8-mavzu. Smena masterining ish xujjatlarini yuritishi.
Reja:
1. Smena masteriningish hujjatlari.
2. Smena masterining ish xujjatlarini rasmiylashtirish.
Smena masterining ish xujjatlari.
Smena masteri ishlab chiqarish va xizmat faoliyati davomida bir qancha
xujjatlarni
rasmiylashtirish
ishlarini
amalga
oshiradi.
To’qimachilik
korxonalaridagi smena masteri yuritadigan ish xujjatlari asosan quyidagilardan
iborat.
- Inventarlar va ish qurollarini ta'mirlash buyurtmasi;
- Texnologik mashinalarda sodir bo’lgan texnik to’xtashlar dalolatnomasi;
- Texnologik uskunalarning ta'mirlashdan oldingi va keyingi nosozliklar
qaydnomasi (defektniy vedemost');
- YOrdamchi ishchilarni komplektlarga biriktirish bildirgisi;
- Texnologik intizomni buzgan ishchilarga dalolatnoma tuzish;
- Ilg’or ishchilarni rag’batlantirish uchun tavsiyanoma;
- Ishchilarning mehnat ta'tili grafigini tuzish va arizalarni rasmiylashtirish;
- Kasallik varaqalarini nazorat qilish va rasmiylashtirish;
- Smenaga biriktirilgan texnologik mashinalarni texnik koo’rikdan o’tkazish
va qaydnomalarni rasmiylashtirish;
- Ishchilarning o’z hisobidan ta'til arizasini rasmiylashtirish;
-
Sababsiz
ishga
chiqmayotgan
ishchilarni
ishdan
bo’shatishni
rasmiylashtirish;
- Voyaga etmagan ishchilarni ishdan bo’shatishni rasmiylashtirish;
- Ishchilarning korxona xizmat transportidan foydalanish arizasini
rasmiylashtrish;
Smena masterining ish xujjatlarini rasmiylashtirish.
Smena masteri o’ziga biriktirilgan uchastkada ishlatiladigan inventar va ish
qurollari doimo soz holatda bo’lishiga mas'ul hisoblanadi. SHuning uchun ularning
ishga yaroqsizini aniqlab, o’rnatilgan tartibda ta'mirlash uchun buyurtmani
rasmiylashtiradi.
Smena davomida mashinalarda majburiy texnik to’xtashlar (avariya, elektr
tokini o’chib qolishi, elektromotorlarni ishdan chiqishi) sodir bo’lib turadi. Texnik
to’xtashlar smena reja topshiriqlari va mashinaga xizmat ko’rsatuvchi ishchining
shaxsiy rejasini bajarilmasdan qolishiga olib keladi. Buning oqibatida ishga
to’lanadigan oylik ish haqi mukofot puli to’lanmasligi hisobiga qisqaradi. (ishchi
aybdor bo’lmagan holda). Bunday holatda smena masteri majburiy texnik
to’xtashlar dalolatnomasini rasmiylashtiradi va uni ish haqi bo’limiga topshiradi.
Ushbu xujjatlar asosida ishchiga o’sha kun uchun o’rtacha ish haqi to’lash amalga
oshiriladi. Bundan tashqari smena rejasini bajarilmaganligi uchun ham ushbu xujjat
asos bo’ladi.
Smena masteri o’ziga biriktirilgan texnologik mashinalarni ta'mirlashdan
oldin va keyin tegishli tekshirishdan o’tkazib nosozliklar qaydnomasini
rasmiylashtiradi. Ta'mirlashdan oldin nosozliklar qaydnomasi ta'mirlash ishlarini
to’laqonli va sifatli bajarish uchun kerakli ehtiyot qismlarni tayyorlash va ta'mirlash
vaqtini tejashga xizmat qiladi. Ta'mirlashdan keyingisi esa mashina ishlashini
baholash, uni ta'mirlashdan qabulq qilib olish uchun asos vazifalarni o’taydi.
Smenadagi
yordamchi
ishchilar
(transpotirovshiklar,
farroshlar,
qadoqlovchilar) bir oy davomida turli sabablarga ko’ra turli komplektlarda har xil
vazifalarni bajarishiga to’g’ri keladi. SHuning uchun smena masteri har kuni (yoki
oy oxirida) ularni ish vazifalariga biriktirilganligini (zakriplenie) to’g’risida xujjat
rasmiylashtirib ish haqi bo’limiga topshiradi. Agar ushbu xujjat rasmiylashtirilmasa
ishchiga yordamchi vazifalarni bajargan kunlariga hak to’lanmasdan qoladi.
Smena masteri har bir ishchining texnologik intizomga (appartlashni buzish,
noto’g’ri ulash, ish usullarini noto’g’ri bajarish va h. k.) rioya qilishini nazorat qilib
boradi. Texnologik intizomni buzgan ishchilarga dalolatnom tuzadi. Ushbu
dalolatnoma asosida uning ish haqi qisqartiriladi.
Smena masteri jamoada intizomi, xizmat lavozimiga bo’lgan munosabati va
reja topshiriqlarini bajarish bo’yicha boshqalarga o’rnak bo’layotgan ishchilarni
rag’batlantirish uchun o’rnatilgan tartib asosida tavsiyanoma rasmiylashtiradi.
Ushbu tavsiyanoma smena jamoasi yig’ilishida muhokama qilinib, kasaba
qo’mitasiga topshiriladi.
Smena masteri yil davomida reja topshiriqlarini uzluksiz bajarilishini
ta'minlash uchun ishchilarning mehnat ta'tili grafigini tuzadi. (har biri bilan
kelishilgan holda) va kasaba qo’mitasiga tasdiqlash uchun topshiradi.
Smena masteri kasalligi tufayli ishga chiqmagan xodimlariga o’sha kunning
o’zidayoq kasallik varaqasi ochilganligini nazorat qiladi. (progulni oldini olish
uchun). Muolajadan so’ng ishga chiqqanda betoblik kunlarini tekshirib kasallik
varaqasini tsex boshlig’iga topshiradi. (to’lov o’z vaqtida amalga oshirilishi uchun).
Smena masteri o’ziga biriktirilgan texnologik mashinalarni texnik holatiga
javobgar hisoblanadi. SHuning uchun belgilangan muddatda ularni mukammal
tekshirib, barcha detallari, ishchi organlari, butlovchi qismlari, himoya vositalari va
elektr qismlarining holati haqidagi ma'lumotlarni texnik ko’rik kitobiga kiritadi,
hamda texnik ko’rikdan o’tkazilganlik qaydnomasini rasmiylashtiradi. Texnik
ko’rikda aniqlangan ma'lumotlar ta'mirlash ishlarini sifatli bajarish uchun ishlatiladi.
Smena masteri oilaviy sharoiti yoki ishlab chiqarish taqozasiga ko’ra qo’l
ostidagi ishchilarni o’z hisobidan ta'tilga chiqaradi. (tsex boshlig’i bilan kelishilgan
holda) Tabelda progul kunlari yozilmasligi uchun ishchining arizasini
rasmiylashtiradi.
Sababsiz ishga chiqmayotgan ishchilarni ishdan bo’shatish O’zbekiston
qonunlari asosida rasmiylashtirilishi shart. Smena masteri sababsiz ishga
chiqmayotgan ishchilarni turar joyiga borib topishi, undan tushuntirish xati olishi ,
topa olmasa qo’ni-qo’shnilardan surishtirishi kerak bo’ladi (aniq ma'lumotga ega
bo’lishi uchun). Progul qilayotgan ishchining tushuntirish xati yoki smena
masterining bildirgisiga ko’ra tsex boshlig’i kasaba qo’mitasiga xodimni ishdan
bo’shatish masalasini ko’rib chiqish uchun murojat qiladi. Kasaba qo’mitasining
qaroriga asosan korxona rahbari ishchini progulga bo’shatish to’g’risida buyruq
chiqaradi.
Voyaga etmagan ishchilarni ishdan bo’shatishda ham O’zbekiston qonunlari
talablari bajarilishi shart. Agar smenada voyaga etmagan ishchi sababsiz ishga
chiqmayotgan bo’lsa uni bo’shatish uchun tuman ichki ishlar bo’limidagi “Voyaga
etmaganlar bilan ishlash komissiyasi”ga murojat qilinadi. Ushbu komissiyaning
ruxsati bilangina ishdan bo’shatish buyrug’i chiqariladi.
Smena masteri qo’l ostidagi ishchilarning korxonaning xizmat transportidan
foydalanishiga bo’lgan ehtiyojini aniqlaydi va uni ushbu mazmundagi arizasini
o’rnatilagn tartibda rasmiylashtirilishini nazorat qiladi.
Nazorat savollari:
1. Smena masterining qanday ish hujjatlari borligi xaqida ma’lumot bering?.
2. Smena masterning ish xujjatlarini rasmiylashtirish qanday amalga
oshiriladi?
| 