Kichik guruhlarda ishlash qoidasi

Tormozlash jarayonida g’ildiraklardan biri aylanmay qolsa(blokirovkalansa), ushbu g’ildirak sirpanib harakatlanadi va shinaning qizishi natijasida uning yo’l bilan ilashishi pasayadi, tormoz yo’li esa ortadi. Ammo eng muhimi – g’ildirakning aylanmasligi juda kichik turtki ta’sirida ham uning yon tarafga sirpanishiga olib keladi. Orqa g’ildiraklarning sirpanib tormozlanishi orqa ko’prikning yon tomonga sirpanishiga va natijada avtomobilning aylanma harakatlanishiga olib keladi. Old g’ildiraklarning blokirovkalanishi esa avtomobilning yo’nalishini rul chambaragini aylantirib o’zgartirish imkoniyatini yo’qqa chiqaradi. Tormozlash jarayonida orqa g’ildiraklardagi tormoz momentlarining ma’lum bir me’yordan oshmasligini ta’minlash uchun ishlatiladigan bosimni cheklash klapanlari yoki tormoz kuchlarining rostlagichi g’ildiraklarning blokirovkalanishi ehtimolini faqat yo’lning ilashish koeffitsiyenti yuqori bo’lganda, kamaytiriladi. Yo’l yuzasi nam yoki tirg’anoq bo’lsa, tormozlanish jarayonida g’ildiraklar blokirovkalanadi va hatijada avtomobil yon tarafga sirpanadi, avtomobil boshqaruvi esa yo’qoladi. Har xil yo’l sharoitida avtomobilni minimal masofada to’xtatish va avtomobilning boshqariluvchanligini ta’minlash ucnhun g’ildiraklarning blokirovkalanishiga qarshi avtomatik tizimlar ishlatiladi. Bu tizimlar qisqartirib ABS (anti Blok Sistem) deb nomlanadi. Hozirgi kunda bu tizimlar bir qator yengil va yuk avtomobillari, avtobus va tirkamalarda ishlatiyapti.