U2 k_1 c (y) T=RC
U2 *=\
R (y) T = - R
0
4.1S-rasm.
0‘zgarmas tok generatorining oldingi olingan tenglamasiga binoan:
de„
■ (4.24)
Butenglamaoperatorko‘rinishida: (Tp + l)Y(p)-k■ X{p). Zvenoning uzatish funksiyasi:
JV(p) = -
(4.25)
l+T-p
Bu ifodadan kompleks kuchaytirish koeffitsiyentini topish mumkin:
к
(4.26)
W(jm) =
1+j-Tca
Kompleks kuchaytirish koeffitsiyenti ifodasiga asosan chastota
< ca < oo oraliqda o‘zgarganda, inersion zveno uchun godografga ega bo‘lamiz (4.16-rasm). Inersion zvenoning godografi radiusi k/2 ga teng bo'lgan yarim aylanadan iborat bo'ladi.
6
0wo©)
4.16-rasm. Inersion zvenonining godografi Chastota xarakteristikalari ifodalari quyidagicha bo‘ladi:
Jq
AChX- A(°>) = I ■■■ FChX-(p{0>) = arctgT• or, (4.27)
Vl + i a)
LAChX - L(co) = 20• lgA:-10• lg(l + T2-O)2) (4.28)
j ▲
Inersion zveno amplituda va faza chastota xarakteristikalari
rasmda ko‘rsatilgan.
A(co), ф(ю)
Logarifmik xarakteristikalarini qurishda ularning asimptotik ko‘rinishidan ham foydalaniladi, inersion zveno uchun ham logarifmik amplituda-chastota xarakteristikasini asimptotik l.a.x ko'rinishida tasvirlash juda qulay. Inersion zveno uchun haqiqiy LAX o'miga
61
chastota o'zgarishining 0 <0) T < 1 va a-T >1 diapazonlariga mos keluvchi ikkita asimptotadan foydalanish mumkin (4.29).
agar.....0 <1
20-lg*.
40 ) =
(4.29)
20-\gk-20\gco-T,agar...A<^ci)-T
(4.29) formulani tahlil qilish shuni ko‘rsatadiki, 1 - asimptota (4.28) formulasining 2-tashkil etuvchisidan 2 ■ T2 ko'paytmani, 2-asimptota esa 1 sonini chiqarib tashlash orqali olinadi.
rasmda La taqribiy grafigi 0 < 1 oraliq uchun absissa o‘qiga parallel chiziq sifatida, co-T > 1 oraliq uchun esa - 20 db/dek qiyalikka ega bo'lgan to‘g‘ri chiziqdan iborat.
lg(co)
20 lgK
y3db
on db 20dik
4.17-rasm. Inersion zveno uchun LAChX.
Agar amplituda - faza xarakteristikasi W(jco) tajriba yo'li bilan
olingan bo'lsa, ca=0 va £a = ^r nuqtalari bo‘yicha inersion zvenoning К
va T parametrlarini aniqlash mumkin.
Haqiqiy LAX L(co) bilan asimptotalar yordamida qurilgan xarakteristika La(co) orasidagi farq quyidagi ifoda bilan topilishi mumkin:
S(w-T) = L{a-T)-La{(o-T) (4.30)
6
2
Ushbu farqning eng katta qiymati a> ■ T = 1 qiymatga mos keladi
8{a> •7’)=-101g2 = -3db (4.31)
Demak, (4.31) ifoda va logarifmik xarakteristikalardan ko‘rinadiki, asimptotik xarakteristikalami qo'llashdagi xatolik qo‘shilish chastotasi
(o = ~ bo'lganida 3 dbdan oshmaydi, zvenoning tezkorligi qancha katta
bo‘lsa (T shuncha kichik boMadi), xarakteristikaning chiziq bo‘ylab uzunligi shuncha katta boMadi.
Inersion zvenoning vaqt xarakteristikalari ifodalari:
m=L-'
(4.32)
(4.33)
w(0 =
\ + Tp p dh{t) к
| 