|
Chirchik State Pedagogical UniversityBog'liq kriptrografiya-sohasining-kelib-chiqishiChirchik State Pedagogical University
Volume 4 | CSPU Conference 1 | 2023
Effectiveness of Introduction of Digital
Technologies in the Educational Process
Ta’lim jarayonida raqamli texnologiyalarni
joriy etish samaradorligi
605
October 20, 2023
https://cspi.uz/ Republican Scientific and Practical Conference
sohalarda ham keng talabga aylandi. Steganografiya - bu xabarning mavjudligini
yashirish uchun mo'ljallangan usullar to'plami. Masalan:
1. Yashirin xabarni etkazishi uchun oddiy matnda so'zlar yoki harflarni tartibga
solish.
2. Belgilarni belgilash.
3. Ko'rinmas siyoh.
4. Ponksiyon qog'ozi.
5. Tuzatish lentasi yordamida chiziqlar orasida bosib chiqarish.
Bunday usullarning o'zi arxaik ko'rinishga ega, ammo ularning zamonaviy
ekvivalentlari mavjud. Masalan, CD-ning video ramkalaridagi ahamiyatsiz bitlardan
foydalangan holda xabarlarni yashirish. Hozirgi vaqtda bunday operatsiyalarni
amalga oshirishga imkon beradigan ko'plab dasturiy paketlar ishlab chiqilgan.
Steganografiyaning afzalligi shundaki, u nafaqat ularning mazmunini, balki
xabarlarni uzatish haqiqatini ham yashira oladi. Kriptografiyani raqamlar bilan
kodlanishi mumkin bo„lgan har qanday axborotga nisbatan qo„llash mumkin.
Maxfiylikni ta‟minlashga qaratilgan kriptografiya kеngroq qo„llanilish doirasiga ega.
Aniqroq aytganda, kriptografiyada qo„llaniladigan usullarning o„zi axborotni
himoyalash bilan bog„liq bo„lgan ko„p jarayonlarda ishlatilishi mumkin.
Kriptografiya sohasidagi oxirgi yutuqlardan biri - raqamli signatura - maxsus
xossa bilan axborotni to„ldirish yordamida yaxlitlikni ta‟minlovchi usul, bunda
axborot uning muallifi bеrgan ochiq kalit ma‟lum bo„lgandagina tеkshirilishi
mumkin. Ushbu usul maxfiy kalit yordamida yaxlitlik tеkshiriladigan ma‟lum
usullaran ko„proq afzalliklarga ega.
|
| |
