|
vazifaviy majmuaning yetarlicha Pdf ko'rish
|
bet | 311/389 | Sana | 13.06.2024 | Hajmi | 14,92 Mb. | | #263543 |
Bog'liq Axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizmlar. Dadabayeva R.A, Shoaxmedova N.X, Ibragimova L.Tvazifaviy majmuaning yetarlicha
kengligi, tizimning integratsiyalashuvi, konfiguratsiyalashi, ochiq-
liligi va sozlana olinishi.
Bank tizimi tomonidan amalga oshiriladigan vazifalam ing
ro ‘yhatini ikkita qismga:
m ajburiy va qo ‘shimcha vazifalarga
b o ‘1 ish
mumkin. Birinchilariga, qoidaga k o ‘ra har qanday tijorat bankida
b o ‘ladigan va tizimda u yoki bu k o ‘rinishda mavjud b o ‘lishi kerak
b o ‘lgan faoliyat y o ‘nalishlari kiritiladi va ikkinchilarini tanlash esa
bankning ixtisoslashuviga bogTiq.
Hozirgi davrda bankjarda “Internet banking”, “E- banking” ,
“GRM -tizimlari”, “SMS- banking” va boshqa k o ‘pgina ADP lardan
foydalanilmoqda.
Bankni avtomatlashtirishning asosiy natijalaridan biri uning
boshqarilish darajasini sifatini oshishi b o ‘lishi kerak. Bu vazifaning
yechimi butun bank jarayonlarini modellar va iqtisodiy matematik
usullardan foydalanish bilan birlashtiruvchi to ‘liq integratsiyalangan
tizimini ishlab chiqish yotadi. Haqiqatdan ham, faqat ana shunday
tizim bankda mavjud b o ‘lgan barcha vazifaviy va axborotli
aloqalami xuddi shu dinamikada aks ettiradi va boshqa holatning
k o ‘p ekspertli k o ‘rinishini shakllantirishga imkon beradi.
Tizimning ochiqligi unda rivojlanish va zamonalashtirish uchun
vositalar, CASE-vositalar, tashqi tadbirlar, so‘rovlar generatorlari,
m a’lumotlaming import-eksport tadbirlarining mavjudligini k o ‘zda
tutadi.
0 ‘zgarishlar kiritishga ehtiyoj bankda yetarligi ko'proq vujudga
keladi. Ammo zamonaviylashtirishni amalga oshirish uchun ishlab
chiquvchi firmani jalb qilish ham ma vaqt ham mumkin b o ‘lmaydi.
0 ‘zgarishlar kiritishning shoshilinchliligi, moliyaviy cheklanishlar,
tijorat siri, mulohazalar, ishlab chiquvchidan geografik uzoqliligi va
boshqa to ‘siqlar b o ‘lishi mumkin. Foydalanuvchi qo‘llanishlar
454
(amaliy dasturlar)ni ishlab chiqishning tezligidan biznesning turli
sohalarida tatbiq qilish muddati ham yotadi, banklar uchun bu
ayniqsa muhimdir. Birinchi navbatda bu fond operatsiyalariga
tegishli, bunda vaqt omili hal qiluvchi ahamiyatga ega. Yangi
moliyaviy qurollar bilan ishlash vositalari tez ishlab chiqarilishi
kerak.
Dasturiy ta ’minlanishning avtomatlashtirilgan ishlab chiqish
sohasida turli-tuman yondashishlar va vositalar mavjud. U lar bank
xizmatlari
va
biznesning
yangi
shakllarini
rivojlashtirishga
ко ‘ m aklashadilar.
Banklarda dasturiy ta ’minlashni tizimli tuzilmasi va boshqaruv
uskunalari tizimli-texnik tuzilmasi ish faoliyatini tashkil etadi.
Banklam i integratsiyalashgan tizimi asosan uchta bosqichni
tashkil etib: 1-bosqichda o'rganilayotgan predmet satxini, 2-
bosqichda amaliy /прикладной/ sathini va 3-bosqichda banklardagi
dasturining
tizimli-texnik
ish
faoliyatini
tashkil
etadi.
Bu
bosqichlaming ichida eng yuqori bosqich kerakli bosqich b o ‘lib, u
o‘zida bankni predmet satxini tashkil etadi y a ’ni iqtisodiyotni,
boshqaruvni va moliyani boshqarishni tashkil etadi.
Bank tizimi axborot ta ’minoti to ‘g ‘risida so‘z yuritadigan
bo‘lsak, bu tizim m a’lumotlari bazasi quyidagilardan tashkil topadi:
- tijorat banklari hisobotlari m a ’lumotlar bazasi (MB);
- tijorat banklari operatsion bazasi(OB);
- tilla va valyuta zahiralari b o ‘yicha m a’lumotlar bazasi;
- bank tizimini kadrlar bilan ta ’minlash m a’lumotlar bazasi;
- M arkaziy bank hujjat aylanishi tezkor m a’lumotlar bazasi;
- tizim administratori m a’lumotlar bazasi;
- soliq tashkilotlarida x o ‘jalik yurituvchi subyektlami ro ‘yxatga
oluvchi m a’lumotlar baza;
- x o ‘jalik yurituvchi subyektlari byudjet va nobyudjet fondlari
bilan o ‘zaro munosabatlari m a’lumotlar bazasi;
- yagona m a’lumotnoma;
-im p o r t va eksport b o ‘yicha Davlat soliq qo‘mitasi bitimlari
ma’lumotlar bazasi;
-av to m o b il vositalarini davlat ro ‘yxatiga oluvchi ichki ishlar
vazirligi m a’lumotlar bazasi;
455
|
| |