Axborot o‘lchov birliklari. Eng oxirgi kataliklar haqida
Deyarli har birimizning kompyuterimizda kami bilan
100-150 GB yoki telefonimizda 10 – 20 GB li ma’lumot
bor.Lekin ularni ko’ra olmaganimiz uchun tasavvur
qilish qiyin.
Miya haqida faktlar.
Inson miyasining axborot sig’imi qanchaligi ma’lum emas.Chunki inson
miyasi shunchalar murakkab-ki, agar inson miyasini shug’ullantirsa
axborot sig’imi ham oshib boraveradi.Olimlarning fikricha, agar inson
miyasidagi burmalanishlar qancha ko’p shuncha axborot sig’imi va IQ
shuncha katta bo’larkan.Bunday natijaga faqat o’z ustida mashq qilgan va
sog’lom hayotga qadam qo’ygan insonlar erishishi mumkin.
Inson o’lgandan so’ng miyasidagi ma’lumotlar saqlanib qoladi.
Buyuk fizik olim, A.Eynshteyn o’lgandan so’ng uning miyasini sug’urib
olishgan.Bilmadim-u, o’sha paytlarda nimaga sug’urib olishgan
hayronman.
Inson vafotidan keyin inson 20 soniyagacha atrofdagilarni ko’radi va
eshitadi.
Inson kuniga 34 GB ma’lumot va 100 ming dona so’zni qabul qiladi.
Axborot o’lchov birliklari haqida faktlar.
Eng mitti axborot birligi bu – bit. 0 va 1 raqamlari 1 bitni tashkil
etadi.Ya’ni biror
savolga “ha” yoki “yo’q” deb javob berishimiz axborot birligida 1 bitni
tashkil
etadi.
Keyingi mittivoyimiz bu – bayt. 1 bayt 8 bitni tshkil etadi. Osonroq
tassavur qilish
uchun 0 dan 255 gacha bo’lgan sonlar yoki shuncha harflardan iborat
matn bir
baytni tashkil etadi(intervalni hisobga olgan holatda).
Endi kattalashishga navbat keldi.
Keyingi axborot birligi bu – kilobayt.Siz kuniga
10 bet roman o’qisangiz kuniga 20-25 kilobayt axborot olasiz. 700 ga
1300 li, 10 megapikselli rasm 700-800 KB ni tashkil etadi.
Keyingi o’lchov birligi bu – megabayt.1 MB 1024 KB ni tashkil
etadi.1MB kitobli
rasmsiz 250 sahifadan iborat bo’ladi.Yaxshiroq tasavvur qilishingiz
uchun boshqa
misollarni ham keltiray:
• MP3 ko’rinishidagi audiofayl 1 MB dan 2.5MB gacha borishi yoki
undan
ham katta bo’lishi mumkin.Misol uchun, Qur’oni Karimdagi Baqara
surasi 34 MB va uzunligi 1 soat-u 57 daqiqani tashkil etadi.
• JPEG ko’rinishidagi rasmning axborot birligi 8-10 MB ni tashkil etadi.
• 1080 ga 1080 li va soniyasiga 30 tadan kadr olingan video 130 MB/min
ni yoki 4K ko’rinishidagi videoning axborot birligi 350MB/min ni
tashkil
etadi.
Gigabayt – bir GB 1 000 000 000 (mlrd) bayt yoki 1024 MB ga tengdir.
• 114 soatli MP3 audiofayl ;
• 16 megapikselli 1000 JPEG ko’rinishidagi surat;
• 7,7 daqiqa va 30 FPS dan iborat videofayl;
• Hozir ommalashayotgan 4K ko’rinishidagi 2, 85 daqiqali videofayl ham
1 GB ni tashkil etadi.
Bu GB uchun bir nechta misol edi.Undan ham ko’p misollar bor lekin
qolgan faktlarga ham o’rin bo’shatish kerak.
Terabayt – 1024 GB dan iborat.Terabayt ham juda katta birlik.Bunday
xotirali fleshka yoki kompyuterlar juda ham qimmatga tushadi.28 yildan
iborat MP3 fayl, 16 megapikselli 1,68 mln ta JPEG rasm, 226 soatli video
yoki 4K ko’rinishidagi 84 soatli videofayl 1 TB ni tashkil etadi.TB haqida
bu ozgina faktlar edi.Bundan ham ko’p faktlar bor.Misol uchun, Nimbus
Data kompaniyasi yangi ko’rinishdagi SSD disklarni taqdim etdi. SSD
diskning axborot hajmi 100 TB ni tashkil etadi.
Terabaytdan ham katta birliklar bor.Misol tariqasida pettabayt (PB),
ekzabayt (EB)
va zettabayt (ZB) ni keltirishmumkin.Bunday axborot birliklari haqida
ham faktlarni sizga ulashay.
2016-yilga kelib Internetning hajmi 1,5 ZB ga tengligi aniqlangan.Hozir
esa internet shu qadar o’sganki uning hajmi ortgan bo’lishi mumkin.
Axborot hajmi 1980 – yildan beri har yili 6 foizga o’sib
bormoqda.Hozirga kelib axborot hajmi 400 foziga ko’tarilgan.
Eng katta axborot birligi Bronobaytdir.Bu haqida lekin faktga
egaemasman.
O’zingiz bir qidirib ko’ring.
Endi umumiy xulosaga o’tsak.Axborot birliglarini yozib chiqamiz.
1 bit= 0 va 1
1 bayt (1 B)= 8 bit
1 kilobayt (1 KB)= 1024 B
1 Megabayt (1 MB)= 1024 KB
1 Gigabayt ( 1 GB)=1024 MB
1 Terabayt ( 1 TB)= 1024 GB
1 Pettabayt ( 1 PB)= 1024 TB
1 Ekzabayt ( 1 EB)= 1024 PB
1 Zettabayt ( 1 ZB)= 1024 EB
1 Bronobayt = 1024 ZB=1 208 925 819 614 629 174 706 176 B.
Document Outline
| 