Page 26
CENTRAL ASIAN JOURNAL OF EDUCATION
AND INNOVATION
Volume 2, Issue 7, July 2023
www.in-academy.uz
Shunday qilib, kichik yoshdagi maktab o‘quvchilarning mehnat ta’lim-tarbiyasida kasb-
hunarga qiziqishini tarbiyalashda quyidagilarni hisobga olish kerak:
a) mehnatkashlar o‘z mehnatiga munosabati an’analari – o‘zining kasbiga, xalqiga,
topshirilgan vazifasiga davlat ehtiyojini o‘ylab
yondashish; jamoa ehtyyojini o‘z ehtiyojidan
baland qo‘yish;
b) o‘quvchilar bir – biri bilan munosabatlarda, - do‘stlik, o‘rtoqlik, o‘zaro yordam va mehnatda
to‘g‘ri munosabatda yondashish;
v) yangi mehnat marosimlari, an’analari – kasbiy bayramlarni tashkil etish;
g) o‘zbek xalq ijodi namunalaridan dars va darsdan tashqari vaqtlarda unumli foydalanish.
An’anaviy
hunarmandchilikning tiklanishi, ularning aholi orasidagi ommaviyligini oshirish,
ularga bolalar e’tiborini kuchaytirishga sharoit tug‘diradi. Shu bilan bir qatorda ba’zi
darsliklar va maktab dasturlarining tahlili shuni ko‘rsatadiki, maktab kursidagi mehnat
tarbiyasi va uning o‘qitilishi, o‘zining hayot yo‘lini va kasb-hunar tanlash haqida o‘ylayotgan
kichik yoshdagi maktab o‘quvchilari qiziqishini qanoatlantirmaydi. Bizningcha, maktablarda,
bog‘cha-maktablarda bolalar oromgohlarida, mahallalarda xalq ijodiy to‘garaklari
ochishga
ko‘proq e’tibor berish maqsadga muvofiqdir.
Texnologiya fani ta’limi o’qituvchilarini tayyorlash o’quv rejasida umumiy ta’lim fanlari va
maxsus fanlarda o’qitish nazarda tutilgan. Maxsus fanlarga umumtexnik, texnika va
pedagogika fanlari kiradi. Umumtexnika fanlariga
texnik mexanika asoslari, mashinasozlik
asoslari, elektrotexnika va elektronika asoslari kirib, texnik fanlar bo’yicha bilim egallashga
asos bo’ladi.
Chizmachilik
va chizma geometriya, materialshunoslik, ishlab chiqarish jarayonini
mexanizasiyalash va avtomatlashtirish asoslari, ishlab chiqarishni
tashkil etish va uning
ekonomikasi asoslari, elektromantaj ishlari va elektr bilan ishlaydigan maishiy asbob
(pribor)lar va boshqa texnik fanlar jumlasiga kiradi.
O’qituvchining psixologik-pedagogik jihatdan tayyorgarligi psixologiya,
pedagogika,
texnologiya va kasb ta’limi metodikasi, chizmachilik va rasm o’qitish metodikasi, maktab
gigiyenasi kabi fanlarni o’rganishda amalga oshadi.
XULOSA
Shunday qilib, texnologiya fani o’qituvchisini tayyorlashda “Texnologiya fanini o’qitish
metodikasi” ixtisoslashtiruvchi fanlardan biri bo’lib hisoblanadi.
Bu fanlar boshqa fanlarni
pedagogika, psixologiya va hokazolarni takrorlamaydi, balki ular bilan yaqin bog’lanishda
bo’ladi.
“Texnologiya fanini o’qitish metodikasi” kursi o’rganish, umumiy ta’lim maktabidagi
texnologiya fanining (mehnat tarbiyasi, politexnik ta’lim, kasbga yo’llash va hokazolarning)
maqsad
va vazifalarini, shu fan bo’yicha o’quv jarayonini tashkiliy prinsiplarini va uning
mazmunini anglab olinishi, maktab ustaxonalarida ta’lim tarbiya jarayonini muvoffaqiyatli
olib borishda yordam beradigan metodik vositalar sistemasi sifatida o’rganilishi lozim.
“Texnologiya fanini o’qitish metodikasi” alohida roli shuki, o’quvchilarni mehnatga tayyorlash
jarayonida ularda mehnatga ongli munosabatni tarkib topishi uchun
obyektiv qulay sharoit
vujudga keladi. Bo’lajak o’qituvchiga yana shu sharoitdan qanday qilib to’la foydalanishni
ko’rsatish modulning vazifalaridan biridir.
Texnologiya fanini o’qitish metodikasi pedagogika fanining tarmog’i sifatida o’z obyektlari,
vazifalari va tadqiqot metodlariga ega.
