Bu hujjatning sarlavha qismi

HTML o’quv kursi bo’yicha qo’llanma 
65 
 
 
Buning natijasi quyidagicha: 
Endigi misolda background atributidan foydalanib, jadval orqa foniga rasmli fon qo’yishni ko’rib 
chiqamiz. Bu yerda /images papkasidagi istalgan rasmdan foydalanamiz. 
Qator 1; Bo'lim 2 
Qator1; Bo'lim 3 
 
 
Qator 2; Bo'lim 2 
Qator 2; Bo'lim 3 
 
 
Qator 3; Bo'lim 1 
 
 
 
 
Ustun 1 
Ustun 2 
Ustun 3 
 
 
Qator 1; Bo'lim 1 
Qator 1; Bo'lim 2 
Qator1; Bo'lim 3 
 
 
Qator 2; Bo'lim 2 
Qator 2; Bo'lim 3 
 
 
Qator 3; Bo'lim 1 
 
 
 
 
Qator 1; Ustun 1 
Qator 1; Ustun 2 
 
 
Qator 2; Ustun 1 
Qator 2; Ustun 2 
 
 
 
Bu jadvalga qisqa izoh (caption) 
 
Qator 1; Ustun 1 

HTML o’quv kursi bo’yicha qo’llanma 
69 
 
 
Buning natijasi quyidagicha: 
Jadval boshlanishi, tanasi va yakuni 
 
Jadvallar uchta qismdan tashkil topishi mumin: boshi, tanasi va oxiri. Boshi va oxiri, oddiy matnli 
hujjat misolida oladigan bo’lsak, hujjatning boshlanish joyi va yozuv tugagandan keyingi qismi, tanasi 
esa hujjatnng asosiy mazmuni yozilgan qismi. Jadvallarda ham xuddi shunday. 
Jadvallarda boshi, tanasi va oxirini alohida-alohida ajratib oladigan uchta teg mavjud: 

 - alohida jadval boshini yaratish uchun 

 - alohida jadval tanasini yaratish uchun 

 - alohida hujjat yakunini yaratish uchun 
Bu teglardan foydalanganda bitta joyda bir qancha hujjatlarni jamlagan kabi taassurot uyg’otadi va 
barchasi alohida-alohida bo’ladi. 
Misol: 
 
Qator 1; Ustun 2 
 
 
Qator 2; Ustun 1 
Qator 2; Ustun 2 
 
 
 
 
 
Bu hujjat boshi 
 
 
 
 
Ustun 1 
Ustun 2 
Ustun 3 
Ustun 4 
 
 
 
 
Bu hujjat yakuni 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ism 
Maosh 
 
 
 Sunnatulloh  
5000 
 

HTML o’quv kursi bo’yicha qo’llanma 
72 
Buning natijasi quyidagicha: 
 
Hakimov Jahongir 
7000 
 
 
 
 
 

 

• Toshkent
 

• Qashqadaryo
 

• Samarqand
 

• Farg'ona
 

 
 

Toshkent

 

Qashqadaryo

 

Samarqand

 

Farg'ona

 
 
 

Toshkent

 

Qashqadaryo

 

Samarqand

 

Farg'ona

 
 
 

Toshkent

 

Qashqadaryo

 

Samarqand

 

Farg'ona

 
 

 

1. Telegram
 

2. Whatsapp
 

3. Instagram
 

4. Imo
 

 
 

Telegram

 

Whatsapp

 

Instagram

 

Imo

 
 

HTML o’quv kursi bo’yicha qo’llanma 
79 
Buning natijasi quyidagicha: 
Misol: 
 
 bo’lgandagi holat: 
Buning natijasi quyidagicha: 
 

Telegram

 

Whatsapp

 

Instagram

 

Imo

 
 
 

Telegram

 

Whatsapp

 

Instagram

 

Imo

 
 
 

Telegram

 

Whatsapp

 

Instagram

 

Imo

 
 
 

Telegram

 

Whatsapp

 

Instagram

 

Imo

 
 
 

Telegram

 

Whatsapp

 

Instagram

 

Imo

 
 

 

HTML

 

Hyper Text Markup Language ning qisqartmasi

 

HTTP

 

Hyper Text Transfer Protocol ning qisqartmasi

 

 
Quyidagi linkni bosing:
  
"http://www.texnoma.uz"> Texnoman sahifasi 
Quyidagi linklardan istaganingizga bosing:
Yangida ochish | 

HTML o’quv kursi bo’yicha qo’llanma 
87 
Buning natijasi quyidagicha: 
Yo’nalishlar bazasidan foydalanish 
 
Veb sahifa yozib chiqish jarayonida bitta sahifadagi hamma linklar faqat bitta saytga murojaat 
qilishi kerak bo’lsa, u holda hamma linklarda saytning to’liq manzilini ko’rsatish shart emas. Hujjatning 
header qismida  tegi orqali sayt manzilini ko’rsatib, qolgan o’rinlarda qisqa manzil ko’rsatishning 
o’zi kifoya. Bu teg hamma linklar uchun yo’nalish bazasi vazifasini bajaradi. Brauzerning o’zi berilgan 
manzil bo’yicha bazadagi saytga murojaat qilaveradi. 
Misol: 
 
Aynida ochish | 
Mazkur sahifada ochish | 
To'liq formatda 
Quyidagi linkni bosing:
Bu texnoman saytiga murojaat 
tegining 
link, alink, vlink atributlari yordamida ifodalashimiz mumkin. 
Misol: 
 
Misolni test.htm nomida saqlang va veb brauzerda link, alink, vlink atributlari qanday ishlashini 
tekshiring. 

HTML matn linklari

 
Yuqoriga chiqish 
 
 

HTML o’quv kursi bo’yicha qo’llanma 
89 
Buning natijasi quyidagicha: 
Yuklovchi linklar 
 
PDF, DOC, ZIP formatdagi fayllarni yuklash imkoniyatini matnli linklarga yo’llanma berish 
mumkin. Bu juda ham oson; URL orqali yuklash imkoniyatini yaratish uchun quyidagi amalni bajarish 
kerak: 
Buning natijasi quyidagicha: 
 
 
 
 
HTML qo'llanma 
"http://www.texnoman.uz/qo'llanma.pdf" target="_blank">PDF faylni yuklab 
oling 
Quyidagi havolani bosing:
"http://www.texnoman.uz" target="_blank"> 
 
 
Quyidagi havolani bosing:
 
 
 
Qaynoq nuqtani toping va uni bosing:
 
 
coords="80,80,20" href="css/index.htm" alt="CSS link" target="_self" /> 
coords="5,5,40,40" alt="JQUERY link" href="jquery/index.htm" target="self" /> 

HTML o’quv kursi bo’yicha qo’llanma 
94 
Koordinata sistemasi 
 
Koordinataarning haqiqiy qiymati berilgan suratning tashqi ko’rinishiga bog’liq bo’ladi. Quyida 
qisqacha ma’lumot tafsilotlari keltiriladi: 
rect = x
1
, y
1
, x
2
, y
2 
 
Bu yerda x
1 
va y
1 
to’rtburchakning yuqori chap burchagi koordinatalari; x
2 
va y
2 
esa quyi chap burchak 
koordinatalari. 
circle = x
c
, y
c
, radius 
 
x
c 
va y
c 
aylana markazining koordinatalari, radius esa aylananing radiusini anglatadi. Aylana markazi 200, 
50 va radiusi 25 bo’lsa quyidagicha yoziladi: cords atributi bilan: coords=”200,50,25” 
 
poly = x
1
, y
1
, x
2
, y
2
, x
3
, y
3
, … x
n
, y
n 
 
x-y juftliklari ko’pburchakning turli nuqtalarini aniqlab keladi, alohida “chiziq” bilan bir 
nuqtadan ikkinchi nuqtaga qarab chiziladi. Olmos shaklidagi ko’pburchak uning yuqori nuqtasi 20, 20 va 
eniga 40 piksel kenglikda bo’lsa quyidagicha: atribut coords=”20,20,40,40,20,60,0,40” 
 
Hamma koordinatalar rasmning yuqori-chap burchagidan (0,0) aniqlanadi. Har bir shakl URL ga 
aloqador bo’ladi. Istalgan rasmdan uning turli pozitsiyalarida koordinatalar belgilash orqali havolalar 
berishda foydalanish mumkin. 
 
tegi ichida tegidan foydalanamiz. 
tegi brauzer ekrani qanday bo’linishi kerakligini ifodalab keladi. rows atributi freymlarni 
gorizontal bo’ladi, cols atributi esa freymlarni vertical bo’ladi. Har bir freym tegi tomonidan 
aniqlanadi va u freym ichida ochilishi kerak bo’lgan hujjatlarni o’z ichiga oladi. 
Misol: 
 
Quyidagi misolda uchta gorizontal freym yaratilishi ko’rsatiladi: 
 
 
 
 
 
 
 
 

@kompyuter_darslari kanalidan o`g`irlandi 
97 
Baxtiyorov Laziz HTML o’quv kursi bo’yicha qo’llanma 
Buning natijasi quyidagicha: 
Misol: 
 
Quyidagi misol yuqoridagi misolning ayni nusxasi, faqatgina unda rows atributi cols bilan almashtirilgan 
va o’lchamlar ham o’zgartirilgan. Bu vertical holatda uchta freym yaratadi: 
 
 
  <br />Brauzeringiz freymlarni qo'llamaydi...  <br /> 
  <br /></div> <style type="text/css"> </style> <hr /><div id="page98-div" > <br />HTML o’quv kursi bo’yicha qo’llanma  <br />98  <br />Buning natijasi quyidagicha:  <br />

Download 2.28 Mb.

Download 2.28 Mb. Pdf ko'rish