AMALIY MASHG‘ULOT № 3.
Tarmoqda manzillik tamoyillari. Sinfli manzillash va tarmoq osti manzillarga taqsimlash.
Ishning maqsadi:
Ushbu amaliy mashg‘ulot quyidaglar uchun mo‘ljallangan:
tarmoqda manzillik tamoyillarini o‘rganish;
tarmoqda sinfli manzillashni o‘rganish va tarmoq osti manzillarga taqsimlash.
Qisqa nazariy ma’lumotlar:
Kompyuterlarni tarmoqqa ulashda hal qilinishi kerak bo‘lgan asosiy muammolardan biri bu ularni hal qilish muammosidir. Tarmoq tugunining manziliga va uning maqsad sxemasiga bir nechta talablar qo‘yilishi mumkin:
Manzil har qanday o‘lchamdagi tarmoqdagi kompyuterni noyob tarzda aniqlashi kerak.
Manzil katta tarmoqlarni qurish uchun qulay bo‘lgan ierarxik tuzilishga ega bo‘lishi kerak. Ushbu muammoni xalqaro pochta manzillari yaxshi ko‘rsatib turibdi, bu mamlakatlar o‘rtasida xatlarni yetkazib berishni tashkil etuvchi pochta xizmatiga faqat qabul qiluvchining mamlakati nomidan foydalanishga va uning shahri nomini, ayniqsa ko‘chasini hisobga olmaslikka imkon beradi. Minglab tugunlardan iborat katta tarmoqlarda manzil ierarxiyasining yo‘qligi katta xarajatlarga olib kelishi mumkin: terminal tugunlari va aloqa uskunalari minglab yozuvlardan iborat manzil jadvallari bilan ishlashi kerak.
Manzil tarmoq foydalanuvchilari uchun qulay bo‘lishi kerak, ya’ni u ramziy tasvirga va iloji bo‘lsa, semantik yukga ega bo‘lishi kerak.
Aloqa uskunalari – tarmoq adapterlari, kalitlar, marshrutizatorlar va boshqalarning xotirasini ortiqcha yuklamaslik uchun manzil iloji boricha ixcham ko‘rinishga ega bo‘lishi kerak.
Ushbu talablar bir-biriga zid ekanligini payqash qiyin emas: masalan, ierarxik tuzilishga ega bo‘lgan manzil ierarxik bo‘lmagan manzilga qaraganda kamroq ixcham bo‘lishi mumkin (bunday manzil ko‘pincha “
tekis” deb nomlanadi, ya’ni tuzilishga ega emas). Belgilar manzili, ehtimol, raqam manzilidan ko‘ra ko‘proq xotirani talab qiladi.
Ro‘yxatdagi barcha talablarni bitta adreslash sxemasi doirasida birlashtirish qiyin bo‘lganligi sababli, amalda odatda bir vaqtning o‘zida bir nechta sxemalar qo‘llaniladi, shuning uchun kompyuterda bir vaqtning o‘zida bir nechta manzillar mavjud, ularning har biri tegishli vaziyatda ishlaydi va chalkashliklar yuzaga kelmasligi uchun va kompyuter har doim o‘z manzili bilan aniq belgilanadi, maxsus yordamchi protokollar qo‘llaniladi, bir turdagi manzilda boshqa turdagi manzillar aniqlanishi mumkin.
Hozirgi vaqtda quyidagi manzillash tizimlari ma’lum:
kompozit raqamli manzillar;
apparat manzillari;
belgilar manzillari.
Kompozit raqamli manzillar kompyuterni har qanday o‘lchamdagi kichik tarmoqlardan iborat tarmoqqa birma-bir yo‘naltirish uchun mo‘ljallangan. Ushbu turdagi manzillarda ikki darajali ierarxiya qo‘llab – quvvatlanadi, manzil katta qismga bo‘linadi – tarmoq raqami – va kichik-tugun raqami. Bunday bo‘linish faqat tarmoq raqami asosida tarmoqlar o‘rtasida xabarlarni uzatishga imkon beradi va tugun raqami faqat xabarni kerakli tarmoqqa yetkazgandan so‘ng ishlatiladi; xuddi ko‘cha nomi pochtachi tomonidan xat to‘g‘ri shaharga yetkazilgandan keyingina ko‘rib chiqilgandek. Ushbu turdagi manzillarning odatiy vakillari IP-manzillardir. Protokollarga o‘xshash IPv4 va IPv6 manzillari mavjud.