|
8-mavzu: ultrazvuk yordamida nazorat
|
| bet | 3/4 | | Sana | 15.11.2023 | | Hajmi | 141,22 Kb. | | #99257 |
Bog'liq 9-mavzu9.1-rasm. Ultratovushli defektoskop sxemasi: 1–bosimni qayta shakillantirgich; 2 – zondlovchi impulslar generatori; 3–sinxronizator; 4–gorizontal yoyish generatori; 5–chuquirlik o‘lchagich; 6–sezuvchanlikni vaqtinchalik roslash bloki; 7–kuchaytirgich; 8–nuqsonlar to‘g‘risida avtomatik signal berish qurilmasi; 9–defektoskop ekrani.
Oxirgi vaqtlarda ishlab chiqilgan ultratovushli defektoskoplar mikroprotsessor bazasida yaratilgan bo‘lib, katta funksional imkoniyatlarga ega. Ularning elektron va defektoskopik parametrlari yaqin, chunki bu turdagi barcha asboblarda bir xildagi elektron komponentlardan foydalaniladi. Ularning eng asosiy tomoni bu gabariti va massasidir.
Eng yengil va kam gabaritli defektoskop – A1212 umumiy holatlar uchun bo‘lib, uning ko‘rinishi 9.2-rasmda keltirilgan.
9.2-rasm. CO-1 standart namuna bilan birgalikdagi A 1212 ultratovushli defektoskopi.
Ushbu defektoskop GOST 14782-86 bo‘yicha nuqsonlarni aniqlashda ishlatiladi. UZ tebranishlarni exo-metod bilan aks ettirish eng yaxshi usul bo‘lib qoldi. Defektoskopning ekranidagi exo-signalining amplitudasi bunda nuqsonning o‘lchami bilan proporsional bo‘ladi.
Exo-usulda pezohosil qilgichni o‘rnatishning uchta usuli bir-biridan farq qiladi:
– ikkita pezoqayta hosil qilgichdan foydalanishni ko‘zda tutadigan bo‘laklanadigan sxemasi bilan, uning bittasi nurlantirish funksiyasini, ikkinchisi esa qabul qilgich vazifasini bajaradi;
– bitta korpusga nurlantirgich va qilgich o‘rnatiladigan bo‘lganda alohida va birlashgan sxemasi bilan;
– bitta pezohosil qilgich bir vaqtda nurlantirgich va qabul qilgich funksiyasini bajarganida uning birlashadigan sxemasi bilan.
Sanab o‘tilgan oxirgi usul har vaqtda ishlatiladi. Pezohosil qilgichning o‘rnatilgan yeriga qarab nazoratni to‘g‘ridan to‘g‘ri usulda va bir hamda ko‘p martalab qaytarilgan nur bilan bajarish mumkin. 9.3-rasmda misol tariqasida ayrim payvandlangan birikmalarning ko‘ndalang kesimining tovush hosil qilishi keltirilgan.
|
| |
