|
Amaliy mashg‘ulot №3
|
| bet | 2/6 | | Sana | 11.10.2024 | | Hajmi | 35,75 Kb. | | #274545 |
Bog'liq 3-Amaliy mashgulot (1) (2) (1) IPv4 manzili
IPv4 manzillari o‘nlik tizimda ifodalanganda nuqta o‘nlik tasviridan foydalanadi va n.n.n.n shaklini oladi, bunda har bir qiymat uchun n doimiy ravishda 0 dan 255 gacha bo‘ladi. Shunday qilib, internetdagi eng yirik pochta serverining IP-manzili www.mail.ru 194.67.57.26 shakliga ega. Raqamlardan foydalanishda ba’zi cheklovlar mavjud: IP-manzildagi birinchi raqam 1 dan 223 gacha, oxirgi raqam 1 dan 254 gacha bo‘lishi kerak, IP – manzil o‘rtasidagi ikkita raqam 0 dan
255 gacha bo‘lishi mumkin. To‘rt raqamning har biri 8 bitdan iborat bo‘lib, standart ip terminologiyasida oktet deb nomlanadi. Shuning uchun oktetlarning har biri sakkiz xonali ikkilik raqam bo‘lib, butun ip-manzil nol va birliklarning o‘ttiz ikki bitli birikmasidir. Masalan, 128.10.2.30 IP-manzili ikkilik ko‘rinishga ega: 10000000.00001010.00000010.00011110.
Manzil yozuvida tarmoq raqami va tugun raqami o‘rtasida maxsus chegara belgisi mavjud emas. Shu bilan birga, paketni tarmoq orqali uzatishda ko‘pincha manzilni ushbu ikki qismga bo‘lish kerak bo‘ladi. Shunday qilib, marshrutlash, qoida tariqasida, tarmoq raqami asosida amalga oshiriladi, shuning uchun paketni olgan har bir yo‘riqnoma tegishli maydondagi manzil manzilini o‘qishi va undan tarmoq raqamini ajratishi kerak. IP-manzil uchun ajratilgan 32 bitning qaysi qismi tarmoq raqamiga (manzilning tarmoq qismi) va qaysi qismi tugun raqamiga (manzilning xost qismi) tegishli ekanligini aniqlash uchun bir nechta yondashuvlar mavjud. IPv4 bilan murojaat qilish uchun ikkita asosiy yondashuvni ko‘rib chiqamiz:
soddalashtirilgan yondashuv;
sinf yondashuvi.
Yuqoridagi adreslash yondashuvlarini tahlil qilish uchun ip-manzil bilan bog‘langan raqamni bildiruvchi pastki tarmoq niqobi tushunchasini aniqlash kerak va niqobning ikkilik yozuvi ip-manzilda tarmoq raqami sifatida talqin qilinishi kerak bo‘lgan bitlardagi birliklarning uzluksiz ketma-ketligini o‘z ichiga oladi. Niqobdagi birliklar va nollar ketma-ketligi orasidagi chegara ip manzilidagi tarmoq raqami va tugun raqami o‘rtasidagi chegaraga to‘g‘ri keladi.
Soddalashtirilgan yondashuv bilan ikki darajali adreslash qo‘llaniladi, chunki manzilni tarmoq va xost qismiga bo‘lish uchun belgilangan chegara ajratiladi, ya’ni kompyuter manzili faqat ikki qismdan iborat: tarmoq va xost. Manzilning barcha 32 bitli maydoni oldindan teng emas, balki belgilangan uzunlikdagi ikki qismga bo‘linadi, ulardan biri har doim tarmoq raqamini, ikkinchisida tugun raqamini joylashtiradi. Subnet maskasi faqat 2 qiymatni oladi: 0 yoki 255, ular quyidagi tartibda o‘rnatiladi: 255 tarmoq manzilini tavsiflovchi oktetlar ostiga o‘rnatiladi (doimiy qism) va 0 tugun manzilini tavsiflovchi oktetlar ostiga o‘rnatiladi (o‘zgaruvchan qism). Ikki darajali arxitekturaga misol keltiramiz. Masalan, 128.10.2.30 va 128.10.3.30 IP manzillari ikkilik formatda quyidagi ko‘rinishga ega:
10000000.00001010.00000010.00011110, 10000000.00001010.00000011.00011110.
Ushbu IP-manzillar oxirgi ikki oktetni o‘zgartirganligi sababli, pastki tarmoq niqobi quyidagicha ko‘rinadi: 255.255.0.0, ikkilik shaklda esa – 111111111.00000000.0000000. Pastki tarmoq manzillari va niqoblarini xaritalash 3.1-jadvalda keltirilgan.
3.1-jadval. Ikki darajali arxitekturaga muvofiq -manzilni ajratish
|
1 oktet
|
2 oktet
|
3 oktet
|
4 oktet
|
Manzil 1
|
10000000.
|
00001010.
|
00000010.
|
00011110
|
Manzil 2
|
10000000.
|
00001010.
|
00000011.
|
00011110
|
|
| |
