6. M uloqot qilish Internet o‘z foydalanuvchilariga onlayn tarzda dunyo bo ‘ylab
odamlar bilan muloqot qilish imkoniyatini beradi. MSN Messenger,
Yahoo Messenger, ICQ, AOL va boshqa turli xil dasturlar intemetda
muloqot qilish uchun mavjud. Bu dasturlar intemetda kim onlaynligi
va yozishmalar yozishga yoki alohida suhbat qurishga imkoniyat
yaratadi. Chat roomlar foydalanuvchilarga onlayn suhbatlar
uyishtirish imkoniyatini beradi. Chat room bu boshqalar bilan
muloqot o‘matsa bo‘ladigan tarmoqdagi hudud. Siz intemetda
onlayn bo Tib turgan odamalarga klaviatura yordamida matn terib
yuborasiz va mos ravishda ulardan xatlar qabul qilib olasiz, b a’zi
chat roomlarda ovoz va videolar yordamida suhbat qurib ulami
ko‘rishingiz mumkin.
7. Elektron savdolar Elektron savdolar intemetning eng muhum xizmatlaridan biri
boTib, bunda moliyaviy operatsiyalar internet orqali amalga
oshiriladi. Bu xalqaro biznes yuritishning zamonaviy usulu
hisoblanadi. Agar biror bir biznes faoliyat tarmoqqa ulangan
kompyuter orqali amalga oshirilsa, bu jarayon odatda electron savdo
deb yuritiladi. Elektron savdo orqali dunyoning istalgan yeridan
mahsulotlar sotib olish va sotish imkoniyati mavjud. Kredit kartalar
ham toTov uchun ishlatiladi. Bu shundan dalolatki, electron savdo
hajmi dunyo bo‘yicha har oyda 10% - 15% ga o‘smoqda. Elektron
savdoga misol qilib, onlayn shopping, onlayn reklamalar, onlayn
banking va boshqalami keltirishimiz mumkin.
8. Telnet Telnet shunday imkoniyatki, u orqali uzoqda joylashgan
serverga kirish va buymqlar kiritish mumkin. Bu xizmat turi orqali
siz intemetdagi axborotlardan ham foydalansangiz bo‘ladi. Siz
kompyuteringizda Telnetning mijoz dasturini ishga solasiz, Telnet
sizning ekranigizda tezkor oyna hosil qiladi va shu tezkor oyna
orqali host (mezbon) kompyuteriga buyruq yuborganingizda,
m a’lumot host kompyuterdan olinib sizning ekranigizda paydo
boTadi. Siz Telnetning mijoz dasturidan foydalanishingiz va
operatsiyalar bajarishingiz uchun foydalanuvchi ismingiz va maxfiy
kodingizni kiritishingiz zarur.
Tajribali
foydalanuvchilaming
2 1 S
ko‘pchiliki bu xizmatdan foydalanadi. B a’zi serverlarga esa bu
dasturdan foydalanish taqiqlangan. Internetda bo ‘ladigan jarayonlar
9.1 -jadvalda keltirilgan.
