gan, ya’ni qaytarilmagan tovush energiyasini £ w vaqt birligida materialga
to‘g ‘ri keladigan tovush energiyasi umumiy miqdoriga
Eimh
nisbati bilan
oMchanadi,
т = Е / E .
yum
lush
i
Bir jinsli tovusfe-yutuvchi (g ‘ovak) materialda tovush energiyasi
qovushqoq ishqalanish natijasida energiyasini yo‘qotish, g ‘ovak devorlari
va havo o ‘rtasidagi issiqlik almashinuvi, ideal boMmagan elastik skeletda
hosil boMadigan relaksatsiya jarayonlari tufayli yutiladi. Tovush yutish
koeffitsiyentini maxsus kamera yoki interferometr asbobi yordamida
aniqlanadi.
Tovush yutish koeffitsiyenti tovush tutish burchagi chastotasiga
bogMiq boMadi. Materialning tovush yutishi g‘ovak strukturasiga bogMiq
bolib, g ‘ovaklikning hajmi strukturasi (tutashganligi) katta ahamiyatga
ega. Ular ochiq g ‘ovakli, rivojlangan tarmoqli, tutashgan g ‘ovakli,
optimal oMcbami 0 , 1 - 1 mm. holda ishlab chiqarililadi. Yirik g‘ovaklar
past chastotali tovushlarni yutadi. Tovush yutuvchi materiallar chastota
diapazonlarida tovush yutish koeffitsiyenti bo‘yicha klasslarga boMinadi:
birinchi klass - 0,8 dan yuqori, ikkinchisi - 0,8 dan 0,4 gacha va uchinchi
klass - 0,4 dan 0,2 gacha.
Samarali tovush yutuvchi m ateriallarga mineral va shisha tolali
plitalar, gips asosidagi buyumlar misol boMadi.
