• Internet provayderlari va ularning vazifalari.
  • Internet tarmog‘i xizmatiari va ulardan foydalanish.
  •  INTERNET tarmog‘i xizmatiari




    Download 14,92 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet146/389
    Sana13.06.2024
    Hajmi14,92 Mb.
    #263543
    1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   389
    Bog'liq
    Axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizmlar. Dadabayeva R.A, Shoaxmedova N.X, Ibragimova L.T

    9.5. INTERNET tarmog‘i xizmatiari
    WWW tushunchasi. 
    WWW (World Wide Web) - butun jahon 
    o‘rgamchak to ‘ri deb nomlanuvchi tarmoq. WWW - bu Intemetga 
    ulangan turli kompyuterlarda joylashgan o‘zaro bog‘langan 
    hujjatlarga murojaat qilishni ta’minlab beruvchi tarmoq tizimidir. 
    Aynan mana shu xizmat Intemetdan foydalanishni soddalashtirdi va 
    ommaviylashtirdi. WWW asosida to ‘rtta poydevor mavjud:
    1. Barcha hujjatlaming yagona formati (shakli);
    2. Gipermatn;
    3. Hujjatlami ko‘rish uchun maxsus dasturlar (brouzer);
    4. Yagona manzilni ko'rsatish tizimi (domen);
    Internet provayderlari va ularning vazifalari. 
    Internet 
    provayder - Internet tarmog'i xizmatlarini taqdim etuvchi 
    tashlcilotdir. Hozirgi kunda Internet provayderlarining ikki turi 
    mavjud: Intemetga ulanish va ulanish kanallarini taqdim etuvchi 
    provayder va Internet xizmatlarini taqdim etuvchi provayder.
    Internet xizmatlarini taqdim etuvchi provayderlar tomonidan 
    www, elektron pochta, xosting (veb resurslami joylashtirish) kabi 
    Internet xizmatiari ko'rsatilmoqda. Intemetga ulangan tarmoqlami 
    qurishda undagi kompyuterlarga beriladigan manzillar (IP manzil) 
    provayder tomonidan taqdim etilgan oraliqdan tanlab olinadi.
    Provayder tomonidan berilgan manzillarga ega bo'lmagan 
    kompyuterlar mahalliy tarmoqlar uchun zahiralangan oraliqdagi 
    manzillarga ega bo'lishi va mahalliy tarmoq kompyuterlar bilan 
    ishlashi mumkin:
    192.168.0.1- 192.168.255.255
    172.16.0.1 -172.16.255.255
    230


    10.0.0.1 -10.255.255.255
    Hozirgi kunda 0 ‘zbekiston Respublikasida bir qancha Internet 
    provayderlari xizmat ko‘rsatmoqda, bular: UzNet, Sarkor Telecom
    Sharq Telecom, TPS, ARS Inform, Cron Telecom va boshqalar.
    Internet tarmog‘i xizmatiari va ulardan foydalanish. 
    Internet 
    tarmog‘i abonentlariga amaliy protokollar tomonidan taqdim 
    etiluvchi funksional imkoniyatlar quyidagilar: veb-hujjatlami o ‘qish, 
    elektron pochta, fayllami uzatish va qabul qilish, muloqotda bo‘lish, 
    tarmoqda hujjatlami saqlash va ular bilan ishlash. Foydalanuvchilar 
    uchun quyidagi xizmatlar mavjud: tarmoqdan foydalanish, internet 
    resurslarini yaratish, tashkiliy va axborot ta ’minoti, tarmoqda 
    reklamani joylashtirish.
    Katta hajmdagi m a’lumotlami saqlash va ulami masofadagi 
    kompyuterlarga uzatish uchun xizmat qiluvchi intemetning FTR 
    (fayllami uzatish protokoli) xizmatidan foydalanish mumkin. Bunda 
    FTR serverda yangi papka yaratish, unga m a’lumotlami joylashtirish 
    va ulami qayta ko'chirib olish mumkin. WWW xizmatida 
    masofadan suhbatlashish imkoniyatini yaratuvchi chat dasturlari, 
    uzoq masofadagi do‘stlar bilan suhbatlashishda telefon aloqasi 
    o‘mini bosmoqda. Buning uchun intemetga bog‘langan kom­
    pyuterda tovush kamaylari hamda mikrofonlar bo‘lishi kifoya.

    Download 14,92 Mb.
    1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   389




    Download 14,92 Mb.
    Pdf ko'rish