir. A. Smitni ko’zga ko’rinmas qo’l qoidasiga binoan, tadbirkor har qanday imkoniyatni nafaqat o’zi uchun balki jamiyat kelajagi uchun ishlatuvchidir. Tadbirkor bo’lish, demak, yangi ishni amalga oshirish qarorini qabul qilishdir.
"Investitsiya” tushunchasining mazmuni.
Investitsiya (lotincha: investio — „oʻrash“) — iqtisodiyotni rivojlantirish maqsadida oʻz mamlakatida yoki chet ellarda turli tarmoqlarga, ijtimoiy-iqtisodiy dasturlarga, innovatsiya, tadbirkorlik loyihalariga uzoq, muddatli kapital kiritish (qoʻyish). Pulning vaqt (zamon)ga bogʻliq qiymati nazariyasiga koʻra, investitsiya kelajakda naf olish maqsadida mablagʻlar qoʻyishdir. Investitsiya kapitalni muayyan muddatga bogʻlashni yoki band qilishni bildiradi. Bundan asosiy maqsad kapital qiymatini saqlab qolish yoki boʻlmasa kapital qiymatini vaqtda oʻstirib borishdir. Iqtisodiy mazmuni jihatdan investitsiya turli faoliyatlarga safarbar etilgan moddiy, nomoddiy boyliklar va ularga boʻlgan huquqlarni aks ettiradi. Investitsiya sifatida pul, qimmatli qogʻozlar (aksiya, obligatsiya, sertifikat, veksel), yer, bino, inshoot kabi boyliklar, intellektual mulk boʻlgan ilmiy kashfiyotlar, ixtirolar va b. ishlatiladi. Investitsiya loyihalariga mablagʻ qoʻyuvchilar — investorlar davlat, kompaniya, korxona, chet ellik fuqarolar, aholi va boshqalar boʻlishi mumkin.
Ipoteka krediti: mohiyati va ahamiyati.
Ipoteka krediti - bu vaqtincha bo‘sh turgan pul mablag‘larini ma’lum muddatga, haq to‘lash sharti bilan hamda ko‘chmas mulk garovi asosida qarzga olish va qaytarib berish yuzasidan kelib chiqqan iqtisodiy munosabatlar yig‘indisidir. Ipoteka krediti kreditning boshqa turlaridan kredit muddatining uzokligi, kreditning karz oluvchi uchun katta xayotiy zaruriyati va axamiyati, kredit kiymatiga kreditor daromadi va sotib olgan resurs kiymati xam kirishi, kredit buyicha foiz stavkasi birlamchi tulovning mikdori, kuchmas mulkning xolati va kiymatiga boglikligi bilan farklanadi. Shuningdek, ushbu kredit kuchmas mulk bilan ta’minlanganligi sababli boshqa kreditlarga nisbatan riskning pastligi, bankning barkaror mijozlar bilan ta’minlanganligi ipoteka kreditining ijobiy kirralarini kursatadi.
