|
Asinxron dvigatellar
|
| bet | 4/4 | | Sana | 24.05.2024 | | Hajmi | 0,61 Mb. | | #251740 |
Bog'liq Asinxron elektr dvigatellar.Ishga tushirish paytdagi tok va momentni chegaralash uchun eng oddiy xollarda yagona sunHiy xarakteristikadan foydalaniladi (4.6-rasm). O‘TD ni ishga tushirish tartibi bu xolda quyidagicha bo‘ladi: boshida dvigatel, yakor zanjiridagi qo‘shimcha rezistor Ryak1 bilan 1 xarakteristikada ishlay boshlaydi. So‘ngra, tezlik 1ga teng bo‘lganda rezistor Ryak1 zanjirdan chiqariladi va O‘TD o‘zining 2 tabiiy xarakteristikasiga o‘tadi. Rezistor Ryak ning qarshiligi ishga tushishning boshlang‘ich paytdagi ruxsat etilgan tokni tapminlash shartiga ko‘ra tanlanadi.
Ushbu bog‘lanish MQ O‘TD ning muxim xossasini aks ettiradi: nisbiy tezlik pasayishi =/o yakor zanjirining nisbiy aktiv qarshiligiga R/Rn tengdir, (4.15) proporsiyani xarakteristikalar yordamida grafik echish qulaydir, buning uchun 4.5-rasmga murojaat qilamiz. Undagi xarakterli nuqtalarni a, b, s, d lar bilan belgilaymiz va o- sun= =as, o= ad larga tengligini qayd qilamiz.Unda
R=Rn /o=Rnas/ad; (4.16)
Ryak = Rn bs / ad; (4.17)
Rya = Rn ab/ad; (4.18)
SHunday qilib, Ryak ni topish uchun, xarakteristikalardan vs va ad kesimlarining nominal tok yoki momentdagi uzunliklari aniqlanadi, nominal qarshilik Rn=Un/In xisoblanadi va so‘ngra (4.19) formuladan foydalaniladi.
Ko‘p xollarda yakor qarshiligi Rya qiymatini bilish talab qilinadi.
Uni aniqlashda quyidagi usullar ishlatiladi: kataloglar va bildirgi adabiyotlar orqali; dvigatel cho‘tkalari oralig‘ida tajriba o‘tkazish yo‘li bilan to‘g‘ridan - to‘g‘ri o‘lchash orqali va nominal qiymatlar uchun quyidagi yaqinlashtirilgan formula orqali:
Rya=0,5Un(1 - )/In=0,5Rn(1 - n) (4.19)
bunda n - dvigatelni nominal f.i.k., yoki tajriba orqali olingan xarakteristikalardan kesimlar usuli orqali topish.
v) tok va momentni ishga tushirish, to‘xtatish va reversda rostlash (chegaralash).
SunHiy reostat xarakteristikalar MQ O‘TD ni o‘tish jarayonlaridagi toki va momentini rostlash (chegaralash) uchun keng qo‘llaniladi, chunki bunda tok va moment O‘TD uchun ruxsat etilishi mumkin bo‘lmagan katta qiymatlarga ega bo‘ladi. Dvigatel ishga tushirishning boshlang‘ich paytda qisqa tutashuv rejimida bo‘ladi (=0, E=0) va uning tabiiy xarakteristika bo‘yicha ishga tushirishdagi qisqa tutashuv toki quyidagi bog‘lanish bilan aniqlanadi: Ikt = U/Rya. Rya ning qiymati juda kichikligi uchun (bir Om ning bo‘laklari yoki bir ikki Om lar), Ikt=(10 - 50)In ga teng bo‘ladi, xolbuki, O‘TD uchun ruxsat etilgan tok Ij=(2,0 - 2,5)In bilan chegaralangan. SHunday qilib, O‘TD ni ishga tushirishda tokni (shu bilan birgalikda momentni xam) chegaralash zarurligi paydo bo‘ladi, bu yakor zanjiriga qo‘shimcha ishga tushirish rezistorlarini kiritish orqali amalga oshiriladi. Bunday zaruriyat MQ O‘TDni reversi va to‘xtatishida xam vujudga keladi.
Ryak=(U/Ij)-Rya (4.20)
bunda Ij - joiz (ruxsat etilgan) tok.
Ko‘p xollarda, O‘TD ni ishga tushirish uchun bir emas, bir necha sunHiy xarakteristikalar ishlatiladi. Ularning soni EYU ning yuklama momentiga va o‘tish jarayonlarini ravonligiga qo‘yilgan talablarga bog‘liq bo‘ladi.
Xulosa.
Elektr mashinalari elektr stantsiyalarida, sanoat, transport, aviatsiya, avtomatik rostlash va boshkarish sistemalarida hamda turmushda keng ishlatilar ekan.
Elektr mashinalari mexanikaviy energiyani elektr energiyaga va aksincha elektr energiyani elektr energiyaga aylantiruvchi mashinalar generatorlar deb, elektr energiyasini mexanikaviy energiyaga aylantiruvchi mashinalar esa dvigatellar deb atalar ekan.
Foydalanilgan adabiyotlar.
1. A.I.Xonboboyev, N.A.Xalilov “Umumiy elektrotexnika va
elektronika asoslari” Toshkent 2000y
2. G.N. Aleksandrova “Teoriya elektricheskix apparatov”
M.Energiya 1985g.
3. Rodshtyeyn L.A. “Elektricheskie apparat” Energiyoatomizdat 1989g.
4. Sh.T.Nasriddinov “Kon elektrotexnika” , “Konchilik
korxonalarining elektr uskunalari” O’quv qo’llanma
Toshkent 1995y.
|
| |
