Arpabodiyon o`simligi tarkibini tadqiq etish изучение состава растения фенхеля study of the composition of the fennel plant

Download 0,69 Mb.
bet	2/4
Sana	10.02.2024
Hajmi	0,69 Mb.
	#154217

1 2 3 4

Bog'liq
Nilufar maqola

Ключевые слова: Фенхель (Анисий), плоды фенхеля, народная медицина,
анетол, эфирное масло, витамины, B2, B9, PP, C Foeniculum vulgaria, фитоэстроген.
Abstract: In this article, based on the relevance of the topic, the level of research, the decision of the Cabinet of Ministers, which was made in order to establish uniform requirements for grain safety in accordance with the Law of the Republic of Uzbekistan "on technical regulation", was studied.
The problems of food security in the world were studied.
The effects of fennel on human health were checked for the presence of biological substances: protein, fat, carbohydrates, vitamins, enzymes, flavonoids, and chemical elements. This article provides information about Fennel, one of the medicinal plants. Fennel seeds are used as an appetizer, carminative, and expectorant. The plant is also widely used in scientific medicine. Aqueous tincture of plant seeds lowers arterial blood pressure, has a splasmolytic effect on intestinal, liver, and renal colic. Fennel has antioxidant, antibacterial, antifungal, antiviral, and lactogenic properties
Key words: Fennel (Anisium), fennel fruit, folk medicine,anethole, essential oil, vitamin, B2, B9, PP, C Foeniculum vulgaria, phytoestrogen
Kirish.Arpabodiyan (Foenikulum vulgariyasi) – bu Apiaceae oilasiga mansub ko‘p yillik oʻt o‘simlik .Bu ikki yillik yoki ko‘p yillik o‘simlik bo‘lib, poyasi tik va uchi yalang’ochlangan, mayda sariq gullardan tashkil topgan soyabon va tarvaqaylab qo‘yilgan. Bu anisidli xushbo‘y novdaning tagida o‘sadigan katta oq lampochka bilan ajralib turadi, undan ko‘plab ipga o‘xshash barglar chiqadi.Arpabodiyon – bu dorivor va oshpazlik xususiyatlariga ega, bu urug’lar, barglar va lampochkalarning o‘ziga xos xushbo‘yligi uchun keng qo‘llaniladi. Ildizlari aperitiv va diuretik xususiyatlarga ega, urug’lari balsamik, karminativ, yallig’lanishga qarshi va laktatsiya davrida sut oqimini faollash tiradi.Fennel deb nomlangan o‘simlik soyabonlar oilasiga tegishli. Mamlakatimizda o‘simlik Voloshskiy yoki dorixona arpabodiyon deb ham ataladi. Arpabodiyon qadim zamonlardan beri qadrlanib kelinadi. Arpabodiyonning mevasi tar-kibida 3,2%, baʼzan 6% gacha efir moyi va 28% gacha boshqa moylar bor. Efir moyi tarkibida 90% gacha anetol boʻladi.
Arpabodiyanning foydali xususiyatlari;
Arpabodiyon, aksariyat sabzavotlar, ko‘katlar yoki aromatik o‘simliklarga o‘xshab, kam energiya darajasiga ega, ammo tolaga va uglevodlarga boy. Kilogramm yo‘qotish dietalari yoki o‘ziga xos simptomatik davolash usullari uchun ideal ovqat.Uning ishlatilishi saraton kasallarida ko‘rsatiladi, chunki u kimyoviy terapiya va nurlanish qo‘llanilgandan so‘ng ovqat hazm qilish tizimini qayta tiklashga yordam beradi. U ovqat hazm qilish traktini tekislaydigan mushaklarga ta’sir ko‘rsatishi va gazlarning chiqarilishini rag’batlantirishi tufayli antispazmodik vazifasini bajaradi.Arpabodiyon urug’i choyi ilonlar, hashoratlar yoki ovqatdan zaharlanish natijasida paydo bo‘lgan ta’sirni susaytiradigan samarali vositadir. Bu siydik chiqarishni kuchaytiradigan siydik haydovchi ta’siri tufayli ajoyib xun takviyesidir. Ovozning balandligini va tomoq og’rig’ini yengillashtiradi.Tibbiyotda arpabodiyon ichak tutilishi va achchiq ichakni, shuningdek buyraklar, jigar, taloq va o‘pka bilan bog’liq kasalliklarni kamaytiruvchi fitoestrogenlarga boy. Bundan tashqari, u sut oqimini ko‘paytirish, hayz ko‘rishni tartibga solish, amenoreyani davolash, ovqat hazm qilish tizimini yaxshilash va ishtahani susaytiruvchi vosita sifatida ishlatiladi.Aks holda, u odatda angina, oshqozon yonishi, qon bosimini davolash va depressiya va xavotirdan xalos b o‘lish uchun ishlatiladi. Bu astma, burun tıkanıklığı, yo‘tal va suyuqlikni ushlab turishga qarshi samarali vositadir, hatto libido va shahvoniy istaklarni kuchaytirish hamsamarali.Oshpazlikdan foydalanish. Arpabodiyon – bu urug’larning o‘ziga xos ta’mi tufayli ziravor sifatida gastronomiyada ishlatiladigan aromatik o‘simlik. Darhaqiqat, bu qo‘shimcha souslar, go‘sht va baliqlarni, shuningdek pirojnoe va boshqa qandolat mahsulotlarini kiyintirish uchun quruq va maydalangan holda ishlatiladi.Boshqa tomondan, barglar va novdalar aromatik o‘tlar sifatida, lampochka esa retseptlarga o‘ziga xos lazzat beradigan sabzavot sifatida ishlatiladi. Ba’zi mintaqalarda piyoz va lampochka qizilmiya lazzatiga ega ichimlik yoki likyor tayyorlash uchun xom ashyo hisoblanadi.Quritilgan barglarning konsentrlangan infuzioni bilan bosh terisining ishqalanishi sochni mustahkamlaydi va sochlarning yo‘qolishini oldini oladi. Og’izdan chiqqan hid yoki halitoz bilan bog’liq muammolar ovqatni iste’mol qilgandan keyin arpabodiyon urug’ini chaynash orqali tarqaladi.Arpabodiyon urug’idan olinadigan efir moyi terapevtik xususiyatlari tufayli muqobil tibbiyotda keng qo‘llaniladi. Altsgeymerni terapevtik davolash uchun peshonani va orqani arpabodiyon moyi bilan surtish tavsiya etiladi. Nozik to‘qimalardan olingan sharbat kon’yunktivit, uslublar yoki glaukomalar tufayli charchagan va tirnash xususiyati beruvchi ko‘zlarni yo‘qotish uchun ishlatiladi. Xuddi shu tarzda, urug’larni tayyorlashni filtrlash kuniga bir necha marta ko‘zlarni yuvish orqali shunga o‘xshash natijalar bilan qo‘llaniladi.Qorin ustiga qo‘yilgan qaynatilgan va ezilgan barglardan yasalgan qoraqarag’ay qorinda og’riq qoldiruvchi vosita bo‘lib xizmat qiladi. Boshqa tomondan, bir litr suvning kaynatilishini hammom suvida 50 gramm mevalar bilan suyultirish organizmga taskin beruvchi ta’sir ko‘rsatadi.
1-jadval

Nomi	Miqdori	Normasi %	100 g normaning %	100 kkaldagi me`yorining %	100 % normal
Kaloriya qiymati	292 kkal	1684 kkal	17.3%	5.9%	577g
Proteinlar	26.63g	76g	35%	12%	285g
Yog`lar	5.48g	2273g	9.8 %	3.4%	1022g
Uglevodlar	23.94g	219g	10.9 %	3.7 %	915g
Suv	5.89g	2273 g	0.3%	0.1%	38591g

Download 0,69 Mb.

1 2 3 4

Download 0,69 Mb.