• Internet of things security top
  • Buyumlar internatining xavfsizlik ta’minoti




    Download 1,08 Mb.
    bet6/7
    Sana16.05.2024
    Hajmi1,08 Mb.
    #237722
    1   2   3   4   5   6   7
    Bog'liq
    22-160-guruh Qudratova Maftuna yangisi

    Buyumlar internatining xavfsizlik ta’minoti

    Buyumlar interneti (IoT) xavfsizligi tizimlarning samarali va barqaror ishlashini ta'minlashda muhim rol o'ynaydi. IoT qurilmalari va tizimlari juda ko'p ma'lumotlarni yig'ib, uzatishi sababli, ularni himoya qilish uchun xavfsizlik choralari zarur. IoT xavfsizligini ta'minlash uchun quyidagi choralarni ko'rish mumkin:


    1. Autentifikatsiya va identifikatsiya: IoT qurilmalari va foydalanuvchilari o'rtasida ishonchli aloqani ta'minlash uchun autentifikatsiya va identifikatsiya protseduralarini qo'llash kerak.


    2. Shifrlash: Ma'lumotlarni uzatishda va saqlashda shifrlashni qo'llash ma'lumotlarni himoya qilish uchun muhimdir.


    3. Tarmoq xavfsizligi: Tarmoqlar orasidagi ma'lumotlarni himoya qilish uchun firewall va boshqa tarmoq xavfsizligi choralari kerak.


    4. Yangilanishlar va patchlar: IoT qurilmalari va tizimlari muntazam ravishda yangilanib turishi kerak. Bu zaifliklarni bartaraf etish va xavfsizlikka oid yangiliklarni kiritish uchun muhimdir.


    5. Hujumlarni aniqlash: IoT tizimlarida hujumlarni aniqlash va javob berish tizimlarini joriy qilish hujumlardan oldin ularni aniqlashga yordam beradi.


    6. Tarmoqlarni segmentatsiya qilish: Tarmoqlarni segmentatsiya qilish IoT qurilmalari va tizimlarini himoya qilish uchun muhimdir. Bu tarmoq bo'ylab hujumlarni cheklashga yordam beradi.


    7. Xavfsizlik siyosatlari: IoT tizimlari uchun xavfsizlik siyosatlarini ishlab chiqish va ularni amal qilishni ta'minlash kerak.


    8. Monitoring: IoT qurilmalari va tizimlarini muntazam monitoring qilish orqali ularning faoliyatini kuzatib borish va xavfsizlik tahdidlarini aniqlash mumkin.


    IoT xavfsizligini ta'minlash muhim va murakkab vazifa bo'lsa-da, tegishli choralarni ko'rib, qurilma va tizimlarning xavfsizligini oshirish mumkin.





    Internet of things security top
    Internet of Things (IoT) xavfsizligi - bu qurilmalar tarmog'ini muhofaza qilishni ta'minlashda muhimdir, bu qurilmalar ma'lumotlarni yig'ish, qayta ishlash va ulashish imkoniyatiga ega. IoT qurilmalari ko'payib borayotganligi sababli, ularning xavfsizligini ta'minlash shaxsiy ma'lumotlarni himoya qilish, maxfiylikni saqlash va hujumlarni oldini olish uchun juda muhimdir. IoT xavfsizligi bilan bog'liq asosiy jihatlar quyidagilardan iborat:

    1. Qurilma xavfsizligi: IoT qurilmalari xavfsizligini ta'minlash uchun dasturiy, apparat va dasturiy ta'minotga e'tibor berilishi kerak. Masalan, ishonchli yuklash jarayoni va ishonchli hisoblash muhitlari.


    2. Avtorizatsiya va kirish nazorati: IoT qurilmalari foydalanuvchilar va boshqa qurilmalarning identifikatsiyasini tekshirish uchun kuchli avtorizatsiya mexanizmlariga ega bo'lishi kerak. Kirish nazorat chorasi ma'lumotlarga va funktsiyalarga cheklangan kirishni ta'minlaydi.


    3. Ma'lumotlarni shifrlash: Tranzit va saqlashda ma'lumotlarni shifrlash, ularga ruxsatsiz kirishni oldini olishga yordam beradi. Ayniqsa, shaxsiy ma'lumotlar yoki maxsus ma'lumotlar uchun bu juda muhim.


    4. Tarmoq xavfsizligi: IoT qurilmalari xavfsizlik devorlari, intruziya aniqlash va oldini olish tizimlari, shuningdek, potentsial hujumlarning ta'sirini kamaytirish uchun tarmoq segmentatsiyasiga ega bo'lgan xavfsiz tarmoqlarga ulangan bo'lishi kerak.


    5. Dasturiy ta'minotni yangilash: IoT qurilmalari uchun dasturiy ta'minotni muntazam ravishda yangilash, ma'lum bo'lgan xavfsizlik zaifliklaridan himoyalanishga yordam beradi.


    6. Xavfsiz aloqa protokollari: IoT qurilmalari qurilmalar va tarmoqlar o'rtasida ma'lumotlarni uzatishda TLS/SSL kabi xavfsiz aloqa protokollaridan foydalanishi kerak.


    7. Monitoring va log yuritish: IoT qurilmalaridagi shubhali faoliyatni kuzatish va loglarni yuritish xavfsizlik voqealariga tez javob berishga yordam beradi.


    8. Maxfiylik masalalari: IoT qurilmalari ko'pincha katta miqdorda shaxsiy ma'lumotlarni to'playdi. Ushbu ma'lumotlarni to'g'ri boshqarish, saqlash va ulashish, tegishli ma'lumotlar maxfiyligi qoidalariga muvofiq ravishda ustuvor bo'lishi kerak.


    9. Foydalanuvchilarni xabardor qilish va ta'lim berish: Foydalanuvchilarni IoT qurilmalarini xavfsizlashtirish bo'yicha eng yaxshi amaliyotlarga o'rgatish xavf-xatarlarni kamaytirishga yordam beradi.


    10. Qurilmalarni hayot siklini boshqarish: IoT qurilmasining butun hayot siklini, joylashtirishdan tortib ishlatib bo'lgunga qadar boshqarish xavfsizlikni ta'minlash uchun juda muhimdir. Bu qurilmalarni xavfsiz tarzda joylashtirish va qurilmalarni ta'minlash, ularning hayoti oxirida ma'lumotlarni qurilmadan o'chirishni o'z ichiga oladi.

    Ushbu jihatlarni hisobga olish orqali tashkilotlar va shaxslar o'z IoT qurilmalari va tarmoqlarining xavfsizligi va maxfiyligini ta'minlay olishadi.




    Xulosa

    Men bu hisobotmda AKT hayot uchun qanchalik kerakligini va tasirini bilib oldim va men excel, word dasturlarida amallari ko’p va qulayligin tushundim . Kompyuter extyot qisimlari va kerakli anjomlaaridan foydalanishni yanada mukammal o’rgandm. Bulutli iovalardan foydalanishni va ularni ishlatishni ,online masofadan xarqanday qurilmalarimga ulanishni bilib oldm masalan google disk, google foto, google one, va boshqa dasturlardan fydalandm .IT park ekskursiyaga bordik va u yer bilan tanishdik. Qishloq xo’jaligini raqamlashtirishda axborot tizimlarining o’rni juda katta hiasoblanadi.”Axborot “so’zi hamma joyda har bir davlatlarda qo’lanilmoqda.Inson o’zi bilmagan holda axborotdan foydalanmoqda. Men bir haftalik amaliyot davomida o’zimga kerakli malumotlarni oldim, olgan malumotlarim menga juda yoqdi.Amaliyot davomida biz IT PARK da bo’ldik . O’qituvchimiz bizni u yerdagi o’qish jarayonlari bilan batafsil tushubtirdilar.Men o’qish jarayonida word dasturida juda yaxshi o’rgandim .Xar xil dasturlar haqida ko’plab malumotlarga ega bo’ldim . Amaliyotda men kompyuter yordamida ko’p narsalarni o’rgandimki misol qilib aytadigan bo’lsam EXSEL da misollar masalalar yechishni va formulalar bilan ishlashni , word da ishlashlarimni mustahkamladim, internetda ishladim Google da ishladim va xar xil so’ovnomalar yaratdim. Amaliyot darslari menda o’ziga xos tasurotlar qoldirdi. Men kelgusida o’z yo’nalishim bo’yicha ko’plab yangiliklarni o’rganib o’zim ham yangiliklarni yaratishga harakat qilaman





    Download 1,08 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7




    Download 1,08 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Buyumlar internatining xavfsizlik ta’minoti

    Download 1,08 Mb.