|
Aniq integrallarni taqribiy hisoblash
|
| bet | 6/7 | | Sana | 13.02.2024 | | Hajmi | 449,5 Kb. | | #155645 |
Bog'liq Nurali Karimov 2-lekciya, 14-leciya, 12-lekciya, 6-Ma\'ruza (El&Sxema1 Sirtki ta\'lim uchun), 5-Ma\'ruza (El&Sxema1 Sirtki ta\'lim uchun), Abu Ali ibn Sino, Ижроия орган аъзолари руйхати, Кузатув кенгаш аъзолари руйхати(1), 143994141, Ziyatov Ulug`bek 2003, ot kishnagan oqshom, 8-маъруза (1), ТАРИХ ФАНИ, O‘RQ-788 08.08.2022, Axborotni eng kichik o‘lchov birligi qaysi javobda to‘g‘ri berilDNS protokoli
Domen nomlari tizimi (DNS - Domain Name System) IP-manzillarni host domen nomlariga tarjima qilish uchun ishlatiladi. Tarmoq foydalanuvchilari, birinchi navbatda, veb-brauzerga URL (Uniform Resource Locator) manzilini kiritish orqali Internetni ko’rishda DNS funktsiyalariga ishonadilar.
DNS-hujumda, buzg’unchining maqsadi yaroqsiz DNS yozuvini o’zgartirish, va yaroqsiz IP-manzilga yo’naltirish. U barcha trafikni ushbu IP-dan noto’g’ri kompyuterga yo’naltirishi mumkin. Buzg’unchi DNS protokolidagi zaiflikdan foydalanishi yoki hujumni amalga oshirish uchun DNS serverini buzishi mumkin.
DNS kesh xotirasini zararlash – bu DNS protokoli zaifligini ishlatuvchi hujum turi. Bu yerda buzg’unchi DNS-so’rov jo’natgan tomonga yolg’on manzil yuboradi va buzg’unchi foydalanuvchini zararli veb-saytga yo’naltiradi. Natijada foydalanuvchining shaxsiy ma’lumotlarini (login, parol va h.k.) o’g’irlaydi (1.8-rasm).
1.8-rasm. DNS ni zaralash hujumi.
ICMP protokoli
Internetga kirishni boshqarish protokoli (ICMP - Internet Control Message Protocol ) TCP/IP tarmoqlari uchun asosiy tarmoq boshqaruv protokoli hisoblanadi. U hatoliklar xabarlarini yuborish va tarmoq qurilmalarining holati to’g’risida xabarlarni boshqarish uchun ishlatiladi.
ICMP IP tarmog’ini amalga oshirishning ajralmas qismidir va shuning uchun tarmoq konfiguratsiyasining o’zida mavjud. ICMP o’z zaifliklariga ega va tarmoqdan hujumlarni boshlash uchun ishlatilishi mumkin.
ICMP zaifliklari tufayli tarmoqda yuzaga kelishi mumkin bo’lgan umumiy hujumlar:
• ICMP buzg’unchiga tarmoq topologiyasini va tarmoqqa boradigan yo’llarni aniqlash uchun tarmoq razvedkasini amalga oshirishga imkon beradi. ICMP tarmoq bo’ylab mavjud bo’lgan barcha host IP-manzillarini aniqlashni o’z ichiga oladi.
• Trace Route - bu mijozdan uzoq hostgacha bo’lgan real vaqt yo’lini tavsiflash orqali maqsadli tarmoqni xaritalash uchun ishlatiladigan mashhur ICMP yordam dasturi.
• Buzg’unchi ICMP zaifligidan foydalangan holda xizmat hujumini rad etishni boshlashi mumkin. Ushbu hujum maqsadli qurilmaga 65535 baytdan katta bo’lgan IPMP ping - paketlarini yuborishni o’z ichiga oladi. Maqsadli kompyuter ushbu paketni to’g’ri ishlay olmaydi va operatsion tizimning ishdan chiqishiga olib kelishi mumkin.
ARP (Address Resolution Protocol), DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) kabi boshqa protokollarda ham buzg’unchi tomonidan tarmoq xavfsizligini buzish uchun foydalanishi mumkin bo’lgan o’ziga xos zaifliklar mavjud.
Protokollarni ishlab chiqish va amalga oshirishda xavfsizlik jihatlariga e’tibor berilmasligi tarmoq xavfsizligiga tahdidlarning asosiy sababi hisoblanadi.
4. Tarmoq xavfsizligi maqsadlari
Oldingi bo’limlarda muhokama qilinganidek, tarmoqda juda ko’p zaifliklar mavjud. Shunday qilib, uzatish paytida ma’lumotlar hujumlarga juda sezgir. Hujumchi o’zlarining zararli maqsadlariga erishish uchun aloqa kanalini nishonga olishlari, ma’lumotlarni olishlari va bir xil ma’lumotlarni o’qishlari yoki soxta xabarni qayta kiritishlari mumkin.
Tarmoq xavfsizligi nafaqat aloqa zanjirining har bir uchida kompyuterlarni himoya qilish bilan bog’liq. Butun tarmoq xavfsizligini ta’minlash uchun choralar ko’rish kerak.
Tarmoq xavfsizligi - bu tarmoq va ma’lumotlarning qulayligi, ishonchliligi, yaxlitligi va xavfsizligini himoya qilish. Tarmoqning samarali xavfsizligi turli xil tahdidlardan tarmoqning tarqalishidan yoki tarqalishidan himoya qiladi.
Tarmoq xavfsizligining asosiy maqsadlari maxfiylik, to’liqlilik va foydalanuvchanlik hisoblanadi.
konfidentsiallilik - konfidentsiallilik funktsiyasi qimmatli biznes ma’lumotlarini ruxsatsiz shaxslardan himoya qilishdir. Tarmoq xavfsizligi nazorati ma’lumotlarga faqat mo’ljallangan va vakolatli shaxslar kirish imkoniyatini beradi.
yaxlitlik - bu ma’lumotlarning aniqligi va izchilligini saqlash ta’minlashni anglatadi, yaxlitlik vazifasi ma’lumotlarning ishonchli bo’lishi va ruxsatsiz shaxslar tomonidan o’zgartirilmasligini ta’minlashdir.
|
| |
