Baajardi Baxriddinov Sh. Tekshirdi Zohidov. J

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI

Reja

1) Chiziqli jarayonlarni tashkil etish (Algoritm va dastur).

1: Chiziqli jarayonlarni tashkil etish (Algoritm va dastur). Har qanday murakkab algoritmni ham uch asosiy struktura yordamida tasvirlash mumkin. Bular ketma-ketlik, ayri va takrorlash strukturalaridir. Ushbu strukturalar asosida chiziqli, tarmoqlanuvchi va takrorlanuvchi hisoblash jarayonlarining algoritmlarini tuzish mumkin. Umuman olganda, algoritmlarni shartli ravishda quyidagi turlarga ajratish mumkin: - chiziqli algoritmlar; - tarmoqlanuvchi algoritmlar; - takrorlanuvchi algoritmlar; - ichma-ich joylashgan takrorlanuvchi algoritmlar; - rekurrent algoritmlar; - takrorlanishlar soni oldindan no’malum algoritmlar; - ketma-ket yaqinlashuvchi algoritmlar.

Faqat ketma-ket bajariladigan amallardan tashkil topgan algoritmlarga - chiziqli algoritmlar deyiladi. Bunday algoritmni ifodalash uchun ketma-ketlik strukturasi ishlatiladi. Strukturada bajariladigan amal mos keluvchi shakl bilan ko‘rsatiladi. Chiziqli algoritmlar blok-sxemasining umumiy tuzilishi 1.4-rasmda keltirilgan. 1-misol. Uchburchak tomonlarining uzunligi bilan berilgan. Uchburchakka ichki r va tashqi R chizilgan aylanalar radiuslarini hisoblang. Ichki chizilgan aylana radiusi r = (a+b+c)/2S, tashqi chizilgan aylana radiusi R= 4S abc formulalar orqali hisoblanadi. Bu yerda S - uchburchakning yuzi, a, b, c – uchburchak tomonlarining uzunliklari. Masala echimining blok-sxemasi Chiziqli algoritmlar. Bu turdagi algoritmlarda hech qanday shart tekshirilmaydi. Shu sababli barcha ko‘rsatmalar ketmaket bajarib boriladi. «G‘ishtlar sonini hisob!ash», «Doira yuzini hisoblash» algoritmlari chiziqli algoritmlarga misol bo'ladi. Le- kin hayotimizdagi juda ko‘p jarayonlar shartlar asosida bosh- qariladi.