|
Agrobiotexnologiya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti Tuproqshunoslik yo’nalishi
|
| bet | 1/4 | | Sana | 25.10.2023 | | Hajmi | 0.98 Mb. | | #90514 |
Bog'liq Agrobiotexnologiya va oziq ovqat xavfsizligi fakulteti Tuproqshunoslik Abbosga , MTA amaliy - 1, Amaliy3, Мақола Диний бағрикенглик, Amaliy va badiiy bezak amaliy mashg’ulot: Mavzu:o'simliklarni klonal mikroko'paytirish Mavzu: o'simliklarni klonal mikroko'paytirish Reja: - Klonal mikroko’paytirishning Afzaliklari.
- Klonal mikroko’paytirishning rivojilanishi.
- Klonal mikroko’paytirishning Bosqichlari va usullari.
- In vitro usulida o’simliklarni ko’paytirish.
- Xullosa.
- Foydalanilgan adabiyotlar.
Klonal mikroko’paytirishning afzaliklari.
Urug’li o’simliklar ikki xil yo’l bilan: urug’dan va vegetativ yo’l bilan ko’payadi. Bu ikkala yo’lni ustivorligi ham kamchiligi ham bor. Urug’dan ko’payishning kamchiligiga eng avvalo, olingan ko’chatlarni genetik xilma-xilligi va yuvenil (urug’dan chiqqan maysadan yoki vegetativ kurtakdan reproduktiv organlar hosil qilish) davrining uzunligini ko’rsatish mumkin. Vegetativ ko’payishda ona o’simlikni genotipi saqlanib qoladi va yuvenil davr qisqaroq bo’ladi. Ammo ko’pchilik turlar (eng avvalo yog’och hosil qiladiganlar) uchun vegetativ ko’payish muammosi oxirigacha o’z echimini topgani yo’q.
Bunga asosiy sabablar quyidagilar: Birinchidan, ko’pchilik turlar (navlar) hattoki, yuvenil bosqichda ham vegetativ usulda kerakli samara bilan ko’payavermaydi (eman, tilog’och, yong’oqdoshlar va boshqalar); ikkinchidan, o’simliklarni ko’pchilik daraxt navlarini 10-15 yoshdan keyin, qalamcha yordamida ko’paytirish mumkin emas; uchinchidan, har doim ham standart ekish materiali olish mumkin emas (yuqumli kasalliklar to’planishi va o’tishi mumkin); to’rtinchidan, payvand qilish orqali katta yoshli (yog’ochli) o’simliklarni ko’paytirish juda ham qiyin va murakkab; beshinchidan, yil davomida bir xil genetik materialni olish uchun ishlab chiqilgan texnologiyalar samaradorligining o’ta pastligidir.
Ø Hujayra va to‘qimlara kulturalari bo‘yicha erishilgan yutuqlar vegetativ ko‘payishni tubdan yangi bo‘lgan usulini klonal mikroko‘paytirish in vitro sharoitida (probirkada), jinsiy bo‘lmagan yo‘l bilan, o‘simliklarni dastlabki nusxasi bilan genetik bir xil bo‘lgan navini yaratish).
Bu usul asosida o‘simlik hujayralariga xos bo‘lgan noyob xususiyat, totipotentlik, ya’ni tashqi ta’sirini butun o‘simlik organizmi hosil bo‘lishiga turtki bo‘lishi yotadi. Albatta, bu usulni boshqa an’anaviy usullardan ustunlik tomonlari juda ham ko‘p:
|
| |
