|
Tranzistorli amplituda modulyatori
|
| bet | 2/4 | | Sana | 15.01.2024 | | Hajmi | 11,45 Kb. | | #137888 |
Bog'liq Reja am signallarni olish usullari. Diodli amplituda modulyator-fayllar.org4.3.2. Tranzistorli amplituda modulyatori
AM signallarni olishda tranzistorli modulyatorlar modulyatsiyalovchi signal aktiv elementlarning qaysi uchlari orasiga berilganiga qarab farqlanadilar.
Tashuvchi signal va modulyatsiyalovchi signal bipolyar tranzistorning baza-emitter oralig‘iga berilgan bo‘lsa, baza modulyatsiyasi deb ataladi.
Tashuvchi signal baza-emitter oralig‘iga va modulyatsiyalovchi signal kollektor-emitter oralig‘iga berilgan bo‘lsa kollektor modulyatsiyasi deb ataladi.
Tashuvchi signal baza-emitter oralig‘iga, modulyatsiyalovchi signal bir vaqtning o‘zida baza-emitter va kollektor-emitter oralig‘iga berilsa bunday modulyatsiya murakkab modulyatsiya turi hisoblanadi.
Tranzistorli baza modulyasiyali AM modulyatori sxemasi 4.8-rasmda keltirilgan.
5.2-rasm. Tranzistorli baza modulyasiyali AM modulyatori sxemasi
Tranzistorning VAXi uchinchi darajali polinom bilan approksimasiya qilingan bo‘lsin:
Tranzistorli baza modulyasiyali AM modulyator kirishiga past chastotali u1 va u2 yuqori chastotali tashuvchi berilsin:
Tranzistorli baza modulyasiyali AM modulyatorning chiqish konturining rezonans chastotasi quyidagi shartga bo‘ysunsin
Tranzistorning baza emitter kuchlanishi uchta kuchlanishning yig‘indisi – Ec siljish kuchlanishi, u1 va u2 kuchlanishlari:
(5.11) ifodaga (5.8) va (5.9) ifodalarni olib borib qo‘yamiz va (5.11) ni quyidagi kurinishda yozish mumkin:
(5.12) ifodani (5.8) ifodaga olib borib qo‘ysak tranzistorning kollektoridan oqib o‘tayotgan tokni aniqlaymiz:
(5.13) ifodani qovuslarini ochib tashlasak 13 ta tashkil etuvchidan iborat kollektor tokini xosil qilamiz. Bu kollektor tokini spektri 5.3 rasmda keltirilgan.
5.3-rasm. Tranzistorli baza modulyasiyali AM modulyatori kollektor tokini spektri
5.3 Balansli modulyatsiya
Yuqorida ta’kidlanganidek, AM signal quvvatining katta qismi hech qanday axborotga ega bo‘lmagan tashuvchi uchun sarflanadi. Uzatkich quvvatidan samarali foydalanish uchun tashuvchisi yo‘q qilingan (bostirilgan) ikki polosali signaldan foydalanish maqsadga muvofiq. Spektrida tashuvchisi mavjud bo‘lmagan va faqat ikkita yon tomon polosalaridan iborat bo‘lgan garmonik modulyatsiya turi balansli modulyatsiya (inglizcha – amplitude modulation with suppressed carrier, AM-SC) deb ataladi [1]. Bitta garmonik signal bilan balansli modulyatsiyalangan (BM) signalning matematik ifodasi quyidagicha
(5.14)
Қурилма балансланган бўлиши учун қўйидаги шартлар бажарилиши лозим
R1 = R2 = R ;
L1=L2=L ;
ВАХ1=ВАХ2
5.6-rasm. Garmonik AM va garmonik BM signallarning vaqt diagrammalari
Garmonik BM signalning vaqt diagrammalari va spektri 5.7 rasmda ko‘rsatilgan.
5.7-rasm. Garmonik BM signalning vaqt diagrammalari va spektri: a) modulyasiyalovchi signal, b) tashuvchi, c) BM signal
|
| |
