RAO’ dan foydalanish.
Umumiy holda, RAO’ chipini blok sifatida ifodalash mumkin ( 5.21-rasm)
bir necha raqamli kirish va bir analog kirish shuningdek, analog chiqishga ega’.
5.21- rasm. RAO’ chipi.
RAO’ raqamli kirishlar uchun n-bit kodi n, analog kirish uchun — U
on
mos
yozuvlar kuchlanishi (boshqa umumiy belgilar — UREF) beriladi. Chiqish
signali i
chiq
kuchlanishi (boshqa belgilar — U
o
) yoki 1 oqimi (boshqa belgilar —
1
o
). Bunday holda, chiqish oqimi yoki chiqish kuchlanishi kirish kodi va mos
yozuvlar kuchlanishiga mutanosib. Ba’zi chiplar uchun mos yozuvlar
kuchlanishi qat’iy belgilangan darajaga ega bo’lishi kerak, boshqalar uchun
uning qiymatini keng doirada o’zgartirishga ruxsat beriladi, shu jumladan uning
polaritesini o’zgartirish (salbiy va aksincha ijobiy). Qo’llab-quvvatlash
kuchlanishini o’zgartirishning katta diapazoniga ega RAO’ ko’paytiruvchi
DO
D
1
RAO’ R
oc
D(n-1)
U
o
I
o
U
RHP
U
cc:
GND
Sifatli xarid N
Qo’llab-quvvatlash
kuchlanishi
Chiqish
kuchlanishi
(chiqish oqimi)
159
RAO’ deb ataladi, chunki u kirish kodini har qanday mos yozuvlar
kuchlanishiga ko’paytirish uchun osongina ishlatilishi mumkin.
5.22-rasm bo’yicha misol sifatida dastur sxemasi ko’rsatilgan R-2R
rezistorli matritsasi va kalitlarga asoslangan 4-bit (p = 4) raqamli-analog
konvertatsiya (aslida tranzistorlar asosida kalitlar ishlatiladi). Kalitning o’ng
pozitsiyasi ushbu kirish kodidagi N (D0 razryadlari) birligiga mos keladi...D3).
Operatsion kuchaytirgich ichki (kuchlanish chiqishi bilan RAO’ holatida) va
tashqi (joriy chiqish bilan RAO’ holatida) bo’lishi mumkin. U
ref/2R
oqimi,
ikkinchi kalit — U
ref/4R
oqimi, uchinchi kalit — U
ref/8R
oqimi, to’rtinchi kalit —
U
REF/16R
oqimi. ya’ni, qo’shni kalitlarga ulangan toklar ikki barobar farq qiladi,
ikkilik kodlarning og’irligi. Barcha kalitlar bilan almashinadigan oqimlar
umumlashtiriladi va salbiy teskari aloqa devorida R
oc
= R qarshiligi bilan
ishlaydigan kuchaytirgich yordamida chiqish kuchlanishiga aylanadi. Har bir
kalitning o’ng holatida (RAO’ kirish kodining tegishli oqimidagi birlik) ushbu
kalit bilan almashinadigan oqim yig’ilishga kiradi. Kalitning chap holatida
(RAO’ kirish kodining tegishli oqimidagi nol), bu kalit bilan almashinadigan
oqim yig’ilishga kirmaydi.
5.22- rasm
Eng oddiy holatda RAO’ kirish kodlari manbai sifatida oddiy ikkilik
hisoblagichdan foydalanishingiz mumkin (5.23- rasm
). RAO’ chiqish voltaji har
bir soat zarbasi bilan 2-DUREF qiymatiga ko’payadi, UREF amplitudasi bilan
arra shaklidagi chiqish signallarini hosil qiladi-har bir bosqichning Davomiyligi
soat generatorining t davriga va butun chiqish davri 2PTga teng. Chiqish
160
davridagi qadamlar soni 2p. Agar ushbu sxemada sinxron uzatish bilan
sinxronlashtirilgan hisoblagichlardan foydalansangiz, RAO’ kirish registri kerak
emas, chunki barcha taymer oqimlari bir vaqtning o’zida o’zgartiriladi. Agar
asenkron hisoblagich yoki sinxron hisoblagichlarni asenkron uzatish bilan
ishlatsangiz, RAO’ kirish registri talab qilinadi.
5.23- rasm. Arra shaklidagi analog signal generatori
Agar shunday bo’lsa analog signallarni tasodifiy shaklda (sinusoidal,
kolokoloobraznye, shovqin, uchburchak, impuls va boshqalar) shakllantirish
kerak, keyin RAO’ ga kiruvchi kodlarning manbai sifatida o’qish rejimida
ishlaydigan xotiradan foydalanish kerak
5.24- rasm. Tasodifiy shaklli signallarni ishlab chiqarish
Agar xotira doimiy bo’lsa, hosil bo’lgan signallarning shakllari bir marta va
barchasini o’rnatadi. Agar xotira operatsion,bo’lsa, unda davriy ish rejimiga ega
bo’lgan bir tomonlama axborot bufer quriladi, bu esa turli xil signallarni ishlab
chiqarish uchun kodlarni xotiraga yozib olish imkonini beradi. Ikkala holatda
ham RAO’ ning kirish registri talab qilinadi, undagi ma’lumotlar xotiradan
161
o’qishning Strobe bilan yoziladi. Oldingi holatda bo’lgani kabi, RAO’ chiqish
signali qadamlardan iborat bo’ladi, uning balandligi 2U
ref
- chiqish signalining
amplitudasi U
REF
dan oshmaydi - agar xotira manzillari hisoblagich bilan
tartiblangan bo’lsa, analog chiqish davri 2 ‘ T ga teng, bu erda T — xotiradan
o’qiladigan soat signalining davri, bu am-manzil xotira soni.
|
