ADSORBERLAR
Jarayonni tashkil etish bo‘yicha adsorberlar 2 guruhga boMinadi: davriy va
uzluksiz. Davriy adsorberlar qo‘zg‘almas va mavhum qaynash qatlamli bo’ladi.
Vertikal silindrik adsorber - davriy ishlaydigan adsorberlaming eng ko‘p
tarqalgan konstruksiyasidir. Kolosnikli panjara 2
ga qurilma tepa qismidagi
lyuklar orqali adsorbent granulalari yuklanadi. Qurilmaning pastki qismidagi
lyuklar orqali esa, ishlatib bo'lingan adsorbent tolkiladi. Bu turdagi adsorberlar
bug'-gaz aralashma va suyuqlik eritmalarini tozalash uchun ishlatiladi.
Boshlang‘ich aralashma va o'tkir bug‘ni uzatish uchun adsorberda tegishli
shtuserlar o'matilgan. Odatda, boshlang'ich eritma
adsorbeming halqasimon
trubasi 3 orqali pastdan yuqoriga harakatlantiriladi. Bug'-gaz aralashmasi esa,
yuqoridan pastga qarab uzatilishi mumkin. Bunday qurilmalarda,
desorbsiya
jarayonida o'tkir bug' halqasimon truba 3 orqali yuboriladi.
5
Reaktor tipidagi adsorber - mexanik yoki pnevmatik aralashtirish
moslamali bo'Iadi. Adsorber silindr qobiq va elliptik tublardan iboratdir.
Qobiq ichida parrakli aralashtirgich aylanadi. Adsorberga eritma
qurilma tepa
qismidagi lyukdan quyiladi, adsorbent esa o'sha qismida
joylashtirilgan lyukdan yuklanadi. Suspenziya esa,
qurilmaning pastki
patrubkasidan to'kiladi va filtrga uzatiladi. U yerda suspenziya
komponentlarga ajratiladi. Ishlatib bo'lingan adsorbent qayta tiklash
uchun desorberga yo'naltiriladi.
Adsorbsion qurilmalar davriy
ishlaydigan bir nechta adsorberdan iborat bo'Iadi. Bir nechta adsorber
adsorbsiya bosqichida ishlasa, qolganlari esa - adsorbentni qayta tiklash
bosqichida ishlatiladi.
6
Harakatchan donador adsorbent qatlamli adsorberlar - bu ichi bo’sh
kalonna tipidagi qurilma bo’lib , unda to’siqlar quyilish patrubalari va
uzatuvchi moslamalar o’rnatilgan.
bug'-gaz aralashmasini tozalash va taqsimlovchi
tarelkalardan tarkib
topgan. Bu turdagi adsorberda adsorbent uzluksiz sirkulatsiya qilib turadi
va gazdagi yutiluvchi komponent adsorbentga o'tadi.
Adsorbentning birinchi seksiyasi bo'lmish sovutkichda qayta tiklangan
adsorbent sovutiladi. Ushbu seksiya qobiq-trubali
issiqlik almashinish
qurilmasi ko'rinishida yasalgan. Sovuqlik eltkich sovutkichning trubalararo
bo'shlig'iga uzatilsa, adsorbent esa - trubalar ichida harakatlanadi.
Ikkinchi seksiya adsorber vazifasini bajaradi. Bu yerda adsorbent bug‘-gaz
aralashmasi bilan to'qnashuvda boMadi. Birinchi seksiyadan ikkinchisiga
adsorbent patrubka va taqsimlovchi tarelkalar orqali o'tadi. Qayd etilgan
moslamalar adsorbent qurilma ko'ndalang kesimi bo‘yicha
bir xilda
taqsimlash va ikkala seksiya orasida tamba va ajratib turuvchi vosita sifatida
xizmat qiladi.
