Nazorat savollari:
Naykvist kriteriysi bo‘yicha ochiq yoki yopiq sistemaning uzatish funksiyasi ko‘rib chiqiladi va buning afzalligi nimada?
Ochiq holda nobarqaror bo‘lgan sistema uchun Naykvist kriteriysining ta’rifi.
Ochiq holda neytral bo‘lgan sistema uchun chegaraviy o‘tish.
Naykvist kriteriysining uchta holat uchun ta’rifi.
Naykvist kriteriysi bo'yicha chegaraviy parametrlari qanday topiladi?
Naykvist kriteriysining umomiy ta’rifi
Naykvist kriteriysining oldingi ta’riflarida ishlatilgan (- 1, jO) nuqtani o‘z ichiga olish tushunchasi biroz noaniqlikka ega. Undan ko‘ra Naykvist kriteriysiga boshqacha, ya’ni Wp(j©) chastota godografi
88
(+) (-) 1 haqiqiy sonlar o‘qining manfiy (- 1 dan -
oo gacha) qismini kesib o'tishlar sonini _ hisoblashga asoslangan ta’rif bergan + ma’qul.
Agar godograf ю oshganda yuqoridagi yarim tekislikdan pastdagiga o‘tsa, bunday o‘tishni musbat o‘tish deb va agar godograf pastki yarim tekislikdan yuqoridagisiga o‘tsa, bu o‘tishni manfiy o‘tish deb qabul qilamiz (5.8 - rasm).
5.8-rasm.
Shunday qilib, ARS barqaror bo‘lishi uchun ochiq sistemaning chastota godografi WR(j<») to qiymati 0 dan +oo gacha o‘zgarganda, haqiqiy sonlar o‘qining -1 dan -oo gacha bo'lgan qismini musbat va manfiy kesib o'tishlar orasidagi farq m/2 ga teng bo‘lishi kerak. Bu yerda, m - ochiq sistema xarakteristik tenglamasining o‘ng yarim tekislikda yotuvchi ildizlar soni.
Agar birinchi holda m = 0, ikkinchi holda esa m = 2 bo‘Isa, yuqorida
ko‘rsatilgan godograflar barqaror sistemalarga mos keladi.
L(a>),
Naykvist kriteriysining umumiy ta’rifi ochiq sistemalaming logarifmik chastota xarakteristikalari uchun ham olinishi mumkin.
WrO'co) godografining haqiqiy sonlar o‘qining (- oo, - 1) bo‘lagi bilan kesishishiga quyidagi nuqta- lar mos keladi:
Ц®) = 20 lg | W (je>) |> 0;
= arg WAjm) = -тг-3я,-5я,...
Vi®) logarifmik faza xarakteristikasining Цсо) > 0 shartga mos keluvchi va qiymat jihatdan oshayotganda -те, -Зл, -5л, ... to‘g‘ri chiziqlarini pastdan yuqoriga kesib o‘tish nuqtalari musbat va yuqoridan pastga kesib o‘tish esa xarakteristikaning manfiy o‘tishlari deyiladi.
Bu hoi uchun, agar logarifmik faza - chastota xarakteristikasining musbat va manfiy o‘tishlar orasidagi farq m/2 ga teng bo‘lsa, ARS
89
barqaror bo'ladi, bu yerda m - xarakteristik tenglamaning o‘ng yarim tekislikda yotuvchi ildizlar soni.
| 