BO'SH O'RTACHA QIYMAT DISPERSIYA VA TAQSIMOT PARAMETRLARNI BAXOLASH
Reja:
Matematik statistika elementlari.
Emperik taqsimot funksiyasi va uning xossalari.
Tanlanma xarakteristikalari va ularning taqsimot qonunlari.
Tanlanma taqsimotlari parametrlarining nuqtaviy va intervallik baholari.
Statistika, tanlanma to’plam, bosh to’plam, statistic taqsimot, empirik funksiya, o’rtacha qiymat, ishonchli interval.
Ommaviy tasodifiy hodisalar bo’ysunadigan qonuniyatlarni aniqlash statistik ma’lumotlarni kuzatish natijalarini o’rganishga asoslanadi. Matematik statistikaning birinchi vazifasi - statistik ma’lumotlarni to’plash va (agar ma’lumotlar juda ko’p bo’lsa) gruppalash usullarini ko’rsatishdir.
Matematik statistikaning ikkinchi vazifasi - statistik ma’lumotlarni tahlil qilish metodlarini tadqiqot masalalariga muvofiq ishlab chiqishdir.
Bir jinsli ob’yektlar to’plamini bu ob’yektlarni xarakterlovchi biror sifat yoki son belgiga nisbatan o’rganish talab qilinsin. Masalan, agar biror xil detallar partiyasi bo’lsa, u holda detalning sifat belgisi bo’lib, uning standartligi, son belgisi bo’lib esa detalning o’lchami xizmat qilishi mumkin. Ba’zan yalpi, ya’ni to’plamdagi ob’yektlarning har birini o’rganilayotgan belgiga nisbatan tekshiriladi. Lekin yalpi tekshirish amalda ham qo’llaniladi. To’plam juda ko’p ob’yektlarni o’z ichiga olgan bo’lsa, u holda yalpi tekshirish jismonan mumkin emas. Bunday hollarda to’plamdan chekli sondagi ob’yektlar tasodifiy ravishda olinadi va ular o’rganiladi.
Tanlanma to’plam deb, tasodifiy ravishda tanlab olingan ob’yektlar to’plamiga aytiladi.
Bosh to’plam deb, tanlanma ajratiladigan ob’yektlar to’plamiga aytiladi.
To’plam hajmi deb, bu to’plamdagi ob’yektlar soniga aytiladi. N-bosh to’plam hajmi, n-esa tanlanma to’plam hajmi
|